Coronavirus : versterkte maatregelen in de praktijk

De Nationale Veiligheidsraad heeft op woensdag 15 april 2020 besloten om de bestaande maatregelen te verlengen. De maatregelen om te strijden tegen het coronavirus en die van kracht zijn sinds woensdag 18 maart 2020 blijven nu geldig ten minste tot en met 3 mei 2020. Zij worden niet versoepeld maar ook niet verstrengd. De situatie wordt regelmatig geëvalueerd.

In een huidige versie (17/04/2020), rekening gehouden met de 17 APRIL 2020. — Ministerieel besluit van 17 april 2020 houdende wijziging van het ministerieel besluit van 23 maart 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken (BS van 17 april 2020, 3 editie) voorstelt de Fod Economie een beschrijving van de belangrijkste principes en de gevolgen voor de meest prominente economische sectoren

Voor alle bijzondere gevallen waarin een interpretatie van die algemene principes nodig is, of voor vragen over het al dan niet toegestane onderhoud van een activiteit, wordt het naar de FAQ's op de centrale informatiesite info-coronavirus.be. verwijzen.

De diensten verricht door accountants, belastingconsulenten, erkende boekhouders en erkende boekhouder-fiscalisten zijn nu expliciet inbegrepen in de handelszaken, private en publieke bedrijven en diensten die noodzakelijk zijn voor de bescherming van de vitale belangen van de Natie en de behoeften van de bevolking (Financiële sector - Bijlage bij het ministerieel besluit van 17 april 2020).

Algemeen principe

Een goede handhygiëne (handen regelmatig wassen, in de elleboogholte hoesten of niezen, elke keer een nieuw papieren zakdoekje gebruiken en het weggooien in een afsluitbare vuilnisbak) en voldoende afstand houden (minimaal 1,5 meter afstand) blijven belangrijke maatregelen die iedereen moet opvolgen. Handen geven en knuffelen moeten zoveel mogelijk worden vermeden.

Hoe onaangenaam ze ook zijn, het is essentieel dat de maatregelen die de regering afkondigt, strikt worden nageleefd door zowel particulieren als bedrijven. Alleen zo kunnen we de verspreiding van het virus tegengaan. Hieronder beschrijven we de belangrijkste principes en de gevolgen voor de meest prominente economische sectoren.

Voor alle bijzondere gevallen waarin een interpretatie van die algemene principes nodig is, of voor vragen over het al dan niet toegestane onderhoud van een activiteit, verwijzen wij u naar de FAQ's op de centrale informatiesite info-coronavirus.be.

• Blijf thuis, bescherm uzelf en bescherm anderen!

Iedereen moet maximaal thuis blijven om externe contacten te beperken.

U mag uw huis enkel verlaten voor volgende zaken:

• naar het werk gaan of noodzakelijke professionele verplaatsingen doen;
• zich naar en van de plaatsen begeven waarvan de opening toegelaten is;
• naar de dokter gaan of toegang hebben tot medische zorgen;
• naar de apotheek gaan;naar het postkantoor gaan;naar de bankautomaat gaan;
• naar het benzinestation gaan;
• naar de opvang van uw kinderen gaan;
• hulp bieden aan oudere personen, minderjarigen, personen met een handicap, daklozen en kwetsbare personen;
• in het kader van een wettelijke verplichting.

• Elke samenscholing van meer dan twee personen is verboden.

Buiten wandelen en fysieke buitenactiviteiten zijn toegelaten met de leden van de familie die onder hetzelfde dak wonen in gezelschap van een andere persoon, en dat alles met respect van een afstand van 1,5 meter tussen elke persoon (behalve voor de personen die onder hetzelfde dak wonen). Die activiteiten zijn toegestaan voor de noodzakelijke duur om ze uit te oefenen. Na de uitoefening van de activiteiten is de terugkeer naar huis verplicht.

In het kader van die activiteiten moet men permanent in beweging zijn. Wandelen, hardlopen, fietsen, de hond uitlaten … zijn toegelaten, maar in een park picknicken of zonnebaden, mag niet. Voor zwangere vrouwen en ouderen moet er tolerantie zijn. De maatregel mag ook niet strikt toegepast worden op mensen met een beperkte mobiliteit of een mentale handicap.

