COP15: historisch mondiaal akkoord voor natuur en mens

Temps de lecture: 6 min | 27 dec. 2022 à 08:06

Op 19 december 2022 heeft de EU zich op de COP15 van de VN-biodiversiteitsconferentie in Montreal, Canada, samen met 195 landen aangesloten bij het historische mondiale biodiversiteitskader van Kunming-Montreal. Dit kader bevat mondiale doelstellingen en streefdoelen om de natuur voor de huidige en toekomstige generaties te beschermen en te herstellen, het duurzame gebruik ervan te waarborgen en investeringen voor een groene wereldeconomie te stimuleren. Samen met de Klimaatovereenkomst van Parijs effent het de weg naar een klimaatneutrale, natuurvriendelijke en veerkrachtige wereld tegen 2050.
De overeenkomst is een solide kader met duidelijke, meetbare doelstellingen en streefdoelen en volledige regels voor monitoring, verslaglegging en evaluatie om de voortgang bij te houden. Zij wordt aangevuld door een solide pakket voor het mobiliseren van middelen.

Meer dan de helft van het wereldwijde bbp is afhankelijk van ecosysteemdiensten. 70 % van de kwetsbaarste mensen in de wereld is rechtstreeks afhankelijk van wilde soorten. De overeenkomst van Kunming-Montreal zal wereldwijd ambitieus beleid versnellen en financiering voor biodiversiteit uit alle bronnen mobiliseren, met name 200 miljard USD per jaar tegen 2030. Met dit akkoord verbindt de mondiale gemeenschap zich ertoe maatregelen te nemen om de natuur te beschermen en te herstellen en vervuiling te verwijderen, zoals maatregelen in het kader van de Europese Green Deal. Zo kan de natuur de bestaansmiddelen van samenlevingen, economieën en gemeenschappen de komende decennia blijven verzekeren.

Achtergrond

Het is cruciaal voor onze toekomst om de natuur gezond te houden, onze steden te vergroenen en de enorme diversiteit van het leven op onze planeet te vrijwaren. De natuur zuivert ons water, geeft ons voedzaam voedsel, beschermt ons tegen overstromingen en helpt de klimaatverandering te beperken.

Tijdens de COP 15 in Montreal heeft de EU allianties en initiatieven vormgegeven om het mondiale biodiversiteitskader in de praktijk te helpen verwezenlijken. Samen met een aantal lidstaten en verscheidene andere landen heeft de EU haar krachten gebundeld om de financiering voor biodiversiteit uit alle bronnen aanzienlijk te verhogen. De EU heeft zich ook aangesloten bij belangrijke initiatieven om partnerlanden te helpen hun capaciteiten en kennis te versterken om het mondiale biodiversiteitskader uit te voeren. Het gaat onder meer om het zeer ambitieuze accelerator-partnerschap ter ondersteuning van de toekomstige uitvoering van het mondiale biodiversiteitskader, en om de mondiale kennisondersteuningsdienst voor biodiversiteit, om landen te helpen bij het monitoren van de voortgang bij de verwezenlijking van de biodiversiteitsdoelstellingen. Ook heeft de EU met Guyana een overeenkomst inzake duurzame handel in legaal gekapt hout ondertekend.

De overeenkomst inzake biodiversiteit van Kunming-Montreal bevat belangrijke mondiale streefdoelen, waaronder:

wereldwijd 30 % van de aangetaste ecosystemen (op het land en op zee) tegen 2030 herstellen
30 % van alle gebieden (land, binnenwateren, kust- en zeegebieden) tegen 2030 in stand houden en beheren
een halt toeroepen aan de uitsterving van bekende soorten, en tegen 2050 het risico op uitsterving van alle soorten (ook de onbekende) en het tempo waarmee dit gebeurt, tot een tiende reduceren
de risico's van pesticiden met ten minste 50 % tegen 2030 verminderen
het verlies van nutriënten in het milieu met ten minste 50 % reduceren tegen 2030
de verontreinigingsrisico's en de negatieve gevolgen van verontreiniging uit alle bronnen tegen 2030 verminderen tot niveaus die niet schadelijk zijn voor de biodiversiteit en de ecosysteemfuncties
de mondiale voetafdruk van consumptie tegen 2030 verminderen, onder meer door overconsumptie en afvalproductie aanzienlijk terug te dringen en voedselverspilling te halveren
landbouw-, aquacultuur-, visserij- en bosbouwgebieden duurzaam beheren en agro-ecologie en andere biodiversiteitsvriendelijke praktijken aanzienlijk uitbreiden
de klimaatverandering aanpakken door middel van op de natuur gebaseerde oplossingen
de introductie en vestiging van invasieve niet-inheemse soorten tegen 2030 met ten minste 50 % verminderen
er tegen 2030 voor zorgen dat het gebruik van en de handel in wilde soorten op veilige, legale en duurzame wijze gebeurt
de stedelijke ruimten vergroenen

