Iemand vraagt om uw bankrekening of simkaart te lenen (geldezels) : opgelet !

Iemand benadert u en biedt u een kleine klus aan waarmee u gemakkelijk en risicoloos geld verdient. U hoeft alleen uw bankkaart en pincode te lenen. Daardoor kan de persoon uw bankrekening gebruiken om geld over te maken. In ruil voor die dienst, ontvangt u een geldbedrag.

Pas op voor dergelijke beloften! Als u zo’n voorstel aanvaardt, dan wordt u een geldezel.

Hoe werven oplichters geldezels?

Die vorm van fraude volgt een herkenbaar patroon: fraudeurs benaderen hun doelwit en vragen om de bankrekening of de bankkaart en pincode te lenen tegen betaling.

Oplichters werven online via sociale media (Instagram, WhatsApp) maar ook in stations, uitgaansgelegenheden of in de buurt van scholen.

Ze richten zich vooral op jongeren, werklozen, studenten en mensen in een moeilijke financiële situatie.

Ze leggen de geldezel uit wat hij of zij moet doen en benadrukken dat talloze andere mensen op die manier al veel geld hebben verdiend. De praktijk wordt voorgesteld als volkomen veilig - het is alsof u een vriend een plezier doet. Bovenal is het een snelle en gemakkelijke manier om geld te verdienen.

Maar in feite hebben de oplichters de bankrekening en/of bankkaart van de geldezel nodig om illegaal verkregen geld over te maken of om het geld contant op te nemen. Dat geld hebben ze meestal gestolen via phishing, valse webshops, fraude via verkoopplatformen, vervalste facturen, enzovoort.

Door de bankrekening of kaart van de geldezel te gebruiken, wissen oplichters hun sporen uit en is de geldezel de enige identificeerbare persoon in die oplichting.

Andere praktijk: de telefoonezel

Oplichters kunnen het slachtoffer ook vragen om een of meer telefoonnummers aan te maken en aan hem te bezorgen. Ze gebruiken dat nummer vervolgens om phishingaanvallen uit te voeren, door mensen via telefoon of sms te benaderen, uiteraard met de naam van de geldezel.

Welke risico's loopt u als u een geldezel wordt?

Soms geloven geldezels dat ze geen strafbaar feit plegen. Maar niets is minder waar. U bent verantwoordelijk voor wat er met uw bankrekening gebeurt. U kan aansprakelijk worden gesteld voor de frauduleuze handelingen waarmee de oplichters het geld hebben verkregen dat via uw rekening is overgemaakt. Als geldezel bent u gemakkelijk op te sporen, terwijl de oplichters die u misbruiken om hun sporen uit te wissen, in het niets verdwijnen.

Als de geldezel minderjarig is, kunnen de ouders verantwoordelijk worden gesteld. Dat betekent dat de geldezel (en diens ouders) aan het oorspronkelijke slachtoffer van de oplichters het geld moet terugbetalen dat op de rekening van de geldezel is overgemaakt. De bank van de geldezel kan vervolgens de bankrekening of bankkaart intrekken en/of een lening weigeren.

U riskeert ook een gevangenisstraf of een hoge boete. Naast de strafrechtelijke en financiële gevolgen kan de geldezel ook worden blootgesteld aan fysiek geweld.

In de praktijk is de aantrekkelijke beloning die aan de geldezel beloofd wordt, vaak minimaal of onbestaande. De geldezel blijft vaak achter met een lege bankrekening en een hoop zorgen.

Wie zijn de geldezels?

Op basis van verschillende inspectiedossiers, merkt de Economische Inspectie van de FOD Economie op dat jongeren vaak het doelwit zijn, wellicht omdat ze gemakkelijker beïnvloedbaar zijn. Maar ook volwassenen die om verschillende redenen nood hebben aan geld en daardoor niet altijd even kritisch zijn over hetgeen van hen wordt verlangd, zijn een potentieel doelwit.

Geldezels blijken soms niet te beseffen wat er echt achter de schermen aan de hand is. Het besef dat ze medeplichtig zijn aan allerlei vormen van oplichting dringt pas door op het moment dat er slachtoffers gemaakt zijn, rekeningen geblokkeerd worden en verhoren worden afgenomen.

Tips om een frauduleus voorstel te herkennen

Er zijn een aantal terugkerende elementen in dat soort oplichting. Wees hier alert voor:

• Oplichters plaatsen een vacature op Facebook, Snapchat, WhatsApp, Instagram, TikTok of andere kanalen;
• Oplichters beloven dat u snel en makkelijk geld zal verdienen;
• Uiteindelijk vragen ze naar uw bankrekening, bankkaartnummer en pincode;
• Oplichters vragen om onder uw naam een bankrekening te openen of te delen, een profiel aan te maken op sociale media of een verkoopkanaal, of een telefoonnummer te bekomen waar zij gebruik van gaan maken.

Tips om te voorkomen dat u een geldezel of telefoonezel wordt

• Reageer niet op berichten van mensen die u niet kent, vooral niet op sociale media.
• Reageer niet op berichten die gemakkelijk geld beloven.
• U bankrekening en bankkaart zijn van u alleen: deel ze met niemand anders.

Maak nooit een telefoonnummer voor iemand anders aan.

Hebt u uw bankrekening, telefoonnummer of identiteitskaart uitgeleend? Wat kunt u doen?

• Neem onmiddellijk contact op met uw bank.
• Laat uw kaart blokkeren door te bellen naar Card Stop (078 170 170) als u uw bankgegevens hebt doorgegeven.
• Laat uw identiteitskaart of paspoort blokkeren als u die hebt gedeeld door te bellen naar DOC STOP (00800 2123 2123) en vraag een nieuw identiteitsdocument aan bij uw gemeente. Doe zeker ook aangifte van identiteitsfraude bij uw lokale politiezone.
• Doe aangifte bij de plaatselijke politie als u geld hebt verloren of als u getuige bent van dit soort feiten.