Verplaatsingen met de auto om een luchtje te scheppen zijn niet toegestaan. Ze zijn wel toegestaan voor gezinnen met kinderen jonger dan en gelijk aan vijf jaar, personen met een beperkte mobiliteit (met inbegrip van ouderen en zwangere vrouwen) en begeleiders van personen met een fysieke of mentale beperking

Zich verplaatsen met de auto om bijvoorbeeld een dag aan zee of in de Ardennen door te brengen, is niet toegelaten.

Ritten te paard zijn toegelaten, en dit enkel met het oog op het welzijn van het dier en met een maximum van twee ruiters.

Niet-essentiële reizen vanuit België en binnen België (bijvoorbeeld naar een tweede verblijf, behalve voor de uitzonderlijke gevallen opgelijst in de FAQ’s op info-coronavirus.be zijn verboden. Studenten moeten kiezen of ze bij hun ouders of in hun studentenwoning willen verblijven en die keuze aanhouden voor de hele duur van de periode met maatregelen.

Verplaatsingen in het kader van co-ouderschap tussen ouders zijn toegelaten, ook voor ouders die aan weerszijden van de grens van een buurland wonen (Frankrijk, Nederland, Duitsland, Luxemburg).

Winkels en handelszaken

Algemeen principe: alle fysieke handelszaken en winkels blijven gesloten op weekdagen en in het weekend.

Die regel geldt niet voor:

• voedingswinkels, met inbegrip van nachtwinkels;
• dierenvoedingswinkels;
• apotheken;
• krantenwinkels;
• tankstations en leveranciers van brandstoffen en brandhout;
• telecomwinkels met uitsluiting van winkels die enkel accessoires verkopen;
• winkels voor medische hulpmiddelen;
• doe-het-zelfzaken met een algemeen assortiment die hoofdzakelijk bouwgereedschap en/of bouwmaterialen verkopen;
• tuincentra en boomkwekerijen die hoofdzakelijk planten en/of bomen verkopen;
• groothandels bestemd voor professionelen, maar enkel ten gunste van deze laatsten;
• andere winkels en activiteiten van sectoren die als essentieel worden beschouwd.
• 
  

Mogen dus niet openblijven: zaken zoals kledingwinkels, elektrowinkels, papierwarenwinkels, parfumeries, drogisten, meubelwinkels, speelgoedwinkels, fotografen, carwashes, babywinkels, tabaks- en e-sigarettenwinkels ....

Alle toegelaten handelszaken moeten uiteraard garanderen dat klanten een veilige afstand (1,5 meter) bewaren. Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar van de winkel om de socialeafstandsmaatregelen te laten naleven. Hij moet de adequate maatregelen nemen om die te doen naleven. Als er een beroep wordt gedaan op een beveiligingsfirma, moet dat in overeenstemming zijn met de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid.

De telecomwinkels en de winkels voor medische hulpmiddelen zijn open maar enkel voor noodgevallen, waarbij ze slechts één klant per keer mogen ontvangen en dit op afspraak.

De toegang tot doe-het-zelfzaken met een algemeen assortiment, tuincentra, boomkwekerijen alsook groothandels bestemd voor professionelen kan enkel plaatsvinden overeenkomstig de volgende modaliteiten :

• maximum 1 klant per 10 m2 gedurende een periode van maximum 30 minuten;
• in de mate van het mogelijke wordt individueel gewinkeld.

Kortingsacties zijn verboden in alle handelszaken en winkels die open mogen blijven, behalve indien deze acties reeds beslist of in uitvoering waren vóór 18 maart 2020.

Handelszaken die hun producten online verkopen mogen hun activiteiten verderzetten, op voorwaarde dat ze de maatregelen rond sociale afstand respecteren, met uitzondering van online verkoop van elektronische sigaretten, e-sigaretten met vloeibare vullingen met nicotine, tabaksproducten en rookwaren op basis van planten). Enkel leveringen aan huis, zonder de woning te betreden (voorkeur) zijn toegelaten , net als afhalen op officiële afhaalpunten. Het is niet toegelaten om bestellingen op te pikken in een winkel (behalve voeding).

