1/4 kmo’s gebruikt werkgelegenheidsplan 45-plus actief voor leeftijdsbewust personeelsbeleid

Op de internationale Dag van de Diversiteit (21 mei) geeft SD Worx een blik op wat het bedrijfsleven kan doen voor diverse generaties op de werkvloer, met onder meer een leeftijdsbewust personeelsbeleid en een werkgelegenheidsplan voor 45-plussers. Een op drie kmo’s is daar nog niet klaar mee, ook al zijn ze wettelijk verplicht. Een kwart van de Belgische kmo’s gebruikt dit plan actief voor een leeftijdsbewust personeelsbeleid. De top drie van prioriteiten van de Belgische kmo’s m.b.t. leeftijdsbewust personeelsbeleid zijn: acties rond Welzijn op het werk, verloning en arbeidsduur. Ook het belang van opleidingen, vakantiedagen en mentorschap staan op de radar. Dit zijn de bevindingen van de meest recente kmo bevraging van SD Worx, gehouden in maart 2024 onder 870 kmo-bedrijfsleiders.

Werkgelegenheidsplan 45-plussers, enkel een verplicht nummer?

Jaarlijks moeten ondernemingen met meer dan 20 werknemers vóór 31 maart een werkgelegenheidsplan voor 45+'ers voorleggen, om het aantal werknemers van 45 jaar en ouder te behouden of te verhogen. Deze maatregel kadert in de doelstelling die België zich in uitvoering van de Europa-2020-strategie heeft opgelegd om tegen 2020 een participatiegraad van 50 % voor oudere werknemers van 55 tot 65 jaar te bereiken.

Uit de bevraging van SD Worx blijkt dat ook de meeste kmo-werkgevers daarmee bezig of al klaar zijn. Zes op tien kmo’s (62%) zijn ermee bezig (19%) of er al mee klaar in maart 2024 (43%). Een op drie kmo’s wil ermee wachten (33%). 4% zegt dat dit niet hoeft voor de onderneming, hoewel ze wel 20 werknemers tellen. In ondernemingen met meer dan 20 en minder dan 50 werknemers waar er geen vakbondsafvaardiging is, volstaat het de werknemers te informeren van het plan.

Dorien Vanderputten, kmo adviseur SD Worx over de wettelijke verplichting:

“Elke kmo met meer dan 20 werknemers moet een werkgelegenheidsplan 45-plussers uitwerken in lijn met de regelgeving. Uit SD Worx onderzoek blijkt dat een op drie kmo’s met meer dan 20 werknemers hier nog mee wacht. Sommigen ervaren het als een verplicht administratief nummer.” De expert geeft het advies: “Wij raden aan om de mogelijkheden van het plan open te trekken naar alle leeftijden, als een menu met opties waaruit alle werknemers kunnen kiezen.”

“Personaliseren past perfect binnen een diversiteitsbeleid, dat best oog heeft voor meer dan leeftijd alleen. Het is een uitgelezen kans om de vinger aan de pols te houden en maatregelen aan te bieden die passen voor heel wat medewerkers. De sociale partners kunnen hun inbreng doen. Voor maatregelen rond welzijn vraagt de werkgever een voorafgaandelijk advies aan het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Dus ook daar is er inspraak van de werknemersafgevaardigde(n).”

Kwart kmo’s gebruikt dit plan actief voor leeftijdsbewust personeelsbeleid

Mate waarin bedrijven het werkgelegenheidsplan voor 45-plussers als een hefboom voor een breder generatiebeleid of een leeftijdsbewust personeelsbeleid:

Het kan gaan om acties ten voordele van de gezondheid van de werknemer, de preventie en het wegwerken van fysieke en psychosociale belemmeringen om aan het werk te blijven of over mogelijkheden voor een aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden…

Welzijn op het werk, verloning en arbeidsduur in top drie van kmo’s

Zodra we alle kmo’s bevragen wat hun prioriteiten zijn m.b.t. leeftijdsbewust personeelsbeleid, dan zien we steevast dezelfde top drie opduiken, met acties ten voordele van gezondheid en welzijn op nummer 1.

“Elke organisatie is anders, maar een goed beleid is een mix van meerdere actieterreinen”, zegt Dorien Vanderputten, kmo adviseur SD Worx. “Er zijn heel wat acties mogelijk. Enkele voorbeelden ten voordele van de gezondheid: ergonomische maatregelen zoals de mogelijkheid om stabureau aan te vragen, of medische check-up's. Het gaat ook over flexibiliteit in arbeidsduur, door glijtijd bijvoorbeeld. Ook het loonpakket kan je individualiseren via een cafetariaplan, met meer individuele keuze, zoals een fiets of extra vakantiedagen. Het kan gaan om meer flexibiliteit via telewerk. Organisaties blijven evolueren en denken na over maatregelen om connectie te bevorderen tussen medewerkers van alle generaties op de werkvloer. Er komt ook meer aandacht voor kennisdeling door meer ervaren werknemers – vaak vijftigers (generatie X); zij kunnen een meer actieve rol opnemen om nieuwkomers in de organisatie te begeleiden. Zo krijgen ze ook meer erkenning voor al hun ervaring.”

Over de studie

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 56e keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 870 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 5 maart en 20 maart 2024. Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau DataD.be de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De wegingen voor Vlaanderen en Brussel zijn nooit groter dan twee. Voor de volledige steekproef van 870 kmo’s bedraagt de foutenmarge 3,32% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).