Eurobarometer: Europeanen steunen digitale beginselen

6 december 2021 à 20:52

Volgens een speciale Eurobarometerenquête die in september en oktober 2021 werd gehouden, is een overgrote meerderheid van de EU-burgers van mening dat internet en digitale tools in de toekomst een belangrijke rol zullen spelen. Bovendien vindt een grote meerderheid het nuttig dat de Europese Unie Europese rechten en beginselen voor een succesvolle digitale transformatie vaststelt en bevordert.

Chronologisch overzicht

In de speciale Eurobarometer (518) wordt nagegaan wat de EU-burgers denken over de toekomst van digitale tools en het internet, en over de verwachte impact van internet, digitale producten, diensten en tools op hun leven tegen 2030. De enquête vond plaats tussen 16 september en 17 oktober 2021 door middel van een combinatie van online- en persoonlijke interviews, waar mogelijk of haalbaar. 26.530 respondenten uit de 27 EU-lidstaten werden geïnterviewd.

Op 9 maart 2021 heeft de Commissie haar visie op de digitale transformatie van Europa tegen 2030 uiteengezet in haar mededeling Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium. Zij stelde hierin voor een reeks beginselen samen te stellen voor de Europese weg naar de digitale transformatie en het EU-beleid op digitaal gebied. Daarbij gaat het onder meer om toegang tot internetdiensten, een veilige en betrouwbare onlineomgeving, digitale overheidsdiensten waarbij de mens centraal staat, en onlinevrijheden.

Daarop voortbouwend stelde de Commissie in september 2021 een robuust governancekader voor om de digitale doelstellingen te bereiken: het Traject naar het digitale decennium.

De Commissie heeft ook een openbare raadpleging gehouden over de digitale beginselen, die liep van 12 mei tot 6 september 2021. Uit de resultaten van deze raadpleging blijkt dat respondenten brede steun uitspreken voor de Europese digitale beginselen. De raadpleging ontving 609 reacties, waarvan 65% afkomstig was van burgers en 10% van maatschappelijke organisaties.

Besluiten ?

Belang van digitale tools in het dagelijks leven

Uit de resultaten van de enquête blijkt dat meer dan acht op de tien Europeanen (81%) van mening zijn dat digitale tools en internet tegen 2030 belangrijk zullen zijn in hun leven. Meer dan 80% van de EU-burgers denkt dat het gebruik ervan ten minste evenveel voordelen als nadelen zal opleveren. Slechts een kleine minderheid (12%) verwacht tegen 2030 meer nadelen dan voordelen van het gebruik van digitale tools en internet.

Bezorgdheid over online-schade en -risico's

Meer dan de helft (56%) van de ondervraagde EU-burgers geeft aan zich zorgen te maken over cyberaanvallen en cybercriminaliteit, zoals diefstal of misbruik van persoonsgegevens, kwaadaardige software of phishing. Meer dan de helft (53%) gaf bovendien aan bezorgd te zijn over de veiligheid en het welzijn van kinderen online, en bijna de helft (46%) maakt zich zorgen over het gebruik van persoonsgegevens en informatie door bedrijven of overheden. Ongeveer een derde (34%) van de EU-burgers maakt er zich zorgen over dat het moeilijk is om je los te koppelen van de digitale wereld en een goed evenwicht te vinden tussen online- en offline-leven, en ongeveer een op de vier (26%) vindt het moeilijk om de nieuwe digitale vaardigheden te leren die nodig zijn om actief deel te nemen aan de samenleving. Ten slotte geeft ongeveer een op de vijf (23%) EU-burgers aan zich zorgen te maken over de milieueffecten van digitale producten en diensten.

Behoefte aan meer kennis over onlinerechten

Volgens de enquêteresultaten is een meerderheid van de EU-burgers van mening dat de EU hun rechten in de online-omgeving goed beschermt. Toch is een aanzienlijk aantal (bijna 40%) zich er niet van bewust dat hun rechten zoals de vrijheid van meningsuiting, privacy of non-discriminatie ook online moeten worden geëerbiedigd, en in zes EU-lidstaten denken meer dan drie op vier zo. Een grote meerderheid van de EU-burgers vindt het niettemin nuttig om meer te weten te komen over deze rechten.

Steun voor een verklaring over digitale beginselen

Een grote meerderheid (82%) van de EU-burgers vindt het nuttig dat de Europese Unie een gemeenschappelijke Europese visie op digitale rechten en beginselen vaststelt en bevordert. Deze beginselen moeten concrete gevolgen hebben voor de burgers. Zo zijn ongeveer negen op de tien (90%) er voorstander van het beginsel op te nemen dat digitale overheidsdiensten gemakkelijk toegankelijk en gebruikersvriendelijk moeten zijn voor iedereen, ook voor personen met een handicap of kansarmen. Mensen willen duidelijke informatie over de voorwaarden van hun internetverbinding, een betaalbare en snelle verbinding en een veilige en betrouwbare digitale identiteit om toegang te krijgen tot een breed scala aan openbare en particuliere onlinediensten.

Volgende stappen

De resultaten van deze eerste Eurobarometer-enquête worden meegenomen in het voorstel voor een Europese verklaring over digitale rechten en beginselen van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie. De verklaring zal een digitale transitie bevorderen die wordt vormgegeven door gemeenschappelijke Europese waarden en een mensgerichte visie op technologische verandering.

Na deze eerste enquête is een reeks jaarlijkse Eurobarometer-enquêtes (vanaf 2023) gepland om kwalitatieve gegevens te verzamelen op basis van de perceptie van de burgers van de manier waarop de digitale beginselen in de EU worden toegepast nadat zij in de verklaring zijn vastgelegd.