De Algemene Administratie van de Fiscaliteit – Personenbelasting publiceerde op 03/08/2021 de Circulaire 2021/C/76 over de belastingvoordelen voor de hypothecaire leningen in het Waals Gewest.
Deze circulaire bevat een FAQ over de belastingverminderingen in de personenbelasting voor uitgaven verricht in het kader van hypothecaire leningen – Waals Gewest – aanslagjaar 2021. Deze circulaire actualiseert de circulaire 2020/C/69.
1. Eigen woning tijdens het volledige jaar
1.1. Vanaf 2016 gesloten hypothecaire leningen en daarmee verband houdende individuele levensverzekeringen
1.1.1. Ik ging in 2020 een hypothecaire lening aan. Heb ik recht op de 'chèque habitat'?
1.1.2. Ik ging vóór 2020 (maar vanaf 2016) een hypothecaire lening aan. Waar mag ik deze uitgaven in mijn aangifte vermelden?
1.1.3. Ik ging vanaf 2016 een hypothecaire lening aan om mijn eigen woning te vernieuwen of te verbouwen. Heb ik recht op de 'chèque habitat'?
1.1.4. Ik ging in 2020 een hypothecaire lening aan om een hypothecaire lening van vóór 2016 te herfinancieren. Heb ik recht op de 'chèque habitat'?
1.1.5. Ik ging in 2020 een hypothecaire lening aan om een hypothecaire lening die ik vanaf 2016 aanging te herfinancieren. Heb ik recht op de 'chèque habitat'?
1.1.6. Ik ging in 2020 een hypothecaire lening aan voor de verbouwing van mijn woning terwijl ik voor dezelfde woning een lening had die in aanmerking komt voor de gewestelijke woonbonus. Komen de uitgaven van mijn lening van 2020 in aanmerking voor een fiscaal voordeel?
1.1.7. Ik heb in 2020 een wederopname gedaan voor het verbouwen van mijn eigen woning. Heb ik recht op een fiscaal voordeel?
1.1.8. Ik ging in 2020 een hypothecaire lening aan om mijn ex-partner te kunnen uitkopen en zo een nieuw eigendomsaandeel van mijn eigen woning te verwerven. Heb ik recht op de 'chèque habitat'?
1.1.9. In 2020 draagt mijn partner met wie ik feitelijk samenwoon mij een eigendomsaandeel van zijn enige en eigen woning over. Zal ik ook recht hebben op de 'chèque habitat' als ik hoofdelijk en onverdeeld medeschuldenaar word van de hypothecaire lening?
2. Hypotheekoverdracht
3. Eigen woning tijdens een deel van het jaar
4. Deel van de eigen woning dat wordt verhuurd
5. Deel van de eigen woning voor zelfstandige beroepswerkzaamheid
6. Andere dan eigen woning
7. Individuele levensverzekering
De belastingvoordelen voor de hypothecaire leningen voor uw eigen woning (te beoordelen op het moment van betaling) zijn sinds aanslagjaar 2015 een bevoegdheid van de gewesten.
Opgelet: deze FAQ is niet van toepassing op een hypothecaire lening die betrekking heeft op een vervreemde woning met hypotheekoverdracht (de zogenaamde pandwissel). De uitgaven van een dergelijke hypothecaire lening worden in een afzonderlijke FAQ (zie 2. Hypotheekoverdracht) behandeld.
Deze FAQ is van toepassing voor inkomstenjaar 2020, aanslagjaar 2021 en indien uw fiscale woonplaats op 01.01.2021 gevestigd was in het Waals Gewest.
Als uw hypothecaire lening (en eventueel uw individuele levensverzekering die uitsluitend dient voor het waarborgen of wedersamenstellen van die lening) voldoet aan de voorwaarden van de 'chèque habitat' (zie bijlage 1), dan mag u
- de interesten en kapitaalaflossingen vermelden in vak IX, rubriek I, 1, a), 1) naast de code(s) 3338 en/of 4338.
