2024 : nieuwe regels bij arbeidsongeschiktheid van de werknemer tijdens jaarlijkse vakantie

Op 31 juli 2023 verscheen in het Belgisch Staatsblad de wet van 17 juli 2023 tot wijziging van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de wet van 8 april 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen met betrekking tot de samenloop van jaarlijkse vakantie en arbeidsongeschiktheid. Deze wet zal in werking treden op 1 januari 2024.

Deze wet regelt de arbeidsrechtelijke omkadering van een arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval die zich voordoet tijdens de (wettelijke) jaarlijkse vakantie van de werknemer.

De aanleiding voor deze nieuwe wetgeving is een aanpassing van de regelgeving inzake jaarlijkse vakantie om deze in overeenstemming te brengen de Europese arbeidstijdrichtlijn (2003/88/EG), die aan alle werknemers jaarlijks een vakantie met behoud van loon toekent van ten minste vier weken.

In dit kader worden onder meer de regels die van toepassing zijn ingeval van samenloop van jaarlijkse vakantiedagen met bepaalde dagen van arbeidsonderbreking (bv. ziekte) gewijzigd.

Hierdoor zullen, vanaf 1 januari 2024, werknemers die arbeidsongeschikt worden tijdens een periode van jaarlijkse vakantie hun vakantiedagen kunnen behouden om deze later op te nemen.

De uitvoering van de arbeidsovereenkomst zal bijgevolg geschorst zijn ten gevolge van arbeidsongeschiktheid. Op vraag van de Nationale Arbeidsraad, in zijn advies nr. 2.268 van 21 december 2021, wordt hieraan ook een arbeidsrechtelijke omkadering gegeven.

Wat verandert er?

De arbeidsovereenkomstenwet bepaalt een aantal verplichtingen voor de werknemer in geval van ziekte of ongeval. Zo moet hij zijn werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen van zijn arbeidsongeschiktheid en moet hij een geneeskundig getuigschrift voorleggen indien een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement dit voorschrijft, of op verzoek van de werkgever.

De wet van 17 juli 2023 bepaalt nu een aantal afwijkende verplichtingen voor de werknemer die arbeidsongeschikt wordt tijdens een periode van jaarlijkse vakantie.

Enerzijds moet hij zijn werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen van zijn verblijfsadres indien hij zich niet op zijn thuisadres bevindt (bv. indien hij zich in het buitenland bevindt).

Anderzijds moet hij steeds een geneeskundig getuigschrift voorleggen aan de werkgever, en dit binnen de normale termijn die van toepassing is in de onderneming.

Binnen diezelfde termijn moet de werknemer die zijn niet opgenomen vakantiedagen aansluitend op de lopende vakantieperiode wenst op te nemen, deze vraag meedelen aan de werkgever. De lopende vakantieperiode wordt immers niet automatisch verlengd met de niet opgenomen dagen.

Daarnaast kent de wet van 17 juli 2023 een recht op gewaarborgd loon toe aan de werknemer voor de betrokken dagen van arbeidsongeschiktheid (ook tijdens een collectieve jaarlijkse vakantie).

De wet voorziet ook de mogelijkheid om bij koninklijk besluit, na advies van de Nationale Arbeidsraad, een specifiek model van geneeskundig getuigschrift vast te stellen voor de arbeidsongeschiktheid die zich voordoet tijdens een periode van jaarlijkse vakantie. Er wordt verduidelijkt dat het gebruik van dit specifiek model van geneeskundig getuigschrift facultatief is.

Een dergelijk koninklijk besluit is momenteel in voorbereiding. Vanaf de inwerkingtreding ervan zal dit model van geneeskundig getuigschrift ter beschikking gesteld worden op onze website.

Ten slotte bepaalt de wet van 17 juli 2023 dat voormelde door de werknemer na te leven formaliteiten ingeval een arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval zich voordoet tijdens een periode van jaarlijkse vakantie moeten worden opgenomen in het arbeidsreglement, zonder dat hiertoe evenwel de normale procedure tot wijziging van het arbeidsreglement moet worden gevolgd.

Vanaf wanneer?

De wet van 17 juli 2023 zal in werking treden op 1 januari 2024. Op deze datum zal immers ook voormelde aanpassing van de regelgeving inzake jaarlijkse vakantie van toepassing zijn.

De door deze wet ingevoerde nieuwe regeling zal bijgevolg van toepassing zijn op arbeidsongeschiktheidsdagen die zich voordoen (tijdens een periode van jaarlijkse vakantie) vanaf 1 januari 2024, ook indien de periode van arbeidsongeschiktheid al lopende is.