Vragen en antwoorden over vereenvoudiging omnibus IV

Waarom stelt de commissie deze vierde omnibus voor?

Het recente kompas voor het concurrentievermogen van de Commissie en het verslag van Mario Draghi over de toekomst van het Europese concurrentievermogen onderstrepen de noodzaak om het concurrentievermogen en de welvaart van Europa op lange termijn te stimuleren. Daartoe moet de EU ervoor zorgen dat de regelgeving evenredig en doelgericht is en bedrijfsactiviteiten ondersteunt. Door de regelgevingslasten te verminderen, kunnen bedrijven groeien, hoogwaardige banen creëren, investeringen aantrekken en de financiering veiligstellen die nodig is voor de groene en de digitale transitie.

Daartoe presenteert de Commissie vandaag een strategie voor de eengemaakte markt die erop gericht is de resterende handelsbelemmeringen op de eengemaakte markt weg te nemen. Tegelijkertijd komt deze vierde omnibusvereenvoudiging tegemoet aan de toezegging van de Commissie om de EU-regels te vereenvoudigen en de administratieve lasten te verminderen.

Dit initiatief maakt deel uit van een bredere inspanning die is aangekondigd in het werkprogramma van de Commissie van 11 februari: een reeks omnibusvoorstellen gericht op overlappende, buitensporige of achterhaalde regels die onnodige lasten met zich meebrengen. Het doel is om tegen het einde van dit mandaat de administratieve lasten met ten minste 25 % – en met ten minste 35 % voor kmo's – te verminderen.

Met de voorstellen van vandaag worden de ondersteunende maatregelen voor kleine midcap-ondernemingen (SMC's)uitgebreid, in overeenstemming met wat reeds beschikbaar is voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) op bepaalde gebieden. Het omvat maatregelen om de rapportagevereisten en de administratieve lasten voor zowel kmo's als SMC's te verminderen. Het zal ook de overgang naar een digitaal regelgevingskader versnellen, de omslachtige vereisten inzake papierformaat in de productwetgeving afschaffen en het gebruik van gemeenschappelijke specificaties bevorderen om de uitdagingen voor bedrijven als gevolg van het gebrek aan normen te verlichten.

De voorstellen omvatten ook een uitstel van de vereisten inzake passende zorgvuldigheid op het gebied van duurzaamheid met betrekking tot batterijen. Deze vertraging zal bedrijven meer tijd en flexibiliteit geven om de overgang soepel te laten verlopen en de zorgvuldigheidsverplichtingen doeltreffend uit te voeren, met behulp van door de Commissie te publiceren richtsnoeren.

Kleine midcaps

Waarom stelt u deze nieuwe definitie van kleine midcaps voor?

Tegenwoordig worden kleine midcaps behandeld als grote bedrijven, die aan precies dezelfde nalevingsverplichtingen moeten voldoen. Het doel van de voorstellen van vandaag is kleine midcaps te erkennen als een afzonderlijke categorie van intermediaire ondernemingen en een klif in nalevingsverplichtingen te vermijden wanneer ondernemingen de kmo-categorie ontgroeien.

Het doel is ook om SMC's te laten profiteren van een gunstig klimaat bij hun opschaling en om kmo's betere stimulansen te bieden om te groeien. Ten slotte zal de definitie de basis leggen voor toekomstige voorstellen om gerichte beleidsondersteuning aan SMC's mogelijk te maken.

Met de nieuwe definitie wordt ook gevolg gegeven aan de aanbevelingen in de verslagen van Letta en Draghi. Beiden wezen erop dat de invoering van een dergelijke nieuwe categorie ondernemingen een positief effect zou hebben op de werking van de interne markt en op het Europese concurrentievermogen.

Wat voor soort voordelen zullen worden uitgebreid tot kleine midcap-ondernemingen?

De Commissie stelt voor verschillende bestaande steunmaatregelen voor kmo's uit te breiden tot kleine midcap-ondernemingen.