Handelszaken die voorheen niet aan online of telefonische verkoop deden, mogen daarmee starten maar moeten bestellingen thuis leveren (afhalen in de winkel is verboden), met uitzondering van vapeshops omdat de onlineverkoop van elektronische sigaretten altijd verboden is.

Op dit moment zijn er geen maatregelen om het hamsteren tegen te gaan. Woekerprijzen kunt u melden op meldpunt.belgie.be.

Voor meer info over de toegelaten winkels, raadpleeg de FAQ's op de centrale informatiesite info-coronavirus.be en het ministerieel besluit over dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken (PDF, 244.92 KB).

Voedingswinkels

Alle voedingswinkels blijven geopend tijdens hun gewoonlijke openingsuren en -dagen.

Nachtwinkels mogen geopend blijven vanaf het gebruikelijke openingsuur en ten laatste tot 22.00 uur.

De kleinhandelaars in voedingswaren moeten op hun wekelijkse rustdag gesloten blijven. Het ministerieel besluit (PDF, 244.92 KB) voorziet niet in een opheffing van de verplichtewekelijkse rustdag. Ook nachtwinkels moeten hun wekelijkse rustdag respecteren.

Als een handelaar zijn wekelijkse rustdag wil wijzigen, dan moet hij dat voor minstens zes maanden doen. Meer informatie.

Als de openbare orde of het algemeen belang dat vereist, kan de burgemeester de nodige politiemaatregelen bevelen, waaronder het openen van bedrijven en winkels.

Voedingswinkels die secundair non-foodproducten verkopen, blijven open zonder dat ze hun non-foodafdelingen moeten sluiten. Daarom mogen zaken zoals slagerijen, bakkerijen, chocolatiers, ijssalons, traiteurwinkels en drankenhandels openblijven, voor zover ze geen degustatie ter plaatse aanbieden.

Gemengde winkels die voedsel als secundair product aanbieden, moeten sluiten.

De verdeling van voeding via automaten blijft toegestaan.De toegang tot grootwarenhuizen moet worden gecontroleerd om het aantal personen die tegelijkertijd binnen zijn, te beperken. Maximaal 1 persoon per 10 m² en maximum 30 minuten per klant zijn toegelaten. Er wordt gevraagd om in de mate van het mogelijke alleen naar de winkel te gaan.

Elektronische betalingen worden aangemoedigd, niet omdat cashgeld een risico op besmetting inhoudt, maar omdat elektronische betalingen toelaten de socialeafstandsmaatregelen te respecteren.

Winkels die in hoofdzaak dierenvoeding verkopen vallen onder de definitie van voedingswinkels en mogen onder dezelfde voorwaarden geopend blijven.

Winkels die voeding en dierenvoeding verkopen, mogen ook bloemen en planten aanbieden (als ze de socialeafstandsmaatregelen respecteren). Handelszaken die hoofdzakelijk bloemen en planten verkopen moeten sluiten. Wel kunnen ze online en telefonisch verkopen met levering aan huis

Markten en ambulante activiteiten

Markten en andere ambulante activiteiten zijn verboden, behalve voedingskramen die nodig zijn voor de voedselvoorziening van zones waar geen voedingszaken (bv. supermarkten) zijn. De burgemeester beslist op basis van de noden van zijn gemeente of een markt al dan niet noodzakelijk is in het kader van de voedselbevoorrading.

Thuislevering door marktkramers kan op bestelling, op voorwaarde dat dat geen deur-aan-deurverkoop wordt en als ze de socialeafstandsmaatregelen respecteren.

Cafés en restaurants

Cafés, clubs en restaurants moeten sluiten tijdens de week en in het weekend. Dat verbod geldt ook voor de terrassen van die etablissementen. Het terrasmeubilair moet binnen geplaatst worden. Enkel afhaalgerechten of leveringen aan huis zijn nog toegestaan, maar lange wachtrijen moeten worden vermeden.

Afhaalrestaurants, bedrijven die aan huis leveren (Deliveroo, Uber Eats, enz.), drive-ins, broodjeszaken, snacks en frietkoten blijven toegelaten. Uitbaters moeten de hygiënische maatregelen respecteren en erop letten dat er geen lange wachtrijen ontstaan.

