Sterkere douanecontroles en samenwerking op het gebied van productconformiteit

Temps de lecture: 5 min | 04 sep. 2025 à 07:00

Sterkere douanecontroles en samenwerking op het gebied van productconformiteit zijn nodig om EU-burgers en -bedrijven beter te beschermen

In een verslag van de Europese Commissie over douanecontroles op de naleving van de productvoorschriften aan de buitengrenzen van de EU worden de inspanningen van de douaneautoriteiten erkend en wordt gewezen op de noodzaak van betere douanecontroles en samenwerking, met name om het hoofd te bieden aan de snelle groei van de elektronische handel. Geïmporteerde producten, met inbegrip van online gekochte producten, voldoen helaas niet altijd aan de EU-regels inzake veiligheid, beveiliging of milieunormen. Dit brengt risico's met zich mee voor EU-burgers en -bedrijven.

De EU pakt de uitdagingen van niet-conforme invoer en groei van de elektronische handel aan met de voorgestelde EU-douanehervorming, die tot doel heeft een nieuwe EU-douaneautoriteit en datahub op te richten om het risicobeheer te versterken, de samenwerking tussen douane- en markttoezichtautoriteiten te versterken en de handhaving van de regels inzake productconformiteit te moderniseren.

Uit de belangrijkste gegevens van 2022 tot en met 2024 in het verslag blijkt dat de douanecontroles op productconformiteit elk jaar toenemen. Meer producten zijn door de douane tegengehouden en uiteindelijk de toegang tot de EU-markt geweigerd omdat ze niet aan de EU-regels voldoen of als gevaarlijk worden beschouwd. In de hele EU weigerde de douane gemiddeld 13 artikelen per miljoen producten die in 2024 werden vrijgegeven vanwege niet-naleving of ernstige risico's. In deze periode overtrof de toename van de door e-handel aangestuurde invoer echter het tempo waarin de controlemaatregelen werden uitgevoerd. Bovendien moeten de doeltreffendheid en de kwaliteit van de bestaande controles worden verbeterd om nieuwe uitdagingen aan te pakken.

Het verslag helpt de Commissie en de lidstaten om beter inzicht te krijgen in de uitdagingen waarmee de douane wordt geconfronteerd bij het controleren van de naleving van de productvoorschriften en om maatregelen vast te stellen om de handhaving van de EU-regels verder te verbeteren.

Verbetering van de douanecontroles in de hele EU

Uit het verslag blijkt dat douanecontroles weliswaar een cruciale rol blijven spelen, maar dat betere samenwerking tussen douane- en markttoezichtautoriteiten van cruciaal belang is om te voorkomen dat niet-conforme of gevaarlijke producten de eengemaakte markt van de EU binnenkomen. Digitalisering speelt ook een sleutelrol bij het naar een hoger niveau tillen van douanecontroles. De Commissie heeft reeds bijgedragen tot de digitalisering van de communicatie tussen douane- en markttoezichtautoriteiten en de douanehervorming waarover momenteel wordt onderhandeld tussen de Raad en het Europees Parlement zal aanzienlijk bijdragen tot de verbetering van douanecontroles en risicobeheer.

Productconformiteit in de EU zorgt ervoor dat producten voldoen aan strenge criteria, waaronder functionele, technische, veiligheids-, gezondheids- en milieunormen, waardoor zowel consumenten als het milieu worden beschermd.

Door uniforme regels voor producten toe te passen, ongeacht hun oorsprong, creëert de EU een gelijk speelveld waarin alle bedrijven zich aan dezelfde regels moeten houden, waardoor eerlijke concurrentie wordt bevorderd. Dankzij deze regels kunnen consumenten op de hele eengemaakte markt van hoogwaardige, veilige producten genieten, zodat zij meer waar voor hun geld krijgen door middel van zowel concurrerende prijzen als hoge kwaliteitsnormen.

Versterking van de EU-douane-unie

In de recente mededeling van de Commissie over een alomvattend EU-instrumentarium voor veilige en duurzame e-handel wordt benadrukt dat er strengere douanecontroles nodig zijn om de uitdagingen van e-handel aan te pakken. De Commissie zet zich in voor het creëren van een veiligere en veiligere online winkelomgeving voor burgers. Het verslag over de controles op de naleving van de productvoorschriften is een belangrijke stap in de richting van dit doel, en de Commissie zal blijven werken aan de verbetering van de douanecontroles en ervoor zorgen dat burgers kunnen vertrouwen op de producten die zij kopen, met name wanneer zij online kopen.

Met de door de Commissie voorgestelde EU-douanehervorming, waarover momenteel wordt onderhandeld tussen de Raad en het Europees Parlement, zal een nieuwe EU-douaneautoriteit en datahub worden ingevoerd, waardoor doeltreffender risicobeheer en samenwerking tussen douaneautoriteiten en andere autoriteiten, zoals markttoezichtautoriteiten, mogelijk worden. Het hoofddoel is de douanecontroles doeltreffender, efficiënter en transparanter te maken. Daarnaast zal de hervorming het vermogen van de douane versterken om niet-conforme producten te identificeren en te elimineren. Uiteindelijk streeft de EU ernaar een gunstig ondernemingsklimaat te scheppen, het concurrentievermogen te bevorderen en de economische groei te ondersteunen, en tegelijkertijd de bescherming van haar burgers en het milieu te waarborgen.

Methodologie van het verslag

Het verslag presenteert en analyseert de door de EU-lidstaten verstrekte statistische gegevens over controles op de naleving van de productvoorschriften aan de buitengrenzen van de EU, die door de douane in samenwerking met markttoezichtautoriteiten worden uitgevoerd.

De gegevens hebben betrekking op een periode van drie jaar en kijken naar het aantal douaneinterventies, schorsingen en weigeringen aan de EU-grenzen. De gegevens tonen trends en patronen in de EU-lidstaten. Het volgt Verordening (EU) 2019/1020 betreffende markttoezicht en conformiteit van producten.

Het verslag maakt deel uit van de inspanningen van de Commissie om de douanecontroles te verbeteren en de naleving van de EU-wetgeving te waarborgen. Door de nationale douaneprocedures te helpen harmoniseren, is het douanebeleid van de EU gericht op het aanpakken van uitdagingen zoals eerlijke handel, het vereenvoudigen van de douaneomgeving voor bedrijven en het ondersteunen van de overgang naar veiligere en conformere producten die de eengemaakte markt van de EU binnenkomen.