In 1 op de 2 bedrijven hebben werknemers pendelgedrag aangepast omwille van energiecrisis

Wie de mogelijkheid heeft om thuis te werken, doet dat gemiddeld één of twee dagen in de week. Dat is de balans drie jaar na de eerste coronalockdown in 2020. Brussel is de koploper op vlak van thuiswerk in ons land: in 97% van de Brusselse bedrijven mogen werknemers thuiswerken. Opvallend is dat de energiecrisis de vers ingeslepen thuiswerkgewoontes heeft beïnvloed. In de helft van de Belgische bedrijven hebben werknemers hun pendelgedrag aangepast: ze komen méér naar kantoor, komen minder met de (eigen) auto om transportkosten te verminderen of douchen meer op het werk. Dat blijkt allemaal uit de tweejaarlijkse werkgeversbevraging van hr-dienstenbedrijf Acerta en onderzoeksbureau Indiville.

Nieuw thuiswerkevenwicht voor de komende jaren

Eén of twee dagen per week thuiswerken en drie of vier dagen naar kantoor: zo ziet – drie jaar na de eerste lockdown – de balans eruit voor de meeste Belgen die kunnen en mogen thuiswerken in hun bedrijf. Slechts een kwart van de Belgen (27%) werkt nog steeds drie dagen of meer thuis per week. De huidige regelingen in de Belgische bedrijven, lijken er intussen ook ingeslepen. 63% van de ondernemingen zegt dat de huidige verhouding tussen thuiswerk en kantoorwerk in de toekomst zal blijven zoals die nu is. Een kwart (24%) wil zijn werknemers toch nog meer op kantoor en 13% wil dat medewerkers meer gaan thuiswerken dan nu het geval is. Dat blijkt uit de tweejaarlijkse bevraging van Acerta die meer dan 500 bedrijfsleiders heeft ondervraagd.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de telewerk-koploper in ons land. In 97% van de Brusselse bedrijven kunnen werknemers thuiswerken. In Vlaanderen (76%) en Wallonië (72%) liggen die cijfers beduidend lager.

^{Figuur 1: Flexibele werkomgeving: afspraken i.v.m. aantal dagen thuiswerk}

^{Figuur 2: Flexibele werkomgeving: niveau afspraken i.v.m. thuiswerk}

Ellen Van Grunderbeek, juridisch experte bij Acerta Consult: “Het is duidelijk dat de meeste Belgische bedrijven de huidige hybride werkregeling positief evalueren. Algemeen heeft thuiswerk gezorgd voor meer vertrouwen in werknemers en meer autonomie voor de teams. Uit onze bevraging blijkt dat het evenwicht tussen thuiswerk- en kantoordagen in 44% van de gevallen wordt beslist op teamniveau, in 27% van de gevallen kiest de medewerker zelf welke balans hij/zij wil. De beste basis voor die keuze is de inhoud van het werk. We maken een onderscheid tussen synchroon werk – opdrachten die je samen in team doet, zoals brainstormen en vergaderen – en asynchroon werk – taken die je individueel doet, zoals research en mails beantwoorden. Waarvoor het wel uitkijken is op de thuiswerkvloer, is dat collega’s voldoende betrokkenheid blijven ervaren. Mensen kunnen thuis geïsoleerd geraken, los van hun werkgever, hun team en collega’s. Langs de andere kant kunnen mensen het gevoel hebben altijd beschikbaar te moeten zijn en dus niet (voldoende) kunnen deconnecteren van het werk. Dat maakt dat thuiswerk ook het leiderschapsmodel heeft veranderd.”

Energiecrisis verandert pendelgewoontes

Niet alleen de coronacrisis, ook de energiecrisis heeft een impact op onze pendelgewoontes. De eerste cijfers tonen aan dat de helft van de bedrijven merkt dat werknemers hun routines hebben aangepast om kosten te kunnen besparen. In een kwart van de bedrijven (26%) komen werknemers meer naar kantoor om thuis te besparen op energie. 22% kiest een ander vervoersmiddel dan de (eigen) wagen om naar het werk te pendelen en zo brandstof uit te sparen. En in bijna één op de tien bedrijven (8%) merken ze dat werknemers zelfs meer komen douchen op het werk.

Vertrouwen in thuiswerkers spectaculair gegroeid

Dat het hybride werken een blijver is, lijkt nu wel zeker. Temeer omdat leidinggevenden de afgelopen twee jaar steeds meer vertrouwen hebben gekregen in hun thuiswerkend personeel. Vandaag zegt 65% van de werkgevers veel en 23% zelfs heel veel vertrouwen te hebben in medewerkers die thuiswerken. Dat alles samen 88% vertrouwen heeft, is een enorme stijging ten opzichte van 2021, toen maar 68% aangaf vertrouwen te hebben in thuiswerkers.

^{Figuur 3: Flexibele werkomgeving, thuiswerk, vertrouwen}

Over de cijfers

De gegevens komen van de tweejaarlijkse bevraging die ACERTA door het onderzoeksbureau Indiville laat uitvoeren bij een representatief staal van meer dan 500 werkgevers. De bevraging liep tussen 12 en 23 januari 2023. Ze is de spiegelenquête van die andere tweejaarlijkse bevraging van ACERTA onder werknemers