Foodtrucks, kiosken en voedingstanden worden gelijkgesteld aan voedingskraampjes die op de markt staan en mogen dus niet openblijven, tenzij ze nodig zijn voor de voedselvoorziening van de zones waar geen voedingszaken zijn. De burgemeester beslist op basis van de noden van zijn gemeente of een markt al dan niet noodzakelijk is in het kader van de voedselbevoorrading.

Een mobiele verkoper van gebraden kip of een ijskar worden beschouwd als een foodtruck/voedingskraam en zijn dus niet toegelaten.

Degustatieruimtes die verbonden zijn aan een levensmiddelenzaak moeten worden gesloten. Het gaat bijvoorbeeld om theesalons die aan bepaalde bakkerijen grenzen en, meer in het algemeen, om elke ruimte waar klanten kunnen gaan zitten om te eten.

Alle nieuwe initiatieven zoals pop-ups of garageverkopen zijn verboden.

Hotels en andere accommodaties

Hotels en aparthotels blijven geopend zonder toegang tot een bar, restaurant, gemeenschappelijke zalen en recreatieve ruimtes. De keukens kunnen wel nog roomservice aanbieden. De vergaderzalen zijn gesloten.

Opgelet! Enkel hotels die die voorwaarden respecteren mogen open blijven. Recreatieve en toeristische woningen (vakantiehuisjes, gasthuizen, campings, B&B, vakantieparken, Airbnb ...) moeten sluiten. De permanente bewoners van dat soort woningen mogen er uiteraard blijven wonen. Dat geldt specifiek voor mensen die permanent in een caravan of mobilhome wonen.

Vaste residenten op woonwagenterreinen mogen blijven. Ze mogen zich echter niet verplaatsen naar een ander terrein omdat dat geen essentiële verplaatsing is. Burgemeesters krijgen de raad om het verblijf van die residenten te faciliteren tot het einde van de crisis.

Schoonheidssalons en kapsalons

Schoonheidssalons moeten sluiten en schoonheidsspecialisten mogen geen diensten aan huis leveren, zelfs niet op afspraak. Dat geldt ook voor tattooshops en zonnecentra.

Kappers en kapsalons moeten ook sluiten.

Hersteldiensten

Hersteldiensten die de veiligheid, hygiëne en ict-infrastructuur garanderen, mogen alle dringende herstellingen blijven uitvoeren. Dat geldt bijvoorbeeld voor loodgieters, garagisten, bandencentrales, autoruitcentrales, fietsherstellers, telecomleveranciers

Bouw

Bouwactiviteiten buitenshuis, inclusief de werkzaamheden van een landmeter, mogen plaatsvinden, mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen. Dat geldt ook voor werken binnenshuis in wooneenheden die niet-bewoond zijn of die niet in gebruik zijn (bv. bedrijfsgebouwen die leeg staan). Voor herstellingen binnenshuis in bewoonde wooneenheden is hoogdringendheid in het kader van veiligheid, welzijn en hygiëne een strikte vereiste (loodgieter, herstellingen).

Essentiële bouwwerkzaamheden binnen cruciale sectoren en essentiële diensten mogen plaatsvinden zelfs als het niet mogelijk is om de socialeafstandsmaatregelen in acht te nemen. Die moeten in de mate van het mogelijke toegepast worden.

Handelaars in bouwmaterialen mogen hun klanten blijven bevoorraden maar enkel voor professioneel gebruik en met respect voor de regel van 1 klant per 10 m². Verkoop op afstand met levering aan huis is toegelaten voor particulieren.

Zorg

Gezondheidsberoepen zoals tandartsen, kinesisten, osteopaten, podologen, dierenartsen enzovoort mogen uitgeoefend worden, maar als de zorg uitgesteld kan worden moet dat ook gebeuren.

Apothekers moeten openblijven. Drogisterijen en parafarmacieën daarentegen moeten sluiten.

