Portugal belast sinds kort privématige investeringen in cryptomunten

​Tot voor kort was het niet ongebruikelijk voor fanatieke believers in cryptomunten om naar Portugal te verhuizen. Zij vonden daar immers een klimaat dat niet slechts meteorologisch, maar ook fiscaal erg zacht was.

Sinds 1 januari 2023 is evenwel een nieuwe regeling betreffende transacties met cryptomunten ingevoerd en zullen ook Portugese inwoners belastingen moeten afdragen op hun cryptowinsten. In deze bijdrage overlopen wij graag met u de krijtlijnen van de nieuwe regeling.

WAT VOORAFGING: GEEN WETGEVING? GEEN TAXATIE!

De Portugese personenbelasting werkt met een numerus clausussysteem. Er bestaan in Portugal zes categorieën van inkomsten, ieder met hun specifieke fiscale regels. Het gaat over:

1) inkomsten uit arbeid;
2) ondernemingswinsten;
3) investeringswinsten;
4) onroerende inkomsten;
5) meerwaarden; en,
6) pensioenen, lijfrenten en onderhoudsuitkeringen.

Het gebruik van dergelijke categorieën in fiscale regelgeving heeft een belangrijk gevolg. Immers, wanneer een bepaalde vorm van inkomsten niet onder één van de categorieën gevat kan worden, is dat inkomensbestanddeel gewoonweg niet belastbaar.

Deze belastingvrijstelling wegens het gebrek aan belastbaarstelling in de wetgeving was tot voor kort ook de situatie wat meerwaarde op cryptomunten betreft. Het Portugees ministerie van financiën deelde in 2016 officieel mee dat dergelijke meerwaarden niet onder één van de zes categorieën in de personenbelasting konden worden thuisgebracht.

De categorie die betrekking heeft op meerwaarden, doelt immers slechts op meerwaarden gerealiseerd bij de verkoop van onroerend goed, aandelen of andere activa. Aangezien cryptomunten onder de Portugese wet als valuta worden beschouwd, zijn zij in die context geen van de geviseerde actiefbestanddelen. Hierbij dient aangestipt te worden dat dit slechts gold voor cryptomunten, in tegenstelling tot NFT’s of andere niet-fungibele cryptoactiva. Deze laatsten worden, gelet op het ontbreken van fungibiliteit, niet als valuta maar wel als activa beschouwd.

Eenzelfde redenering gold voor de categorie investeringswinsten, die beperkt werd tot dividenden, interesten en royalties. Tenzij dergelijke inkomsten in de vorm van cryptomunten werden verkregen, konden verrichtingen met cryptomunten dus niet als investeringwinsten belast worden.

Dit alles heeft ertoe geleid dat de private (lees: niet beroepsmatige) investeerder in cryptomunten met fiscale residentie in Portugal geen meerwaardebelasting moest betalen. Beroepsmatige investeerders werden wel belast in de categorie van de ondernemingswinsten.

PORTUGESE BEGROTING 2023: INTREDE VAN MEERWAARDEBELASTING EN DE BELASTING OP DE CREATIE VAN NIEUWE MUNTEN

De Portugese wetgever kwam eind december via zijn begrotingsvoorstel tegemoet aan wat kan worden opgevat als de leemte in de fiscale wetgeving voor investeringen in cryptomunten. Intussen geniet Portugal - wellicht door de oude fiscale regeling - wel de status van één van de meest cryptovriendelijke Europese lidstaten te zijn, hetgeen meteen zou kunnen verklaren waarom ook de nieuwe regeling erg gunstig is.

In wat volgt overlopen we de krijtlijnen van de regeling die Portugal heeft ingevoerd, en die sinds 1 januari 2023 van kracht is.

28% MEERWAARDEBELASTING OP MUNTEN DIE <1 JAAR AANGEHOUDEN ZIJN

Het is duidelijk dat Portugal de mosterd gehaald heeft bij Duitsland. Net zoals Duitsland besliste Portugal om de meerwaarde op cryptomunten maar te belasten wanneer het gaat om winsten die op korte termijn zijn gerealiseerd. De
cut-off is erg duidelijk: de belasting is maar verschuldigd wanneer de munt die verkocht was, minder dan 365 dagen in het bezit was van de investeerder.

Bij de inwerkingtreding van de begrotingswet werd trouwens rekening gehouden met investeerders die op 1 januari 2023 al cryptomunten in hun bezit hadden. Voor de berekening van de 365-dagengrens, mag rekening worden gehouden met bezit van vòòr 1 januari 2023.

Bovendien werd expliciet ingeschreven dat een belastbare meerwaarde slechts kan worden gevormd wanneer cryptomunten tegen fiat worden geruild. De verrichting waarbij de ene cryptomunt tegen de andere cryptomunt wordt geruild, heeft niet tot gevolg dat de waardestijging op de eerste munt belast wordt (hoewel de termijn van 365 dagen opnieuw begint te lopen vanaf die ruil).

Het tarief van de meerwaardebelasting is een vlak tarief van 28% en moet worden toegepast volgens het principe van First In, First Out (FIFO)

STAKING, MINING, DELEGATING, AIRDROPS ETC… BESCHOUWD ALS ONDERNEMINGSWINSTEN

Wanneer een Portugees fiscaal inwoner vanaf 1 januari 2023 inkomsten behaalt in cryptomunten die niet kwalificeren als meerwaarden (denk daarbij aan mining, staking, airdrops en alle andere mogelijke variaties van verdienmodellen), moet hij deze inkomsten aangeven als ondernemingswinsten. Omdat de categorie ondernemingswinsten in Portugal een relatief zware belastingdruk kent en Portugal vermoedelijk haar positie als crypto friendly wenst te behouden, werd er evenwel voorzien in een kostenforfait van maar liefst 85%.

Bovendien werd voorzien in een uitstel van executie: de belasting die verschuldigd is op dergelijke inkomsten, moet pas worden betaald op het tijdstip wanneer de aldus verkregen munten tegen fiat worden geruild. Investeerders zullen hun posities in crypto dus niet moeten liquideren om de belastingen in fiat te betalen.

Alleen voor mining werd een lichte afwijking voorzien. Inkomsten uit mining krijgen een kostenforfait van slechts 5%. De auteur van deze tekst vermoedt dat deze beslissing te maken heeft met de ecologische impact van mining.

Bron: Cazimir, januari 2023