Het belang van een goede fiscale analyse bij een verblijf in het buitenland - Shakira

De “hips-don’t lie”-zangeres kocht in 2013 samen met haar toenmalige echtgenoot en topvoetballer, Gerard Piqué, een woning in Barcelona, maar tegelijk woonde ze tussen 2012 en 2014 in de Bahama’s en stelt ze slechts sporadisch in Spanje aanwezig te zijn geweest voor vakanties.

De Spaanse fiscus gaat hier niet in mee en zegt voldoende bewijs te hebben om aan te tonen dat Shakira meer dan 183 dagen per jaar in Spanje heeft doorgebracht wat de wettelijke vereiste is om als Spaans fiscaal inwoner beschouwd te worden. Als de Spaanse administratie tot het besluit komt dat een individu kwalificeert als fiscaal rijksinwoner van Spanje, dan zal Spanje in principe de wereldwijde inkomsten van dat individu belasten. Dit zou betekenen dat Shakira ertoe gehouden was haar wereldwijde inkomsten aan te geven in Spanje en niet enkel deze die hun oorsprong in Spanje zouden hebben.

Meer nog, een kwalificatie als Spaans inwoner zou ook kunnen leiden tot de heffing van vermogensbelasting op haar wereldwijde vermogen.

Spanje hanteert de 183-dagenregel om te bepalen of een individu een rijksinwoner is of niet. Als u meer dan 183 dagen per jaar fysiek in Spanje aanwezig bent, wordt ervan uitgegaan dat u er fiscaal inwoner bent. België daarentegen hanteert haar eigen, andersluidende, regels om te bepalen of een persoon fiscaal inwoner is of niet. De Belgische kwalificatieregels zijn in zekere zin minder objectief dan de Spaanse. Om als inwoner van België te kwalificeren, wordt een duurzame en stabiele fysieke aanwezigheid in België verondersteld, rekening houdend met de plaats waar de familiale, professionele, culturele en economische belangen zijn gelegen. Natuurlijke personen wiens zetel van fortuin in België is gelegen, worden eveneens aangemerkt als Belgisch rijksinwoner. Daarnaast bestaan er ook twee vermoedens van rijksinwonerschap wanneer men ingeschreven is in het Belgische bevolkingsregister of wanneer men gehuwd is en het gezin in België gevestigd is.
In de praktijk kan dit al snel tot discussies en onduidelijkheden leiden.

In tegenstelling tot de Bahama’s, heeft België wel een dubbelbelastingverdrag afgesloten met Spanje dat bepaalt in welk van beide landen een persoon beschouwd moet worden als inwoner indien er een conflict is tussen de verschillende nationale kwalificatieregels alsook welke inkomsten het mag belasten en welke het moet vrijstellen. Dergelijk verdrag voorkomt een dubbele taxatie in meerdere landen. In principe is dit het land waar de betrokkene een duurzaam tehuis ter beschikking heeft. In ondergeschikte orde wordt gekeken naar de plaats waar men het centrum heeft van zijn persoonlijke en economische belangen, vervolgens waar men het meeste tijd doorbrengt en tenslotte het land van de nationaliteit van de betrokkene.

De meesten onder ons zijn nu geen wereldbekende popsterren maar ook in een meer herkenbare context kan de problematiek van het rijksinwonerschap de kop op steken. Zo kunnen ook Belgen die langere periodes in Spanje spenderen, zij het om tijd door te brengen in hun vakantiewoning, zij het omwille van professionele activiteiten in een grijze zone terechtkomen. Dit kan verregaande gevolgen hebben. Zo leidt de werking van het dubbelbelastingverdrag dat werd afgesloten tussen Spanje en België er bijvoorbeeld toe dat meerwaarden gerealiseerd uit de verkoop van Belgisch vastgoed, nà een verhuis naar Spanje, belast worden in Spanje a rato van 19% indien de verkoper kwalificeert als Spaans inwoner. Wanneer u verwacht om deze meerwaarde belastingvrij te innen in België, vormt deze afrekening in Spanje alvast een onaangename verrassing.

Dergelijke ongewenste verrassingen en grijze zones kunnen vermeden worden wanneer u zich bewust bent van de nuances in het rijksinwonerschap en de gevolgen ervan.

Bron: Cazimir Advocaten, 8 augustus 2022