EU Data Act geeft gebruikers controle over gegevens van verbonden apparaten

op 12 september 2025 begint de EU-dataverordening in de EU van toepassing te worden, waardoor gebruikers controle krijgen over gegevens die worden gegenereerd door hun verbonden apparaten, zoals smartwatches en auto's, terwijl kleine bedrijven de kans krijgen om deze gegevens te gebruiken om innovatieve aftersalesdiensten te ontwikkelen.

Samengevat

De dataverordening vergroot de toegang tot hoogwaardige data en daarmee het potentieel voor datagestuurde innovatie. De dataverordening stelt eerlijke regels vast voor een ruimere beschikbaarheid van gegevens om innovatie, concurrentievermogen en groei in de digitale economie van Europa te stimuleren.

Consumenten en zakelijke gebruikers van verbonden apparaten - zoals auto's, smart-tv's en industriële machines - zullen nu toegang hebben tot de ruwe gegevens die door hun apparaten worden gegenereerd, deze kunnen gebruiken en delen.

Met het oog hierop wordt in de EU-dataverordening:

• zorgt ervoor dat verbonden apparaten op de EU-markt zijn ontworpen om het delen van gegevens mogelijk te maken;
• geeft consumenten de mogelijkheid om kosteneffectievere reparatie- en onderhoudsleveranciers te kiezen of deze taken zelf uit te voeren;
• geeft gebruikers in sectoren zoals de industrie of de landbouw toegang tot gegevens over de prestaties van industriële apparatuur, die hun efficiëntie en werking kunnen verbeteren;
• stelt cloudgebruikers in staat om te schakelen tussen cloudproviders of tegelijkertijd gebruik te maken van diensten van verschillende providers;
• Verbiedt oneerlijke contracten die het delen van gegevens kunnen voorkomen.

De Commissie heeft ook richtsnoeren gepubliceerd over het delen van voertuiggegevens, wat zal leiden tot betere reparatie en onderhoud, autodelen en mobiliteit als dienst.

Volgende stappen

De Commissie werkt aan verdere instrumenten om de uitvoering van de dataverordening te vergemakkelijken. Zij zal een speciale juridische helpdesk voor de datawet opzetten om bedrijven rechtstreeks te helpen bij vragen over de uitvoering van de nieuwe maatregelen. Zij zal richtsnoeren verstrekken voor het gebruik van gegevens bij de bescherming van bedrijfsgeheimen. Meer bepaald zal worden verduidelijkt wanneer het nieuwe mechanisme ter bescherming van bedrijfsgeheimen kan worden toegepast. Het zal ook modelvoorwaarden voor het delen van gegevens en standaardclausules voor cloudcontracten publiceren om het delen van gegevens te vergemakkelijken.

De Commissie zal ook een strategie voor de gegevensunie vaststellen om het gegevenskader van de EU verder te verbeteren en te vereenvoudigen.

Achtergrond

De Commissie heeft samengewerkt met Europese bedrijven van elke omvang, brancheorganisaties en het maatschappelijk middenveld om de bepalingen te verduidelijken en praktische instrumenten te ontwikkelen voor de toepassing van de dataverordening.

De samenwerking met belanghebbenden zal worden voortgezet naarmate de dataverordening van toepassing is, waarbij ervoor wordt gezorgd dat feedback toekomstige richtsnoeren vormt, de uitvoering evenredig en doeltreffend blijft en wordt meegenomen in de vereenvoudigingsagenda van de Commissie.

De Commissie heeft reeds steun verleend aan lidstaten, bedrijven en andere belanghebbenden, waaronder veelgestelde vragen en richtsnoeren. De dataverordening vormt een aanvulling op de datagovernanceverordening. Hoewel de datagovernanceverordening het vertrouwen in vrijwillige mechanismen voor het delen van gegevens vergroot, biedt de dataverordening juridische duidelijkheid over de toegang tot en het gebruik van gegevens.

Voor meer informatie

De datawet

De dataverordening: een explainer

Vragen en antwoorden over de dataverordening