Voorbeelden van voordelen die wij voorstellen zijn:

1. De AVG voorziet in een afwijking voor ondernemingen en organisaties met minder dan 250 werknemers. Het stelt hen vrij van de verplichting om registers van gegevensverwerkingsactiviteiten bij te houden. Wij stellen nu voor deze afwijking uit te breiden tot kleine midcaps en organisaties met minder dan 750 werknemers. We streven ook naar vereenvoudiging door voor te stellen de verplichting om alleen registers bij te houden voor verwerkingsactiviteiten met een hoog risico te beperken. De voorgestelde wijzigingen moeten bedrijven helpen 66 miljoen EUR per jaar te besparen.
2. Momenteel zijn beursgenoteerde en beursgenoteerde kmo's gerechtigd een verkort en gestandaardiseerd prospectus uit te geven. Dit vereenvoudigde formulier zal nu worden uitgebreid tot alle aanbiedingen van effecten aan het publiek door SMC's. Wij verwachten dat elke onderneming die een vereenvoudigde vorm van een EU-groei-emissieprospectus opstelt (in plaats van een volledig prospectus) ongeveer 20 000 EUR zal besparen. De totale geraamde maximale kostenbesparingen voor kleine midcapondernemingen als gevolg van de voorgestelde wijzigingen van de MiFID II-richtlijn en de prospectusverordening zouden 12 700 000 EUR bedragen.
3. Op grond van de batterijenverordening zijn kmo's vrijgesteld van de regels inzake passende zorgvuldigheid en het traceren van toeleveringsketens. Voorgesteld wordt deze vrijstelling uit te breiden tot kleine midcapondernemingen. Dit zou elke midcap-onderneming die onder het toepassingsgebied van de verordening valt, kunnen helpen 40 000 EUR te besparen.

Gedetailleerde voordelen per voorgestelde maatregel zijn beschreven in de onderstaande vragen.

Hoe zal deze omnibus bijdragen aan de doelstelling van 25% om de administratieve lasten te verminderen?

De omnibus zal verschillende wetgevingsteksten wijzigen waarin reeds ondersteunende maatregelen voor kmo's bestaan. Een aantal van deze maatregelen zal worden uitgebreid tot SMC's, wat zal leiden tot lastenverlichting voor deze ondernemingen. Het is echter belangrijk op te merken dat de omnibus ook kwalitatieve voordelen zal opleveren, zoals een specifieke helpdesk of richtsnoeren voor SMC's.

Tegelijkertijd is er een algemene vermindering van de administratieve rompslomp als gevolg van de maatregelen met betrekking tot de AVG, de batterijenverordening en de f-gassenverordening.

Deze omnibus gaat vergezeld van een werkdocument van de diensten van de Commissie waarin de besparingen voor ondernemingen die met de omnibus moeten worden gerealiseerd, worden geraamd op 79,2 tot 93,3 miljoen per jaar, op basis van de bestaande effectbeoordelingen van de gewijzigde handelingen. Deze besparingen tellen mee voor de doelstelling van 25%.

Welke wetgeving wijzigt u vandaag?

De omnibus brengt gerichte wijzigingen aan in de volgende acht wetgevingshandelingen:

• Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) - Verordening (EU) 2016/679
• Verordening betreffende beschermende maatregelen tegen invoer met dumping - Verordening (EU) 2016/1036
• Verordening betreffende bescherming tegen invoer met subsidiëring - Verordening (EU) 2016/1037
• Richtlijn markten voor financiële instrumenten – Richtlijn (EU) 2014/65
• Prospectusverordening - Verordening (EU) 2017/1129
• Verordening batterijen – Verordening (EU) 2023/1542
• Richtlijn betreffende de veerkracht van kritieke entiteiten – Richtlijn (EU) 2022/2557
• Verordening gefluoreerde broeikasgassen – Verordening (EU) 2024/573

Wat zullen de veranderingen zijn? Wat is het voordeel voor bedrijven?

De Commissie heeft een breed scala aan EU-wetgeving herzien om overlappende, omslachtige of onevenredige vereisten vast te stellen, met name voor kmo's en kleine midcapondernemingen (SMC's). De screening heeft een reeks mogelijkheden aan het licht gebracht om te zorgen voor een betere evenredigheid voor kleine midcap-ondernemingen en daarnaast heeft uitgebreid overleg met belanghebbenden uit de industrie en het bedrijfsleven bijgedragen tot het opstellen van de wijzigingsvoorstellen.

De belangrijkste veranderingen en de verwachte voordelen zijn als volgt:

Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) - Verordening (EU) 2016/679

Kleine midcapondernemingen en organisaties met minder dan 750 werknemers hoeven niet langer hun bestaande registers van activiteiten met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens aan te maken of bij te werken in gevallen waarin deze activiteiten waarschijnlijk niet zullen leiden tot een hoog risico voor de rechten en vrijheden van betrokkenen.