Winkels voor medische hulpmiddelen (o.a. opticiens, gehoorcentra, bandagisten, thuiszorgwinkels) mogen openen op afspraak en mits inachtneming van de sociale afstandsmaatregelen, maar alleen voor noodgevallen, waarbij ze slechts één klant per keer op afspraak ontvangen. Uitstelbare zorg of verkoop moet worden uitgesteld. Oogmetingen worden uitdrukkelijk afgeraden omwille van het risico op besmetting via het oogvocht.

Er wordt de burgers aangeraden om enkel voor dringende en noodzakelijke zorg ambulant op raadpleging te gaan. Als zij die inschatting moeilijk kunnen maken, moeten ze contact opnemen met hun zorgverlener. Het is aan de zorgverleners om te bepalen wat dringende en noodzakelijke zorg is die niet kan uitgesteld worden.

Diensten en instellingen voor zorg aan ouderen, zieken en kwetsbare personen mogen hun activiteiten verderzetten. Voor meer info over de na te leven regels raadpleeg de FAQ’s op info-coronavirus.be.

De wassalons blijven open tijdens hun gebruikelijke openingsuren, mits inachtneming van de maatregelen rond sociale afstand en hygiëne. Droogkuis is gesloten maar kan op afspraak en mits inachtneming van de maatregelen rond sociale afstand en hygiëne wel kledij en uniformen wassen die nodig zijn voor de uitoefening van een job in de essentiële sectoren.

Dierenzorg

Dierenartsen mogen hun activiteiten verderzetten. Uitstelbare zorg moet worden verdaagd, dringende zorg kan plaatvinden mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen. Het is aan de dierenarts om te bepalen wat dringende en noodzakelijke zorg is die niet kan uitgesteld worden.

De aankoop van dieren kan enkel op afspraak. Bezoekers worden niet toegelaten. De contacten verlopen enkel telefonisch of via videoconferentie … Pups en kittens kunnen vanaf de leeftijd voorzien in de dierenwelzijnswetgeving naar hun nieuwe eigenaar vertrekken alsde verkoop in orde is met de dierenwelzijnsregels. De nieuwe eigenaar mag de dieren komen ophalen, voor zover die contacten beperkt zijn tot het strikte minimum (waarbij de eigenaar zich alleen verplaatst), enkel op afspraak en mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen.

Dierenasielen zijn gesloten. Bezoek wordt niet toegelaten. Adoptie en afstaan van dieren kan enkel op afspraak en mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen. De opvang en de essentiële verzorging van dieren is cruciaal en dus toegelaten. Ook vrijwilligers mogen daaraan bijdragen.

Dierenhotels zijn gesloten tenzij voor mensen die nood hebben aan een essentiële opvang van het dier (bijvoorbeeld: opname in het ziekenhuis, overlijden van de eigenaar, …).

Eigenaars van dieren mogen hun dieren in de wei of op stal blijven bezoeken en voederen, mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen. De essentiële zorg van het dier is belangrijk en moet gegarandeerd blijven.Dierenkapsalons zijn gesloten. Ook dienstverlening aan huis is niet toegestaan.

Landbouwsector

Alle bedrijven die aan de landbouwsector leveren (fytoproducten, meststoffen, veevoer …), blijven werken mits inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen. Ze passen waar mogelijk telewerk toe.

Groothandelsmarkten (voor professionele klanten) mogen blijven doorgaan met inachtneming van de socialeafstandsmaatregelen.

Transport

Taxi’s mogen cliënten vervoeren. Er moet een minimumafstand van 1,5 meter tussen elke persoon worden aangehouden. Het aantal personen dat kan worden vervoerd, varieert dus afhankelijk van het type voertuig. Een gezin mag in één taxi, daar is de afstandsregeling niet van toepassing. Het is aangeraden het voertuig regelmatig te verluchten en te reinigen.

Die regels gelden ook voor carpooling en vrijwillig vervoer van personen met een beperkte mobiliteit of die hulpbehoevend zijn. Probeer, indien mogelijk, altijd een voertuig te delen met dezelfde persoon en alleen voor noodzakelijke ritten.