Als u de lening met meerdere personen (1) aanging, vermeldt u in deze codes het gedeelte van de interesten en kapitaalaflossingen dat u na volgende bewerking verkrijgt:
Totale bedrag van de in 2020 betaalde interesten en kapitaalaflossingen
X
Uw aandeel in de volle eigendom van de woning
Som van de aandelen in de woning, van u en de andere personen met wie u de lening aanging
(1) Samen belaste echtgenoten en wettelijk samenwonenden die samen een lening hebben aangegaan waarvoor beiden recht hebben op de 'chèque habitat', nemen het totale bedrag van de door hen beiden betaalde interesten en kapitaalaflossingen.
- de individuele levensverzekeringspremies die uitsluitend dienen voor het waarborgen of wedersamenstellen van die lening vermelden in vak IX, rubriek I, 1, a), 2), naast de code(s) 3339 en/of 4339.
Opgelet: van zodra u eenmaal een belastingvoordeel voor de betaalde premies hebt verkregen, zullen de uit het contract voortvloeiende voordelen worden belast. Als u die belasting wilt vermijden, mag u de premies nooit invullen.
Als uw hypothecaire lening (en eventueel uw individuele levensverzekering die uitsluitend dient voor het waarborgen of wedersamenstellen van die lening) voldoet aan de voorwaarden van de 'chèque habitat' (zie bijlage 1), dan mag u
- de interesten en kapitaalaflossingen vermelden in vak IX, rubriek I, 1, b), 1) naast de code(s) 3324 en/of 4324.
Als u de lening met meerdere personen (2) aanging, vermeldt u in deze codes het gedeelte van de interesten en kapitaalaflossingen dat u na volgende bewerking verkrijgt:
Totale bedrag van de in 2020 betaalde interesten en kapitaalaflossingen
X
Uw aandeel in de volle eigendom van de woning
Som van de aandelen in de woning, van u en de andere personen met wie u de lening aanging
(2) Samen belaste echtgenoten en wettelijk samenwonenden die samen een lening hebben aangegaan waarvoor beiden recht hebben op de 'chèque habitat', nemen het totale bedrag van de door hen beiden betaalde intresten en kapitaalaflossingen.
- de individuele levensverzekeringspremies die uitsluitend dienen voor het waarborgen of wedersamenstellen van die lening vermelden in vak IX, rubriek I, 1, b), 2) naast de code(s) 3325 en/of 4325.
Opgelet: van zodra u eenmaal een belastingvoordeel voor de betaalde premies hebt verkregen, zullen de uit het contract voortvloeiende voordelen worden belast. Als u die belasting wilt vermijden, mag u de premies nooit invullen.
Vergeet niet te vermelden of de woning waarvoor die lening(en) is (zijn) afgesloten al dan niet nog altijd uw enige woning (3) was op 31.12.2020.
(3) Om te bepalen of die woning op 31.12.2020 nog altijd uw enige woning was, moet u geen rekening houden met:
- andere woningen waarvan u mede-eigenaar, naakte eigenaar of vruchtgebruiker was door erfenis of schenking
- andere woningen die u verhuurde via een sociaal verhuurkantoor of een openbare huisvestingsmaatschappij.
Neen.
De 'chèque habitat' wordt enkel toegekend als de hypothecaire lening specifiek is aangegaan om uw eigen woning te verwerven (zie bijlage 2). In dit geval dient uw lening voor het behouden van uw woning (bv. voor renovatiewerken). Uw lening komt dus niet in aanmerking voor een Waals belastingvoordeel.
Als een hypothecaire lening evenwel specifiek werd aangegaan voor het financieren van zowel de verwerving als de verbouwing of vernieuwing van uw eigen woning, kan de volledige hypothecaire lening in aanmerking komen voor de 'chèque habitat', mits alle voorwaarden (zie bijlage 1) zijn vervuld.
Neen.
Als aan alle voorwaarden is voldaan (zo moet bijvoorbeeld voor de gewestelijke woonbonus de werkelijke duur van het eerste leningscontract en het tijdperk waarop het tweede contract slaat, samen, ten minste 10 jaar bedragen), dan kunnen de uitgaven van de herfinancieringslening in aanmerking komen voor het fiscale voordeel waarvoor de oorspronkelijke lening in aanmerking kwam (gewestelijke woonbonus, …).