Verordening betreffende beschermende maatregelen tegen invoer met dumping - Verordening (EU) 2016/1036 en Verordening betreffende bescherming tegen invoer met subsidiëring - Verordening (EU) 2016/1037

Deze twee verordeningen maken deel uit van het handelsbeschermingssysteem van de EU, waardoor de Europese Unie dumping en de toekenning van subsidies door niet-EU-landen kan onderzoeken en aanpakken en een gelijk speelveld op de eengemaakte markt kan herstellen. Vereenvoudigde procedures in het kader van de verordeningen zullen:

• een helpdesk ter beschikking stellen die SMC's informatie verstrekt over handelsbescherming, bijvoorbeeld over procedures of over de wijze waarop klachten kunnen worden ingediend om zaken in te leiden, en
• het gemakkelijker maken voor SMC's om gegevens te verstrekken in onderzoeken waarin de bedrijfstak van de EU gefragmenteerd is door, waar mogelijk, de onderzoeksperioden af te stemmen op het boekjaar van de ondernemingen.

Richtlijn markten voor financiële instrumenten (Richtlijn (EU) 2014/65 (“MiFiD”)) en Verordening (EU) 2017/1129 (“de prospectusverordening”)

De voorgestelde wijzigingen hebben tot doel het volgende uit te breiden:

• de steun die momenteel beschikbaar is voor kmo's om toegang te krijgen tot mkb-groeimarkten tot SMC's, en
• het gebruik van het EU-groei-emissieprospectus, een versoepelde vorm van prospectus die is ingevoerd bij de noteringswet, voor openbare aanbiedingen van effecten door SMC's, onder meer met notering aan multilaterale handelsfaciliteiten.

Hierdoor zal de notering van SMC's eenvoudiger en goedkoper worden, waardoor investeringen in SMC's mogelijk aantrekkelijker worden en hun toegang tot financiering wordt vergemakkelijkt.

Nieuwe vrijstellingen van de prospectusplicht zullen ervoor zorgen dat de autoriteiten in een banken- of verzekeringscrisis snel afwikkelingsmaatregelen kunnen nemen. Ze zullen helpen de afwikkeling van falende banken en verzekeraars te versnellen, de kritieke diensten die deze bedrijven aanbieden te behouden en ervoor te zorgen dat SMC's in hun hoedanigheid van klanten van deze diensten blijven profiteren.

De totale maximale geraamde kostenbesparingen voor SMC's zouden 12 700 000 EUR bedragen (gezamenlijke kostenbesparingen als gevolg van wijzigingen van de MiFID II-richtlijn en de prospectusverordening).

Verordening batterijen – Verordening (EU) 2023/1542

Het voorstel stelt SMC's, net als kmo's, vrij van de regels inzake passende zorgvuldigheid en het traceren van toeleveringsketens van grondstoffen voor batterijen. Het vermindert ook de frequentie van openbare rapportage voor alle betrokken bedrijven van jaarlijks tot eens in de drie jaar.

Het aantal ondernemingen dat door de verlenging van de vrijstelling wordt getroffen, is naar schatting klein, maar de jaarlijkse besparingen voor die SMC's worden geraamd op ongeveer 40.000 EUR per onderneming.

Tegelijkertijd blijft het ambitieniveau: de overgrote meerderheid van de kleine en grote batterijen wordt door grote ondernemingen in de EU in de handel gebracht.

Richtlijn betreffende de veerkracht van kritieke entiteiten – Richtlijn (EU) 2022/2557

Elke lidstaat moet uiterlijk op 17 januari 2026 een strategie vaststellen om de veerkracht van kritieke entiteiten te vergroten. In deze strategie moeten de lidstaten een beschrijving geven van de maatregelen die zij reeds hebben genomen om de uitvoering van de verplichtingen door kmo's die als kritieke entiteiten zijn aangemerkt, te vergemakkelijken.

Om de aandacht te vestigen op de potentiële behoeften van SMC's in dit verband, wordt in de omnibus voorgesteld dat de lidstaten ook maatregelen voor SMC's beschrijven.