Deelauto’s, deelsteps en deelfietsen die te huur zijn, zijn toegelaten als transportmiddel voor essentiële verplaatsingen (maar niet voor recreatieve activiteiten): ze mogen verhuurd worden op voorwaarde dat de maatregelen rond hygiëne en sociale afstand gerespecteerd worden, met uitzondering van families die onder hetzelfde dak wonen.

Gocarts (voor een of meerdere personen) worden beschouwd als recreatief materiaal. Die zijn dan ook verboden.

Het openbaar vervoer moet zo worden georganiseerd dat de sociale afstand tussen elke persoon kan worden gegarandeerd.

Havens, luchthavens en essentiële diensten ter ondersteuning van luchtvervoer, luchtverkeersleiding en -planning, vervoer per spoor, passagiersvervoer en logistiek vervoer voor essentiële sectoren en activiteiten mogen hun activiteiten verder uitvoeren.

Internationaal goederenvervoer is toegelaten. Naast de gebruikelijke documenten voor goederentransport zijn er geen bijkomende documenten nodig.

Organisatie van het werk in de bedrijven

Algemeen principe: als telewerk mogelijk is, is het verplicht in alle niet-essentiële bedrijven.

Bedrijven uit niet-essentiële sectoren kunnen, ongeacht hun grootte, hun activiteiten verderzetten als ze telewerk organiseren voor alle werknemers voor wie dat mogelijk is, zonder uitzondering.Als dat niet mogelijk is, moeten bedrijven maatregelen nemen om de regels van sociale afstand (minimaal 1,5 m afstand tussen personen) te waarborgen voor de werknemers die niet kunnen telewerken.

Als het voor niet-essentiële bedrijven onmogelijk is om aan die verplichtingen (telewerk en afstand) te voldoen, moeten ze hun deuren sluiten.

Die regel geldt zowel voor de uitvoering van de werkzaamheden, als voor het vervoer dat de werkgever organiseert.

Als die maatregelen niet worden nageleefd, riskeren die bedrijven boetes bij een eerste inbreuk en in het geval van recidive bij het niet in acht nemen van de socialeafstandsmaatregelen, moeten zij sluiten.

Bedrijven die tot cruciale sectoren behoren en essentiële diensten leveren zoals opgelijst in het ministerieel besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, kunnen blijven werken, ook als de genoemde maatregelen niet toegepast kunnen worden. Dat geldt ook voor producenten, leveranciers, aannemers en onderaannemers van goederen, werken en diensten die essentieel zijn voor uitvoering van de activiteit van deze bedrijven en deze diensten tussen professionelen.

Echter, die bedrijven moeten indien mogelijk ook een telewerksysteem in werking stellen en de socialeafstandsmaatregelen respecteren.

Meer informatie over de rechten en verplichtingen tussen werknemer en werkgever ?

Andere sectoren en activiteiten

Voor alle bijzondere gevallen waarvoor een interpretatie nodig is van de regelgeving of de algemene principes die hierboven toegelicht worden, bijvoorbeeld of een bepaalde activiteit mag doorgaan of een bepaalde handelszaak mag openblijven, raadpleeg de FAQ’s op de centrale infowebsite https://info-coronavirus.be.

Die FAQ’s worden regelmatig geüpdatet, naargelang de vragen die het Crisiscentrum en de verschillende administraties krijgen.

Controle van de maatregelen

De lokale en federale politie zien erop toe dat de maatregelen ter bestrijding van het coronavirus strikt worden nageleefd en staan de gezondheidswerkers bij. Zij zijn gemachtigd om te sanctioneren en indien nodig activiteiten stil te leggen.

Het is ook mogelijk dat regionale of lokale autoriteiten strengere of aanvullende preventiemaatregelen nemen, anders dan die van het ministerieel besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken. Die specifieke maatregelen komen bovenop de maatregelen van het besluit zonder die laatste af te zwakken. Met andere woorden, ze moeten ook worden gerespecteerd.

Wij danken u bij voorbaat voor uw burgerzin, uw solidariteit en het naleven van de regels.

Blijf thuis.
Blijf voor uzelf zorgen. Blijf voor anderen zorgen.
Blijf volhouden!

Bron : Fod Economie, 17 april 2020, Coronavirus: nieuwe versterkte maatregelen