Opgelet: u kan de contractueel voorziene duurtijd van het fiscaal voordeel, zoals vastgesteld op 01.11.2015 of 01.01.2016 evenwel niet verlengen.
Voorbeeld
U heeft in 2010 een hypothecaire lening aangegaan, met een looptijd van 20 jaar. De lening diende voor het verwerven van uw enige en eigen woning. Het leningscontract voorziet de laatste vervaldag op 02.04.2030. Op 01.11.2015 kwam deze lening in aanmerking voor de Waalse woonbonus. Op 03.11.2020 ging u een herfinancieringslening aan en verlengde u de looptijd.
De op 03.11.2020 doorgevoerde verlenging is niet tegenstelbaar. Bijgevolg zal de lening voor het voorgenoemd belastingvoordeel in aanmerking kunnen komen, doch beperkt tot de contractueel voorziene looptijd voor dat fiscaal voordeel, zoals vastgesteld op 01.11.2015, met name tot en met 02.04.2030. De vanaf 03.04.2030 betaalde uitgaven voor die lening kunnen niet meer in aanmerking komen voor een fiscaal voordeel.
De hypothecaire leningen die een vanaf 2016 gesloten hypothecaire lening herfinancieren geven recht op de 'chèque habitat' als alle voorwaarden (zie bijlage 1) voldaan zijn. Zo moest de oorspronkelijke lening voldoen aan de voorwaarden van de 'chèque habitat'. De voorwaarden inzake enige en zelf betrokken woning worden beoordeeld op 31 december van het jaar van de herfinancieringslening.
Als niet is voldaan aan alle voorwaarden, komt de lening niet in aanmerking voor een Waals belastingvoordeel.
Neen.
Uw lening van 2020 dient niet voor het verwerven (zie bijlage 2) van een woning, maar voor het verbouwen ervan. U mag, als aan alle voorwaarden is voldaan, de uitgaven van uw vóór 2016 gesloten lening verder in aanmerking nemen voor de gewestelijke woonbonus.
Een wederopname wordt gelijkgesteld met een nieuw leningscontract.
Deze hypothecaire lening kan niet in aanmerking komen voor de 'chèque habitat', gezien deze niet dient voor het verwerven (zie bijlage 2) van uw woning.
In dit geval verwerft u een eigen woning en kunnen de uitgaven in aanmerking komen voor de 'chèque habitat', als aan alle voorwaarden (zie bijlage 1) is voldaan.
Opgelet: als er bij het aangaan van die lening voor dezelfde woning nog één of meerdere andere hypothecaire leningen bestaan, die u uiterlijk op 31.12.2015 aanging en die in aanmerking kwamen voor de oude gewestelijke belastingvoordelen (bv. woonbonus), is het oude stelsel waarvoor die lening in aanmerking komt (bv. woonbonus) ook van toepassing op de uitgaven van uw hypothecaire lening van 2020. U kan de contractueel voorziene duurtijd van het fiscaal voordeel, zoals vastgesteld op 01.11.2015 of 01.01.2016 evenwel niet verlengen.
Voorbeeld
U ging in 2005 met uw partner een hypothecaire lening aan voor de aankoop van uw enige en eigen woning. De lening heeft een looptijd tot 25.11.2025.
In 2020 verwerft u het eigendomsaandeel van uw partner, waarvoor u een hypothecaire lening aangaat. Het betreft nog steeds uw enige en zelf betrokken woning. De lening heeft een looptijd tot 2030.
De uitgaven van beide leningen kunnen in aanmerking komen voor de Waalse woonbonus, als aan alle voorwaarden is voldaan, doch beperkt tot 25.11.2025.
Uw partner had reeds een hypothecaire lening die voldeed aan de voorwaarden van de 'chèque habitat' en u wordt van de lening hoofdelijk en onverdeeld medeschuldenaar.
In die omstandigheden moeten de toekenningsvoorwaarden voor de 'chèque habitat' (enige en zelf betrokken woning, looptijd van tien jaar, enz.) worden beoordeeld op 31 december van het jaar waarin u de hoedanigheid aanneemt van hoofdelijke en onverdeelde medeschuldenaar van de hypothecaire lening.