Verordening gefluoreerde broeikasgassen – Verordening (EU) 2024/573

Op grond van de F-gasverordening die in 2024 in werking is getreden, moeten alle importeurs en exporteurs van producten en apparatuur die F-gassen bevatten, zich registreren op het F-gasportaal van de EU. Momenteel vragen ongeveer 2 000 nieuwe bedrijven elke maand registratie aan in het F-gasportaal, met name kmo's zoals kleine dealers van tweedehandsauto's. De voorgestelde wijziging zou de registratie van het F-gasportaal beperken tot:

• importeurs die bepaalde jaarlijkse F-gasdrempels overschrijden
• exporteurs van bepaalde producten en apparatuur met sterk opwarmende F-gassen die in de EU verboden zijn en waarvoor een uitvoerbeperking geldt, bijvoorbeeld mobiele apparatuur zoals auto's, vallen niet onder deze beperking.

Algemene verordening gegevensbescherming

Waarom stelt u deze wijziging voor?

In de verslagen van 2020 en 2024 over de toepassing van de AVG werd onder belanghebbenden, gegevensbeschermingsautoriteiten en lidstaten een brede consensus bereikt dat de AVG, ondanks enkele uitdagingen, belangrijke resultaten heeft opgeleverd voor personen en bedrijven.

Tijdens de uitgebreide raadplegingen die de Commissie bij het opstellen van deze aanvraagverslagen heeft gehouden, hebben vertegenwoordigers van kmo's echter de kwestie aan de orde gesteld dat de afwijking van de registratieverplichting uit hoofde van artikel 30, lid 5, AVG te beperkt is. Daarom heeft de Commissie in haar kompas voor het concurrentievermogen aangekondigd dat er een voorstel zou worden gedaan om de registratieverplichtingen uit hoofde van de AVG te vereenvoudigen.

Wat is precies de afwijking van de registratieverplichtingen?

Op grond van de AVG moeten de verwerkingsverantwoordelijke en de verwerker, d.w.z. de persoon of entiteit die persoonsgegevens verwerkt, een register bijhouden van hun verwerking van persoonsgegevens, met inbegrip van onder meer het doel van de verwerking, het type gegevens dat wordt verwerkt of de vraag of de gegevens worden doorgegeven naar een land buiten de EU. Deze gegevens moeten beschikbaar zijn voor de gegevensbeschermingsautoriteiten.

Momenteel bepaalt de AVG dat deze verplichting niet verplicht is voor kmo's of organisaties met minder dan 250 werknemers, tenzij de verwerking van die entiteit waarschijnlijk een risico inhoudt voor de rechten van betrokkenen, de verwerking niet incidenteel is of de verwerking gevoelige persoonsgegevens of gegevens over strafbare feiten omvat.

Het voorstel voor de vereenvoudiging van de eengemaakte markt zou deze afwijking uitbreiden tot SMC's en organisaties met minder dan 750 personen. Het voorstel zou ook de registratieverplichting voor deze entiteiten vereenvoudigen door alleen registratie verplicht te stellen in geval van verwerking op grote schaal met een "hoog risico". Het voorstel zal helpen situaties te voorkomen waarin kmo's nog steeds verplicht zouden zijn om registers bij te houden, ook al verwerken zij geen gegevens die als hoog risico worden beschouwd.

Hoe zorgt u voor een hoog niveau van gegevensbescherming?

Het voorstel beperkt zich tot de registratieverplichting van kmo's, SMC's en organisaties met minder dan 750 werknemers. Het heeft geen invloed op andere bepalingen van de AVG. Het voorstel is ook in overeenstemming met de risicogebaseerde benadering van de AVG: Kmo's en SMC's en organisaties met minder dan 750 werknemers zullen nog steeds gegevens moeten bijhouden wanneer hun verwerking van persoonsgegevens kan worden beschouwd als “hoog risico” in de zin van de AVG.

Papier naar digitaal

Waarom stelt u deze wijziging voor?

Hoewel de Commissie het “standaard digitaal”-beginsel promoot, zijn er nog steeds verschillende EU-productwetgevingsteksten die het gebruik van papierformaat verwachten of die een dergelijke optie aan de lidstaten overlaten. Het schrappen van verplichte papieren vereisten zal overheidsinstanties ertoe aanzetten hun verwerking van inzendingen of rapportage door bedrijven te heroverwegen. Het stroomlijnen van deze indieningen en verslaglegging door het bevorderen van “digital by default” zal nieuwe stimulansen creëren om te investeren in gegevensverzameling en -verwerking met e-overheidsoplossingen. Dit kan de weg vrijmaken voor een papierloze eengemaakte markt op basis van interoperabele gestructureerde gegevens en het eenmaligheidsbeginsel.