Financiële middelen mobiliseren en de bedrijven de verantwoordelijkheid laten nemen voor biodiversiteit

Het akkoord zal de beschikbaarheid van financiële middelen voor biodiversiteit uit alle binnenlandse en internationale, en publieke en particuliere bronnen aanzienlijk opvoeren. Zo zullen tegen 2030 ten minste 200 miljard USD per jaar worden vrijgemaakt. Het zal stimulansen creëren voor binnenlandse en internationale financieringsbronnen, met inbegrip van bedrijfsinvesteringen.

Het akkoord richt zich ook tegen subsidies die schadelijk zijn voor de biodiversiteit: een totaalbedrag van ten minste 500 miljard USD per jaar aan dergelijke subsidies moet tegen 2025 worden geïdentificeerd en tegen 2030 worden uitgeband.

In het kader van deze overeenkomst heeft de EU zich aangesloten bij een internationaal solidariteitspakket, met name voor de meest kwetsbare landen en de landen met de grootste biodiversiteit. Het nieuwe fonds voor het mondiaal biodiversiteitskader, dat is opgericht in het kader van het Wereldmilieufonds, staat open voor middelen uit alle financieringsbronnen.

In een belangrijke stap ter verbetering van het optreden van bedrijven op het gebied van biodiversiteit zullen grote en transnationale ondernemingen en financiële instellingen risico's voor, afhankelijkheden van en de impact op de biodiversiteit regelmatig moeten monitoren, evalueren en openbaar maken, en informatie aan consumenten moeten verstrekken om duurzame consumptie te bevorderen.

Het engagement van de EU heeft bijgedragen aan de totstandbrenging van het akkoord

De eenheid en het leiderschap van de EU waren van essentieel belang tijdens de vier jaar onderhandelingen. In Montreal is het onderhandelingsteam van de EU, onder leiding van commissaris Sinkevičius — samen met de door het Tsjechische voorzitterschap van de Raad gecoördineerde EU-lidstaten —, erin geslaagd het juiste kader te creëren voor een ambitieuze overeenkomst en tegelijk vooruitgang te boeken wat financiering betreft.

De overeenkomst vormt een belangrijke impuls voor multilateralisme, net nu mondiale solidariteit en samenwerking meer dan ooit nodig zijn.

Volgende stappen

Nu de onderhandelingen over de nieuwe overeenkomst zijn afgerond, is het tijd dat alle landen het mondiale biodiversiteitskader door middel van binnenlandse en internationale maatregelen uitvoeren.

Vóór de volgende COP in 2024 moeten alle landen geactualiseerde nationale biodiversiteitsstrategieën en -actieplannen en nationale financieringsstrategieën voor biodiversiteit opstellen. In de volgende COP's zal worden nagegaan of de cumulatieve impact van de nationale maatregelen volstaat om de mondiale doelstellingen en streefdoelen voor 2030 en 2050 te halen.

Naast beleidsmaatregelen zullen landen en multilaterale financiële instellingen nu meteen beginnen aan de mobilisering van financiering.

Met de Europese Green Deal heeft Europa een voortrekkersrol bij deze wereldwijde economische transformatie. Onze voorstellen, zoals de onlangs aangenomen wetgeving betreffende ontbossingsvrije toeleveringsketens en verdere werkzaamheden om verontreiniging te beëindigen, zullen onze uitvoering van het akkoord van Kunming-Montreal stimuleren.

Meer informatie