Vapen op het werk: opgelet voor nieuwe wetgeving rookverbod

Overal in het straatbeeld duiken ze op: de vapes. Al dan niet met nicotine lijken deze elektronische toestellen stilaan de sigaret te verdringen. Maar hoewel ze misschien minder onschuldig lijken, vallen ze ook onder het rookverbod op de werkvloer. De wetgeving is hierover aangepast en legt zowel de werknemer als werkgever nieuwe verplichtingen op. Niet onbelangrijk als je weet dat 28% van de werknemers aangeeft te roken, zo blijkt uit onderzoek van hr-dienstengroep Liantis.​

Jonge medewerkers roken vaker

Eerst even naar de cijfers. In 2023 gaf 28% van de medewerkers die op medisch onderzoek kwamen bij hr-dienstengroep Liantis aan dat ze roken. Er zijn enkele opvallende verschillen. Zo geven mannelijke medewerkers (33%) vaker aan dat ze roken dan vrouwen (19%) en ook bij de leeftijden zijn er duidelijke verschillen op te merken:

• Jonger dan 25 jaar: 33% geeft aan te roken
• 25 tot 34 jaar: 30% geeft aan te roken
• 35 tot 44 jaar: 32% geeft aan te roken
• 45 tot 54 jaar: 26% geeft aan te roken
• 55 tot 64 jaar: 21% geeft aan te roken
• 65 jaar of ouder: 19% geeft aan te roken

Vape = sigaret

Hoewel een elektronisch vapetoestel misschien onschuldig lijkt, is de wetgeving rond het rookverbod op de werkvloer duidelijk. Dat bevestigt ook expert Lucie Huyghebaert van hr-dienstengroep Liantis.

“De wetgeving is helder: alle producten die kunnen aanzetten tot roken vallen onder het rookverbod op het werk en mogen dus enkel in de rookkamer of in specifieke zones worden gerookt. Hieronder vallen dus ook de elektronische sigaretten of de vapes. Het maakt hierbij niet uit of ze nicotine bevatten of niet. Ook de nicotinezakjes vallen trouwens onder deze regelgeving, die alsmaar strenger aan het worden is.”

Roken op het werk

Roken op het werk was al serieus aan banden gelegd. De tijd dat werknemers aan hun bureau een pijp opstaken, ligt gelukkig al mijlenver achter ons. Maar dit jaar zijn er wel nog enkele regels bijgekomen. Zo zijn rookkamers in de horeca verboden terrein geworden voor minderjarigen, zelfs als mensen er niet roken. Dit is bijvoorbeeld van belang voor jobstudenten die werkzaam zijn in de horeca. Tegelijkertijd wordt het rookverbod in het openbaar vervoer uitgebreid naar al het professioneel personenvervoer, zoals FlixBussen, schoolbussen, taxi’s en supportersbussen.

“Begin dit jaar ging er een tweede fase in, en werd roken verboden op bepaalde publieke openluchtterreinen zoals pretparken, kinderboerderijen, speelterreinen, dierentuinen en sportterreinen. Roken is daar alleen toegestaan in duidelijk afgebakende rookzones, die goed aangegeven moeten zijn. Daarnaast geldt een rookverbod binnen een straal van 10 meter van de ingangen en uitgangen van openbare bibliotheken en bepaalde zorg- en onderwijsinstellingen. Indien zich reeds een, goed afgebakende rookzone binnen deze 10-meter straal bevindt, mag deze blijven bestaan tot 31 december 2028”, aldus Lucie Huyghebaert.

Afgebakende zone

Een oplossing voor gebruikers van de (e-)sigaret op het werk, kan een rookruimte zijn. “Maar belangrijk: rookruimtes zijn niet overal zomaar toegelaten. Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk moet er een gunstig advies toe geven en de werkgever moet er akkoord mee gaan. De meeste grote bedrijven beschikken echter wel over een toegewezen ruimte voor rokers, een afgesloten kamer met een efficiënt ventilatiesysteem of met een installatie die de rook opzuigt”, aldus Lucie Huyghebaert.

“De allerbeste oplossing is natuurlijk wel om het probleem aan de bron aan te pakken en rookstopbegeleiding aan te bieden. Rokers zijn immers minder fit, wat een negatieve invloed heeft op hun productiviteit. Ze verzuimen gemiddeld ook meer dan niet-rokers. Daarnaast verliest een roker ook meer werktijd: met vier rookpauzes van tien minuten (buiten de vastgestelde pauzes) kom je op jaarbasis al snel aan 150 uur roken tijdens de werktijd. Een werkgever heeft dus alle baat bij een actief rookbeleid. Je helpt er bovendien de gezondheid van al je medewerkers mee verbeteren.”