Als aan alle voorwaarden (zie bijlage 1) is voldaan kan u ook aanspraak maken op de 'chèque habitat'.
Wat zijn de grensbedragen voor de gewestelijke woonbonus voor aanslagjaar 2021?
Voor aanslagjaar 2021 dient u de uitgaven die in aanmerking komen voor de gewestelijke woonbonus van het Waals Gewest te begrenzen tot
4) Bij herfinancieringsleningen geldt in principe de datum van de oorspronkelijke lening. Het extra ontleende bedrag wordt als een nieuwe lening beschouwd.
(5) Om te bepalen of uw woning op 31.12.2020 nog altijd uw enige woning was, moet u geen rekening houden met de andere woningen waarvan u:
- naakte eigenaar was
- door erfenis, mede-eigenaar of vruchtgebruiker was.
(6) De kinderen die op dat tijdstip zwaar gehandicapt waren, mag u dubbel tellen.
U was vanaf de verkoop geen eigenaar meer van de woning waarvoor u de lening aanging. Die uitgaven betreffen dus niet langer uw eigen woning.
Als aan alle voorwaarden is voldaan, kunnen uw kapitaalaflossingen in aanmerking komen voor de federale belastingvermindering voor het lange termijnsparen.
U mag de kapitaalaflossingen maar in uw aangifte vermelden in de mate dat zij slaan op de eerste schijf van de lening(en) die in de tabel is opgenomen.
U vermeldt dit begrensde bedrag van de kapitaalaflossingen in vak IX, rubriek II, B, 4, b), 1), naast de code(s):
- 1358/2358 (leningen afgesloten vanaf 1989).
Het overschot van de kapitaalaflossingen komt niet in aanmerking voor een belastingvoordeel.
De interesten kunnen niet in aanmerking komen voor de federale interestaftrek, omdat deze woning geen belastbaar onroerend inkomen meer oplevert.
De uitgaven die u vóór de verhuis betaalde kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor de Waalse woonbonus.
De uitgaven van uw hypothecaire lening verdeelt u als volgt:
- de interesten en kapitaalaflossingen die u tot en met 30.04.2020 betaalde kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een gewestelijk belastingvoordeel
- de interesten en kapitaalaflossingen die u vanaf 01.05.2020 betaalde kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een federaal belastingvoordeel.
Het door uw kredietgever uitgereikte attest vermeldt de in het jaar 2020 betaalde interesten en kapitaalaflossingen. U kan met alle bewijsmiddelen van het gemeen recht, met uitzondering van de eed, aantonen op welk tijdstip u deze uitgaven hebt betaald.
Voorbeeld
Sofie is eigenaar van één woning (K.I.: 1.000 euro) die zij tot en met 30.04.2020 zelf betrok. Vanaf 01.05.2020 verhuurt ze haar woning aan een particulier.
In 2012 ging zij een hypothecaire lening aan van 100.000 euro.
Op 01.01.2021 was haar fiscale woonplaats in het Waals Gewest gelegen.
In 2020 betaalde Sofie volgende bedragen:
- interesten: 3.000 euro
- kapitaalaflossingen: 6.000 euro.
Sofie vult haar belastingaangifte voor aanslagjaar 2021 als volgt in:
Vak III (onroerende inkomsten):
- Code 1106: 669,40 euro (1.000 x 245/366).
Vak IX (interesten en kapitaalaflossingen)
- Gewestelijke woonbonus:
* Code 3370: 3.000 euro ((3.000 + 6.000) x 4/12)
* Code 3372: ja
* Code 3374: ja
* Code 3373: 0.
- Federale belastingvermindering lange termijnsparen en gewone interestaftrek:
* Code 1358: 2.927,60 euro ((6.000 x 8/12) x 73.190/100.000)
* Code 1146: 2.000 euro (3.000 x 8/12).
