Geldezels: 14% van de jongeren bereid om hun bankkaart uit te lenen in ruil voor geld

Criminelen gebruiken geldezels om illegaal bemachtigd geld (vaak verkregen via phishing) in handen te krijgen. De criminelen beloven geldezels dat ze snel en makkelijk geld kunnen verdienen, in ruil voor het uitlenen van hun bankrekening en/of bankkaart en pincode.

Wat zijn geldezels?

Een geldezel laat zijn of haar bankrekening en/of bankkaart en pincode (bewust of onbewust) gebruiken door criminelen om geld wit te wassen. Criminelen beloven geldezels dat ze snel geld kunnen verdienen in ruil voor hun bankkaart en pincode. Zij hebben deze nodig om illegaal verkregen geld (vaak via phishing) op te storten, door te sluizen of meteen cash af te halen. Zo blijven ze zelf onbekend. Een geldezel knapt dus het vuile werk op, maar blijft achter met de ellende. Geldezel zijn is namelijk strafbaar want hij/zij helpt geld witwassen.

14% van de jongeren is bereid om geldezel te worden

Uit een onderzoek van Febelfin in samenwerking met onderzoeksbureau IndiVille blijkt dat vooral jongeren heel vatbaar zijn om geldezel te worden. 14% zou het overwegen om hun bankkaart en pincode te geven in ruil voor geld.

In hetzelfde onderzoek geeft 3% van de bevolking aan ooit benaderd te zijn met de vraag om geldezel te worden. Bij de jongeren ligt dit fors hoger: 6% is zelf benaderd en nog eens 12% kent iemand die ooit benaderd werd.

Verontrustend is dat slechts 38% van de totale bevolking weet wat een geldezel is. Een vooruitgang met 2019 toen het cijfer op 22% lag, maar het blijft nog steeds laag. Opvallend: Bij de jongeren weet slechts 21% wat een geldezel is. Dit betekent dat 8 op 10 jongeren niet weten wat een geldezel is.

Het blijft niet bij bankrekeningen en pincodes

Tegenwoordig vragen oplichters ook steeds meer naar andere gegevens van geldezels zoals identiteitskaarten (of een kopie ervan), gsm-nummers en adresgegevens. Want ook deze info kan het voor criminelen makkelijker maken om fraude te plegen.

“In onze onderzoeken stellen we vast dat jongeren steeds vaker hun identiteit, al dan niet bewust, laten misbruiken. Regelmatig duiken er feiten van phishing op waarbij het frauduleuze bericht verstuurd werd met een gsm-nummer dat op naam van een minderjarige blijkt te staan. Op die manier blijven de criminelen buiten schot en komen politie en justitie bij deze jongeren uit. We zien trouwens ook dat jongeren hun adres ter beschikking stellen van criminelen om er postpakketten te laten leveren. Via webshops kopen criminelen met buitgemaakt geld dure spullen aan. Ze laten hun bestellingen afleveren op het adres van deze jongeren zodat ze zelf onder de radar blijven. De ultieme ronselkanalen voor dit soort van praktijken zijn verschillende Telegram- en Snapchatgroepen”, aldus Stijn De Ridder, Diensthoofd Commissaris Politiezone Antwerpen.

Geldezel worden = geld witwassen

Bij de vraag of geldezel worden strafbaar is, gelooft 10% van de volwassenen van niet. En maar liefst 19% van de jongeren heeft geen idee of denkt dat het niet strafbaar is.

Maar geldezel worden is allesbehalve onschuldig. Een geldezel werkt (onbewust) mee aan witwaspraktijken en fraude, dat zijn strafbare praktijken. Via de bankrekening van de geldezel kan de phisher illegaal verkregen geld terug in het legaal circuit krijgen. De gevolgen zijn niet mals: een geldezel kan aansprakelijk gesteld en vervolgd worden en riskeert zo grote gerechtelijke en fiscale boetes. De bank kan bovendien weigeren om geldezels nog een bankrekening, bankkaart en/of lening toe te kennen. Bovendien riskeert de geldezel dat de phisher zijn/haar rekening plundert.

Febelfin en partners sensibiliseren

Om jongeren en hun omgeving te waarschuwen, brengt Febelfin voor het derde jaar op rij het fenomeen geldezels extra onder de aandacht. In samenwerking met een aantal partners zoals Politiezone Antwerpen, Jes, Formaat, Kras Jeugdwerk en SAAMO, maakte Febelfin sensibiliseringsmateriaal voor jongeren en hun omgeving om zo fraude met geldezels tegen te gaan.

SAAMO Antwerpen: “Snel geld willen verdienen door een geldezel te zijn, dat zorgt alleen maar voor problemen. Toch merken we in de praktijk dat heel wat jongeren zich ertoe laten verleiden. Daarom zijn deze brochures broodnodig: het legt uit wat geldezels precies doen en waarom het gevaarlijk is. We moeten er echt voor zorgen dat jongeren dit goed beseffen en daar helpen deze brochures bij.”