SMART: ondernemen zonder administratieve zorgen

Welke organisatie zit er achter de coöperatie Smart? Ze werd opgericht in 1998 met een duidelijk doel: begeleiding en ondersteuning bieden aan mensen die een beroepsactiviteit willen ontplooien zonder zelfstandige te worden of een vennootschap te moeten oprichten. Het blijkt een populaire oplossing: in 2022 telt Smart kantoren in negen Belgische steden Een terugblik op een succesverhaal met Carlo Vergnano, verantwoordelijke voor partnerschappen.

IN EEN PAAR WOORDEN, WAT DOET SMART?

Carlo Vergnano: Smart is een werkerscoöperatie. Ze biedt haar leden een originele oplossing voor het creëren van hun eigen baan in loondienst, net als een reeks gedeelde diensten op verschillende gebieden: juridisch, financieel, administratief, opleidingen, economische ondersteuning en gedeelde werkruimten.

Kortom, met Smart kun je je eigen activiteiten ontwikkelen in een veilige omgeving. Door te kiezen voor de coöperatieve weg, kies je voor de sociale bescherming die werknemers in loondienst genieten, gecombineerd met een echte ondernemingsdynamiek.

HOE GAAT DAT CONCREET IN ZIJN WERK?

Carlo Vergnano: Als je met Smart werkt, word je in feite een werknemer van de coöperatie.

Je blijft echter zelf aan het roer van je activiteiten staan: je onderhandelt met klanten, je maakt offertes via het online platform van Smart, je stuurt de ondertekende documenten terug via e-mail, enz. Zodra de offerte is ondertekend en de opdracht is voltooid, stuurt Smart als werkgever de factuur naar de klant/opdrachtgever en volgt deze op. Ook houdt Smart de socialezekerheids- en werkgeversbijdragen in en maakt ze deze over aan de relevante instellingen, waarna ze je de sociale documenten bezorgt en je loon binnen zeven werkdagen na de opdracht betaalt, zelfs als de klant de factuur nog niet heeft betaald. Smart is dus verantwoordelijk voor de bezoldiging en alle sociale en fiscale aangiften die daaruit voortvloeien.

EVEN KORT OVER JE 32.000 LEDEN: WIE ZIJN DAT?

Carlo Vergnano: Smart staat open voor alle initiatiefnemers van projecten, ongeacht hun statuut (werkzoekende, werknemer, student, enz.) en ongeacht of het al dan niet hun hoofdactiviteit is. Ongeacht hun profiel of beroep*, of het nu gaat om een dagprestatie of om de ontwikkeling van activiteiten op permanente basis, of de betrokkene grote investeringen overweegt, personeel in dienst wil nemen of gewoon een prestatie wil factureren. Smart biedt ook de mogelijkheid om, onder bepaalde voorwaarden, onder een vast contract (COD) te werken, voltijds of deeltijds.

De ledenpopulatie is dan ook erg uiteenlopend. Soms gaat het om mensen die naast hun hoofdberoep een aanvullende activiteit willen ontwikkelen. Bijvoorbeeld een leraar met een passie voor muziek die hij of zij wil proberen omzetten naar inkomsten.

Maar er zijn ook mensen die al hun activiteiten binnen Smart ontplooien. Niet alleen verdienen deze leden met hun activiteiten voldoende inkomsten om van te leven, maar zij kunnen ook investeringen doen, personeel in dienst nemen en hun activiteit laten groeien. Deze initiatiefnemers hoeven daarbij niet zelf een kleine besloten vennootschap op te richten, zij worden deel van onze gedeelde onderneming."

IS EEN ACTIVITEIT BINNEN SMART VERENIGBAAR MET WERKLOOSHEID?

Ja, het is perfect mogelijk om met Smart te werken als je werkloos bent. Je moet echter aan twee voorwaarden voldoen:

• Enerzijds moet je, wanneer je je activiteit uitoefent, aangifte doen van de contracten waardoor je een werknemer wordt. Als je je werk niet aangeeft, kan je activiteit door de RVA als zelfstandige activiteit worden beschouwd – wat in principe onverenigbaar is met werkloosheid.
• Anderzijds moeten de werkdagen vermeld in het contract op de controlekaart worden aangegeven (vakje zwart maken). Voor die dagen ontvang je dan geen werkloosheidsuitkering. Deze voorwaarden naleven, is van essentieel belang voor het behoud van je werkloosheidsrechten.
• Er is geen limiet aan wat je per arbeidsovereenkomst kunt verdienen, maar let wel op als je ook wordt betaald voor auteursrechten of naburige rechten. Daarvoor stelt de RVA een jaarlijks plafond vast en als je dat overschrijdt, moet je een deel van je uitkeringen terugbetalen.

