Commissie lanceert twee strategieën om invoering van AI in Europese industrie en wetenschap te versnellen

Over de hele wereld proberen landen artificiële intelligentie (AI) zo snel en efficiënt mogelijk in te zetten. Vandaag heeft de Europese Commissie twee strategieën voorgesteld om ervoor te zorgen dat Europa niet achterop raakt. Die strategieën stimuleren de invoering van AI in belangrijke sectoren en leggen voor Europa een voortrekkersrol weg op vlak van AI-gestuurde wetenschap.

> De AI-toepassingsstrategie beschrijft hoe het gebruik van AI in de belangrijkste Europese industrieën en de openbare sector kan worden versneld.

> De Strategie voor AI in de wetenschap (AI in Science) geeft Europa de kans om wereldleider te worden op vlak van AI-gestuurde wetenschap.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie: “Ik wil dat de koers van AI bepaald wordt door Europa. Want door AI te gebruiken, kunnen we slimmere, snellere en betaalbaardere oplossingen vinden. De invoering van AI moet op elk mogelijk niveau gebeuren, en deze strategieën zullen helpen dat proces te versnellen. AI vooropstellen houdt ook in dat veiligheid voorop moet staan. We zullen deze ‘AI voorop'- of ‘AI first'-mentaliteit in al onze belangrijke sectoren doorvoeren, van robotica tot gezondheidszorg, energie en de automobielsector.”

AI verandert de manier waarop bedrijven werken ingrijpend, zet openbare diensten aan om mee te evolueren en is een grote drijfveer voor innovatie binnen de wetenschap. Met deze strategieën komt de Commissie haar actieplan voor het AI-continent (AI Continent Action Plan) na en is ze op koers om van Europa een wereldleider te maken op het gebied van betrouwbare AI. Amper zes jaar geleden had Europa twee supercomputers die bij de tien beste van de wereld hoorden; momenteel heeft ze er vier en zijn werkzaamheden gaande levert ze inspanningen om minstens vier à vijf gigafabrieken operationeel te krijgen. De EU bevindt zich in een uitstekende positie om het gebruik van AI in belangrijke sectoren en de wetenschap te stimuleren. Ze kan namelijk voortbouwen op Europa's sterke AI-infrastructuur, talent, levendige onderzoeks- en innovatielandschap, start-ups, haar gevestigde waarde van samenwerking in de wetenschap, kwalitatieve data, en onderzoeks- en technologie-infrastructuren van wereldklasse.

AI-toepassingsstrategie

De AI-toepassingsstrategie heeft als doel het innoverend potentieel van AI te benutten door de invoering ervan in alle strategische en openbare sectoren aan te moedigen, waaronder gezondheidszorg, farmaceutica, energie, mobiliteit, productie, bouw, agrovoeding, defensie, communicatie en cultuur. De strategie zal ook tegemoetkomen aan de specifieke behoeften van kleine en middelgrote ondernemingen en zal industrieën helpen om AI te integreren in hun dagelijkse werking.

Concrete maatregelen zijn onder meer om AI-gestuurde geavanceerde screeningcentra op te richten voor de gezondheidszorg en om de ontwikkeling te ondersteunen van vooraanstaande modellen en autonome AI die zijn afgestemd op onder andere de productie-, milieu- en farmaceutische sector.

Om de invoering van AI een boost te geven en deze maatregelen te ondersteunen, maakt de Commissie ongeveer 1 miljard euro vrij. In de toekomst kunnen nieuwe initiatieven op vlak van bijvoorbeeld financiën, toerisme en e-commerce deze sectoren aanvullen.

De strategie zal de EU in staat stellen om voordelen te ontwikkelen voor onze samenleving, gaande van nauwkeurigere gezondheidszorgdiagnoses tot een betere efficiëntie en toegankelijkheid van overheidsdiensten. Ze moedigt een AI eerst-beleid (AI first) aan, zodat meer bedrijven AI beschouwen als een onderdeel van de oplossing om uitdagingen aan te pakken, zonder daarbij de voordelen en risico's van de technologie uit het oog te verliezen.