Wat houdt het in de praktijk in/welke producten?

Het voorstel voorziet in de digitalisering van de EU-conformiteitsverklaring en in uitwisselingen tussen bevoegde nationale autoriteiten en marktdeelnemers. Het voorstel biedt fabrikanten bovendien de mogelijkheid om eindgebruikers gebruiksinstructies in digitaal formaat te verstrekken in plaats van op papier; het voorziet ook in het opnemen van een “digitaal contact” in de informatie van de fabrikant die moet worden vermeld op producten die in de handel worden gebracht.

De getroffen sectoren zijn: geluidsapparatuur buitenshuis, vervoerbare drukapparatuur, beperking van gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur, pleziervaartuigen, drukvaten van eenvoudige vorm, elektromagnetische compatibiliteit, niet-automatische weeginstrumenten, meetinstrumenten, liften, ATEX, laagspanning, radioapparatuur, drukapparatuur, uitrusting van zeeschepen, kabelbanen, persoonlijke beschermingsmiddelen, gastoestellen, machines, batterijen en ecologisch ontwerp.

Wat is het voordeel voor bedrijven?

We zullen onze weg naar een digitaal regelgevingsklimaat versnellen en de administratieve lasten voor bedrijven verder verminderen, zodat zij hun inspanningen kunnen concentreren op innovatie en groei. Indien de voorstellen worden goedgekeurd en uitgevoerd zoals vandaag uiteengezet, worden zij voorzichtig geraamd op een totale besparing op de jaarlijkse administratieve kosten van ten minste 300 miljoen EUR per jaar.

Wat is het voordeel voor de consument?

Door gebruiksaanwijzingen digitaal te verstrekken, krijgen gebruikers gemakkelijker toegang tot informatie over het product, ook in verschillende talen, en wordt het gemakkelijker om informatie bij te werken. Daarnaast zal het voor sommige categorieën consumenten inclusiever zijn, met de mogelijkheid om audiovisueel materiaal op te nemen.

Gemeenschappelijke specificaties

Waarom stelt u deze wijzigingen voor?

Geharmoniseerde EU-wetgeving bevat verschillende essentiële eisen (met betrekking tot gezondheid, veiligheid of andere) voor producten die vrij op de eengemaakte markt circuleren. Geharmoniseerde normen zijn de meest gebruikelijke en eenvoudige manier voor bedrijven om aan te tonen dat hun producten in overeenstemming zijn met deze essentiële eisen. Op grond van het EU-recht vestigt de naleving van geharmoniseerde normen een vermoeden dat het product voldoet aan de essentiële eisen van de desbetreffende wetgeving. Indien geharmoniseerde normen niet (tijdig of helemaal niet) beschikbaar zijn, kunnen bedrijven niet profiteren van het vermoeden van conformiteit. Zij moeten de conformiteit met andere middelen aantonen, vaak met dure en complexe conformiteitsbeoordelingsprocedures.

Het voorstel voert gemeenschappelijke specificaties in die door de Commissie zijn vastgesteld als een wettelijk erkende noodoptie met hetzelfde vermoeden van conformiteit.

14. Wat zijn de voordelen?

Hoewel sommige rechtshandelingen reeds bepalingen over gemeenschappelijke specificaties bevatten, bevatten de voorgestelde wijzigingen gemeenschappelijke specificaties voor de wetgevingshandelingen die in hun huidige versie geen dergelijke mogelijkheid bieden. Deze alternatieve optie wordt op uniforme wijze voorgesteld wat betreft de definitie, het rechtsgevolg, de voorwaarden en de procedure voor de vaststelling van de handelingen in de omnibus.

De voorgestelde wijzigingen brengen de volgende voordelen met zich mee:

• als vangnetoptie te voorzien in een alternatief middel om aan te tonen dat aan de essentiële eisen van de EU-regels is voldaan;
• Vergroten van de rechtszekerheid met betrekking tot de naleving van de EU-voorschriften voor bedrijven in situaties waarin geharmoniseerde normen niet bestaan, niet beschikbaar zijn of er dringend actie moet worden ondernomen;
• Elimineer voor bedrijven de kosten en de complexiteit van de regelgeving in verband met omslachtige methoden voor het aantonen van conformiteit bij gebrek aan geharmoniseerde normen.

Voor meer informatie:

Raadpleeg ons persbericht

Bekijk de tekst van het voorstel