De digitale transformatie van de EU te stimuleren !!!

Temps de lecture: 6 min |2 juli 2024 à 12:39

Op 2 juli 2023 heeft de Commissie het tweede verslag over de staat van het digitale decennium gepubliceerd, waarin een uitgebreid overzicht wordt gegeven van de vooruitgang die is geboekt bij het streven naar de verwezenlijking van de digitale doelstellingen en streefcijfers die voor 2030 zijn vastgesteld in het beleidsprogramma voor het digitale decennium (DDPP). Dit jaar gaat het verslag voor het eerst vergezeld van een analyse van de nationalestrategische routekaarten voor het digitale decennium die de lidstaten hebben gepresenteerd, met een gedetailleerde beschrijving van de geplande nationale maatregelen, acties en financiering om bij te dragen aan de digitale transformatie van de EU.

Uit de analyse van de Commissie blijkt dat in het huidige scenario de collectieve inspanningen van de lidstaten achterblijven bij het ambitieniveau van de EU. De vastgestelde lacunes omvatten de behoefte aan extra investeringen, zowel op EU- als op nationaal niveau, met name op het gebied van digitale vaardigheden, hoogwaardige connectiviteit, het gebruik van artificiële intelligentie (AI) en gegevensanalyse door ondernemingen, de productie van halfgeleiders en ecosystemen voor start-ups.

Zowel de EU als de lidstaten hebben een belangrijke rol te spelen bij de handhaving van het nieuwe rechtskader, maatregelen te nemen om de verspreiding van digitale technologieën te bevorderen en ervoor te zorgen dat haar burgers over adequate digitale vaardigheden beschikken om ten volle van de digitale transformatie te kunnen profiteren. Daarom wordt in het verslag van dit jaar opgeroepen tot krachtiger optreden van de lidstaten om ambitieuzer te zijn, aangezien de verwezenlijking van de doelstellingen van het digitale decennium op het gebied van digitale infrastructuur, bedrijven, vaardigheden en overheidsdiensten van cruciaal belang is voor de toekomstige economische welvaart en maatschappelijke cohesie van de EU.

In dit verband heeft de Commissie ook landspecifieke en horizontale aanbevelingen voor elke EU-lidstaat geactualiseerd om de vastgestelde lacunes aan te pakken.

Een concurrerende, soevereine en veerkrachtige EU: digitale infrastructuur en bedrijven

De invoering en ontwikkeling van innovatieve technologieën is van cruciaal belang voor het concurrentievermogen van Europa, met name in het huidige geopolitieke landschap en vanwege de toenemende cyberdreigingen, een grotere veerkracht en robuuste beveiligingsmaatregelen.

In het verslag wordt benadrukt dat de EU de connectiviteitsdoelstellingen van het DDPP nog lang niet haalt: Glasvezelnetwerken, die van cruciaal belang zijn voor het leveren van gigabitconnectiviteit en het gebruik van geavanceerde technologieën zoals AI, cloud en het internet der dingen (IoT), bereiken slechts 64 % van de huishoudens. Momenteel bereiken 5G-netwerken van hoge kwaliteit slechts 50 % van het grondgebied van de EU en hun prestaties zijn nog steeds ontoereikend om geavanceerde 5G-diensten te leveren. Om deze uitdagingen aan te pakken, moeten de lidstaten en de Commissie samenwerken om een werkelijk functionele digitale eengemaakte markt te bevorderen.

In 2023 lag het gebruik van AI, cloud en/of big data door Europese bedrijven ook ruim onder de doelstelling van het digitale decennium van 75 %. Volgens de huidige trends zal tegen 2030 slechts 64 % van de bedrijven gebruikmaken van cloud, 50 % big data en slechts 17 % AI. Om de digitalisering van de bedrijfssector te verwezenlijken, is het van het grootste belang de invoering van innovatieve digitale instrumenten door kmo's, met name cloud en AI, te stimuleren en verdere particuliere investeringen in snelgroeiende start-ups te mobiliseren. Dit is van cruciaal belang voor het behoud van het concurrentievermogen van Europa op het gebied van datagestuurde innovatie, efficiëntie en groei.

