De zevende ministeriële conferentie inzake leefmilieu en gezondheid werd afgesloten met de goedkeuring van de “Verklaring van Boedapest”.
De tekst werd ondertekend door de verschillende aanwezige landen, waaronder België, en benadrukt de onvermijdelijke link tussen de uitdagingen inzake gezondheid, biodiversiteit en klimaatverandering.
Deze bijeenkomst wordt georganiseerd door het Europees Bureau van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en strekt ertoe de komende prioriteiten en verbintenissen inzake leefmilieu en gezondheid kracht bij te zetten in de 53 landen van WHO Europa. Daarbij wordt voor het eerst een bijzondere focus gelegd op de verbanden tussen gezondheid en de drievoudige milieucrisis van klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en vervuiling. Deze conferentie is eind van de jaren 1980 aan belang beginnen winnen toen de Europese landen een onuitgegeven proces hebben opgestart om de voornaamste dreigingen voor de menselijke gezondheid uitgaande van het leefmilieu weg te werken. De ministeriële conferenties vinden ongeveer om de vijf jaar plaats om de geboekte vooruitgang te evalueren en de verbintenissen te hernieuwen.
“De Covid-19-pandemie heeft de onlosmakelijke link tussen onze gezondheid en het leefmilieu blootgelegd”, verklaart minister Zakia Khattabi. “De wereld staat op een kantelpunt: klimaatontregeling, milieuvervuiling en biodiversiteitsverlies zijn cruciale uitdagingen voor de leefbaarheid van onze planeet en onze gezondheid. Er moet daarom meteen gehandeld worden, niet morgen! De Verklaring van Boedapest is een beslissende stap in de richting van een meer veerkrachtige, gezondere en meer duurzame toekomst.”
De tekst bevatsterke verbintenissen voor de overgang naar een gezondere en meer duurzame samenleving, die betrekking hebben op preventie, voorbereiding en reactie op noodsituaties en aanpak van de milieudeterminanten van ziekten. De ondertekenaars hebben zich ertoe verbonden de gezondheidsuitdagingen aan te pakken die verband houden met klimaatverandering, milieuvervuiling en biodiversiteitsverlies door de gezondheidssector nauwer te betrekken en door de milieucrisis centraal te plaatsen op de wereldwijde gezondheidsagenda.
Met de aanname van de Routekaart voor gezondere mensen, een welvarende planeet en een duurzame toekomst 2023-2030, zet de Verklaring in op ‘versnellers’ voor een vlottere overgang naar veerkrachtige en rechtvaardige samenleving. De Verklaring wijst voorts op het belang van partnerschappen en de betrokkenheid van maatschappelijk middenveld, academische wereld, privésector en lokale gemeenschappen dit met het oog op effectieve besluitvorming.
De Verklaring van Boedapest herbevestigt de verbintenissen uit de Verklaring van Ostrava van 2017 en breidt het toepassingsgebied uit met natuur, biodiversiteit en gezondheid als nieuwe prioritaire actiepunten. Verbintenissen worden ook aangegaan om de activiteiten van de European Environment and Health Task Force (EHTF) te bevorderen, relevante multilaterale overeenkomsten te ratificeren en internationale jongerenorganisaties actief te steunen.
België heeft zich specifiek bij twee partnerschappen aangesloten, enerzijds inzake klimaatactie in de gezondheidssector, en anderzijds inzake humane biomonitoring. Deze partnerschappen ontwikkelen een nieuw flexibel, thematisch en actiegericht mechanisme dat de implementatie van de verbintenissen inzake milieu en gezondheid moet vergemakkelijken.
“De Verklaring van Boedapest is niet louter een overeenkomst, maar een ijzersterke verbintenis die wij aangaan voor de toekomstige generaties”, stelt minister Khattabi tot besluit.