De uitgaven van uw hypothecaire lening verdeelt u als volgt:
- de interesten en kapitaalaflossingen die betrekking hebben op het deel van de woning dat u zelf betrekt kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een gewestelijk belastingvoordeel
- de interesten en kapitaalaflossingen die betrekking hebben op het verhuurde deel kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een federaal belastingvoordeel.
Voorbeeld
Lieve is eigenaar van één woning (K.I.: 1.000 euro) die zij gedeeltelijk zelf betrekt. Zij verhuurt 20 % van deze woning aan haar eigen vennootschap.
In 2012 ging zij een hypothecaire lening aan van 100.000 euro. Van het ontleende bedrag heeft 20.000 euro gediend voor het financieren van het verhuurde deel van de woning.
Op 01.01.2021 was haar fiscale woonplaats in het Waals Gewest gelegen.
In 2020 betaalde Lieve volgende bedragen:
- interesten: 3.000 euro
- kapitaalaflossingen: 6.000 euro.
Lieve vult haar belastingaangifte voor aanslagjaar 2021 als volgt in:
Vak III (onroerende inkomsten):
- Code 1109: 200 euro (1.000 x 20 %)
- Code 1110: huur en huurvoordelen (in voorkomend geval verminderd met de als bezoldigingen van bedrijfsleider geherkwalificeerde huur).
Vak IX (interesten en kapitaalaflossingen)
- Gewestelijke woonbonus:
* Code 3370: 3.050 euro ((3.000 + 6.000) x 80 % = 7.200 euro, begrensd tot 3.050 euro)
* Code 3372: ja
* Code 3374: ja
* Code 3373: 0.
- Federale belastingvermindering lange termijnsparen en gewone interestaftrek:
* Code 1358: 878,28 euro ((6.000 x 20 %) x 73.190 / 100.000)
* Code 1146: 600 euro (3.000 x 20 %).
De interesten en kapitaalaflossingen verdeelt u als volgt:
- de interesten en kapitaalaflossingen die betrekking hebben op het deel van de woning dat u zelf betrekt kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een gewestelijk belastingvoordeel
- de interesten en kapitaalaflossingen die betrekking hebben op het beroepsmatig gebruikte deel kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor een federaal belastingvoordeel.
Zo kunnen de kapitaalaflossingen die betrekking hebben op het beroepsmatig gebruikte deel, binnen de wettelijke grenzen, in principe in aanmerking komen voor de federale belastingvermindering voor het lange termijnsparen (7).
(7) In uitzonderlijke gevallen kan u voor dat deel verder de federale woonbonus of de federale vermindering bouwsparen vragen.
De interesten die u hebt gedragen voor het verkrijgen of behouden van uw beroepsinkomen zijn aftrekbaar als beroepskosten.
De uitgaven van uw hypothecaire lening (en de daarmee verband houdende individuele levensverzekering) kunnen, als aan alle voorwaarden is voldaan, in aanmerking komen voor de federale belastingvermindering voor het lange termijnsparen en de federale interestaftrek.
U mag de kapitaalaflossingen maar in uw aangifte vermelden in de mate dat zij slaan op de eerste schijf van de lening(en) die in deze tabel is opgenomen.
U vermeldt dit begrensde bedrag van de kapitaalaflossingen in vak IX, rubriek II, B, 4, b), 1), naast de code(s):
- 1358/2358 (leningen afgesloten vanaf 1989).
Het overschot van de kapitaalaflossingen komt niet in aanmerking voor een belastingvoordeel.
De uitgaven voor de federale gewone interestaftrek vermeldt u in vak IX, rubriek II, B, 3, b) naast de code(s) 1146 en/of 2146.
U vermeldt de premie van een individuele levensverzekering in vak IX, rubriek II, B, 5, b), van de belastingaangifte, naast de code(s):
- 1353 en/of 2353 voor contracten gesloten vanaf 1989
- 1354 en/of 2354 voor contracten gesloten vóór 1989.
Opgelet: de premies van individuele levensverzekeringen die verband houden met de eigen woning vermeldt u niet hier, maar kunnen eventueel in aanmerking komen voor een gewestelijk belastingvoordeel.
Interne ref.: 729.674
Bron: Fisconetplus