Een andere grote uitdaging in de digitale transformatie van de EU is de beperkte verspreiding van digitale technologieën buiten grote steden. Om deze digitale kloof aan te pakken, is het van fundamenteel belang de samenwerking tussen Europese actoren op grensoverschrijdend en lokaal niveau te bevorderen, bijvoorbeeld via meerlandenprojecten, Europese digitale-innovatiehubs (EDIH's) en Europese consortia voor digitale infrastructuur (EDIC's). In dit verband zijn sinds vorig jaar een reeks successen geboekt, met drie EDIC's die eind mei 2024 zijn opgericht.

Een digitaal beleid voor mensen en samenleving: digitale vaardigheden en overheidsdiensten

Mensen centraal stellen in de digitale transformatie van onze samenlevingen en economieën staat centraal in het digitale decennium en het eerste beginsel van de verklaring over digitale rechten en beginselen.

Momenteel zijn de doelstellingen inzake digitale vaardigheden van het digitale decennium nog lang niet gehaald, aangezien slechts 55,6 % van de EU-bevolking ten minste over digitale basisvaardigheden beschikt. Volgens de huidige trend zal het aantal ICT-specialisten in de EU in 2030 ongeveer 12 miljoen bedragen, met een aanhoudend gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen. Om de streefcijfers te halen, moeten de lidstaten een veelzijdige aanpak volgen om digitale vaardigheden op alle onderwijsniveaus te bevorderen en jongeren, met name meisjes, te stimuleren om belangstelling te tonen voor disciplines op het gebied van wetenschap, technologie, engineering en wiskunde (STEM).

De lidstaten boeken vooruitgang in de richting van de doelstelling om alle belangrijke openbare diensten en elektronische patiëntendossiers online toegankelijk te maken voor burgers en bedrijven en hun een veilige elektronische identificatie (eID) te bieden. Ondanks het ongelijke gebruik in de lidstaten is eID momenteel beschikbaar voor 93 % van de EU-bevolking en zal de Europese portemonnee voor digitale identiteit naar verwachting het gebruik ervan stimuleren. In een scenario met ongewijzigd beleid blijft het echter lastig om tegen 2030 100 % van de digitale overheidsdiensten voor burgers en bedrijven te halen.

Volgende stappen

De lidstaten moeten hun nationale stappenplannen nu vóór 2 december 2024 herzien en aanpassen om deze in overeenstemming te brengen met de ambitie van het beleidsprogramma voor het digitale decennium. Zoals uiteengezet in het DDPP zal de Commissie de uitvoering van deze aanbevelingen monitoren en beoordelen en verslag uitbrengen over de geboekte vooruitgang in het volgende verslag over de staat van het digitale decennium, in 2025.

Achtergrond

Het in september 2021 voorgestelde traject naar het digitale decennium schetst een duidelijke koers om de digitale transformatie in de Europese Unie tot stand te brengen. In december 2022 werd de Europese verklaring over digitale rechten en beginselen aangevuld met de beginselen en verbintenissen die de digitale transformatie van de EU moet volgen. Het eerste verslag over de staat van het digitale decennium werd in september 2023 gepubliceerd.

Het verslag van dit jaar gaat vergezeld van een uitgebreid pakket werkdocumenten, verslagen en studies van de diensten van de Commissie, waarin de vooruitgang in de verschillende dimensies van het DDPP verder wordt toegelicht. Het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (JRC) van de Commissie heeft ook aan deze monitoring bijgedragen door de methodologie te verstrekken om nationale digitale streefcijfers op EU-niveau te aggregeren en het bedrag aan investeringen uit EU-financieringsinstrumenten in kaart te brengen dat naar initiatieven met een digitale component gaat.

Tijdens het huidige mandaat heeft de EU aanzienlijke maatregelen genomen om vooruitgang te boeken met de streefcijfers en doelstellingen van het digitale decennium. Met het voorstel en de vaststelling van belangrijke wetgeving heeft zij actief een veiligere onlineruimte voor de Europese burgers bevorderd en de consumentenbescherming bevorderd, waarbij het innovatiepotentieel van Europese bedrijven wordt gewaarborgd. Er is ook aanzienlijke EU-financiering beschikbaar gesteld om de digitale transformatie te bevorderen, met name via de herstel- en veerkrachtfaciliteit (150 miljard EUR), DIGITAL Europe (7.9 miljard EUR) en Connecting Europe Facility 2 Digital (1.7 miljard EUR).