De strategie haalt ook uitdagingen aan die afzonderlijke diensten overstijgen: de doorlooptijd versnellen door infrastructuur, data en testfaciliteiten met elkaar te verbinden; de EU-beroepsbevolking in alle sectoren klaarstomen voor AI; en een vooraanstaand AI-initiatief (Frontier AI) lanceren dat innovatie ondersteunt door Europa's toonaangevende AI-spelers samen te brengen. De vernieuwing en uitrol van het netwerk van Europese digitale innovatie-hubs, die recent werden omgevormd tot AI-belevingscentra (Experience Centres), zullen bedrijven exclusieve toegang verlenen tot het EU-innovatielandschap voor AI (Innovation Ecosystem).

Om alle activiteiten in goede banen te leiden, lanceert de Commissie de AI-toepassingsalliantie (Apply AI Alliance), een forum dat de industrieën, openbare sector, academische wereld, sociale partners en het maatschappelijk middenveld samenbrengt. Een AI-waarnemingscentrum zal AI-trends in de gaten houden en de impact ervan op de sectoren inschatten.

Tegelijkertijd heeft de Commissie de helpdesk voor de AI-verordening (AI Act Service Desk) opgericht om ervoor te zorgen dat de invoering van de AI-verordening vlot verloopt.

Strategie voor AI in de wetenschap

Zowel de AI-toepassingsstrategie als de Strategie voor AI in de wetenschap maken van de EU een hotspot van AI-gestuurde wetenschappelijke innovatie. Daarbij is een centrale rol weggelegd voor RAISE — de Europese onderzoeksraad voor AI, een virtueel Europees instituut dat AI-middelen voor de ontwikkeling en toepassing van AI in de wetenschap bijeenbrengt en coördineert.

De strategie stippelt de volgende acties uit:

Het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Commissie draagt bij aan beide strategieën door technische beoordelingen, sectorale studies en een nieuw verslag over de impact van AI op wetenschap en onderzoekspraktijken op te stellen.

Wat nu?

Om AI zo snel en efficiënt mogelijk in te kunnen zetten, moet Europa zorgen voor probleemloze toegang tot kwalitatieve, gestructureerde data. De Commissie zal eind oktober een strategie voor de data-unie (Data Union Strategy) voorstellen om het databeleid beter af te stemmen op de behoeften van bedrijven, de openbare sector en de samenleving.

De komende top over AI in wetenschap (Kopenhagen, 3-4 november 2025) wordt georganiseerd door de Commissie en het Deense voorzitterschap, en zal beleidsmakers, onderzoekers en bedrijven bijeenbrengen. De top zal initiatieven voorstellen en lanceren in het kader van de strategie voor AI in de wetenschap, waaronder het RAISE-proefproject en een donorcampagne voor de privésector.

Achtergrond

In april 2025 lanceerde de Commissie het actieplan voor het AI-continent, met stapsgewijze informatie over hoe Europa wereldleider kan worden op vlak van AI. De AI-toepassingsstrategie en de strategie voor AI in de wetenschap zijn de volgende stappen om die ambitie waar te maken.

• Expertise en talent: maatregelen om internationaal wetenschappelijk talent en hooggekwalificeerde professionals aan te trekken in het kader van “Kies Europa”. Zo trekt het RAISE-proefproject bijvoorbeeld 58 miljoen euro uit voor expertisenetwerken en doctoraatsnetwerken om het beste AI- en wetenschappelijk talent op te leiden, te behouden en aan te trekken.
• Compute: 600 miljoen euro uit het Horizon Europa-programma voor een betere en bredere toegang tot rekenkracht voor de wetenschap. Deze investering zal EU-onderzoekers en start-ups specifieke toegang verlenen tot AI-gigafabrieken.
• Onderzoeksfinanciering: doelstelling om de jaarlijkse investeringen van Horizon Europa in AI te verdubbelen tot meer dan drie miljard euro, inclusief een verdubbeling van de financiering voor AI in de wetenschap.
• Data: wetenschappers ondersteunen om belangrijke datatekorten in kaart te brengen en de datasets die nodig zijn voor AI in de wetenschap te verzamelen, beheren en integreren.

Meer informatie

AI-toepassingsstrategie

Strategie voor AI in de wetenschap
Verklaring van commissaris Zaharieva over de Strategie voor AI in de wetenschap (Engels)

Factsheets: AI-toepassingsstrategie, AI in de wetenschap en AI@EC

Vragen en antwoorden: AI-toepassingsstrategie en AI in de wetenschap

Verslag van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek over AI in de wetenschap (Engels)

ResearchComp: Het Europees competentiekader voor onderzoekers – Europese Commissie (Engels)

*Bijgewerkt op 8 oktober 2025 om 12:21 uur

Citaat/Citaten