Wie geen recht heeft op een werkloosheidsuitkering kan het recht hierop verwerven wanneer zij gedurende een bepaalde periode voldoende contracten (en dus werkdagen) hebben opgebouwd.

WELKE SOORTEN ACTIVITEITEN ZIJN VERBODEN*?

Carlo Vergnano: Sommige beroepen of praktijken zijn niet – of nog niet – toegestaan bij Smart, om een van de volgende redenen:

• ze zijn niet in overeenstemming zijn met de waarden van de coöperatie (dit is het geval voor zgn. piramideverkoopactiviteiten);
• ze vereisen een verzekeringsdekking die de gedeelde onderneming niet kan bieden en die een aanvullende verzekering evenmin zou bieden (dit is met name het geval voor bepaalde beroepen in de bouwsector);
• ze moeten aan reglementaire verplichtingen voldoen die de gedeelde onderneming niet kan garanderen (zoals voor de beroepen die aan het RIZIV zijn onderworpen).

Raadpleeg gerust de volledige lijst op de website.

JE HEBT HET OVER GEDEELDE DIENSTEN. WAAROVER GAAT HET DAN?

Carlo Vergnano: Aangezien de leden hun middelen bundelen, beschikken ze in feite collectief over een reeks diensten die noodzakelijk of nuttig zijn voor de ontplooiing van hun activiteiten:

• Algemene diensten: facturering van diensten en auteurs- of naburige rechten, contractbeheer, loonbeheer, kostenbeheer, btw-terugvordering, beheer van subsidies of belangrijke financieringen, enz.
• Risicodekking: betaling op D+7 van de prestatie, verzekeringsdekking.
• Gedeelde werkmiddelen: beheersplatform, gedeelde werkruimten.
• Individuele en collectieve ondersteuning, toegang tot opleidingen, advies en juridische expertise.

WELKE SOORTEN CONTRACTEN BESTAAN ER?

Carlo Vergnano: Er is maar één soort arbeidsovereenkomst. Het is zelfs mogelijk om met Smart te werken voor één enkele prestatie, op voorwaarde dat ze minstens 3 uur duurt en er minstens 70 euro exclusief btw wordt gefactureerd. Je klanten kunnen zich zelfs in het buitenland bevinden (behalve Zwitserland en landen in oorlog).

Er kunnen contracten worden gesloten voor verschillende activiteiten. Bijvoorbeeld: yogalessen geven, producten op markten verkopen of copywriting. Je kan werken met eenvoudige contracten (één contract = één klant) of een echt klein bedrijf runnen binnen de gedeelde onderneming (beheer per activiteit). In beide gevallen is het doorgaans mogelijk zakelijke uitgaven af te trekken en btw terug te vorderen.

OM AL DEZE DIENSTEN AAN TE BIEDEN, ZIJN ER UITERAARD FINANCIËLE MIDDELEN NODIG. WAAR KOMEN ZE VANDAAN?

Carlo Vergnano: "Financiële middelen, ja, natuurlijk, aangezien wij slechts zeer beperkte subsidies ontvangen.

De gedeelde werkmiddelen en diensten worden op verschillende manieren collectief gefinancierd: enerzijds door een persoonlijke bijdrage van onze leden als coöperatieleden, en anderzijds door een bijdrage die gebaseerd is op de beroepsactiviteit van de leden. Dit alles wordt gedetailleerd beschreven op onze website en toegelicht tijdens onze infosessies.

MET WIE MOET IK CONTACT OPNEMEN ALS IK NOG VRAGEN HEB?

Carlo Vergnano: Geïnteresseerden kunnen via de website een afspraak maken om een infosessie bij te wonen in de taal van hun keuze (Nederlands, Frans of Engels). Ze kunnen ook zonder afspraak en elke dag terecht in het kantoor ter plaatse om de leden te helpen bij het gebruik van het factureringsplatform of om eventuele andere vragen te beantwoorden.

Natuurlijk hebben we ook een website waar ze antwoorden op talrijke vragen kunnen vinden!