Alles wat u moet weten over bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor energie-intensieve bedrijven

Waarom dit infoblad?

De economie in België en in Europa wordt momenteel ernstig verstoord door een voortdurende stijging van de energiekosten als gevolg van de Russische militaire agressie tegen Oekraïne.

Vandaar dat energie-intensieve bedrijven gebruik kunnen maken van een bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken.

Daardoor moeten de normale formaliteiten voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken worden nageleefd (o.a. mededeling van de voorziene economische werkloosheid en mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag aan de RVA).

Dit bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor energie-intensieve bedrijven (hierna tijdelijke werkloosheid ‘energie’ genoemd), is evenwel soepeler dan de bestaande regelingen van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken (het wettelijk stelsel en de overgangsregeling) en geldt zowel voor arbeiders als voor bedienden in zowel de private sector, de publieke sector (met uitzondering van de statutaire ambtenaren) als de non-profit sector.

De tijdelijke werkloosheid energie wordt ingevoerd van 1 oktober 2022 tot en met 31 december 2022.

De bedoeling van dit infoblad is uitleg te geven over dit bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid.

Wie kan gebruik maken van dit bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie?

Om gebruik te kunnen maken van het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie, moet u voldoen aan de definitie van een energie-intensief bedrijf.

Dat betekent dat u moet kunnen aantonen dat:

• de aankoop van energieproducten (met inbegrip van energieproducten andere dan aardgas en elektriciteit) voor het kalenderjaar 2021 ten minste 3% van de toegevoegde waarde van uw bedrijf uitmaakt;

of

• uw definitieve energierekening voor het trimester voorafgaand aan het trimester waarin u gebruik maakt van de bijzondere regeling tijdelijke werkloosheid energie is verdubbeld ten opzichte van uw definitieve energierekening voor hetzelfde trimester van het voorafgaande jaar.

Welke stappen moet u ondernemen als u gebruik wil maken van dit bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie?

Als u (voor uw arbeiders of bedienden) gebruik wenst te maken van het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie, moet u voorafgaandelijk (*) een formulier C106A-ENERGIE indienen bij het werkloosheidsbureau van de RVA van de plaats waar uw onderneming (maatschappelijke zetel) gevestigd is.

(*) U moet het formulier C106A-ENERGIE verzenden naar de RVA, via een aangetekende brief of via elektronische weg, ten minste vijf dagen voordat u de eerste mededeling van de voorziene economische werkloosheid verstuurt naar de RVA (zie punt 3.3). In de praktijk zal de RVA deze formulieren bij voorrang verwerken en de termijn van vijf dagen soepel toepassen. Dat betekent dat u, vanaf het ogenblik dat u van de RVA een ontvangstbevestiging van de indiening van het formulier C106A-ENERGIE hebt ontvangen, reeds de mededeling van de voorziene economische werkloosheid naar de RVA kan versturen.

!!! Het is belangrijk dat u dat formulier indient bij de RVA. Als u dat niet hebt gedaan, kunt u geen gebruik maken van het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie.

Met het formulier C106A-ENERGIE verklaart u aan de RVA op eer dat u aan de definitie van een energie-intensief bedrijf voldoet. U hoeft geen stukken toe te voegen bij het formulier. U moet die stukken wel ter beschikking houden van de RVA die ze kan opvragen en controleren.

Als u op eer hebt verklaard dat u aan de definitie van een energie-intensief bedrijf voldoet, registreert de RVA u als een energie-intensief bedrijf en geldt voor de werknemers van uw onderneming het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie voor de mededelingen van de voorziene economische werkloosheid die u nadien verstuurt naar de RVA.

Opmerking: Als u niet aan de definitie van een energie-intensief bedrijf voldoet of geen formulier C106A-ENERGIE indient bij de RVA, is de algemene regeling tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor arbeiders en bedienden van toepassing of de overgangsregeling tijdelijke werkloosheid die van toepassing is van 01.07.2022 tot en met 31.12.2022 (en die ook in een aantal versoepelingen voorziet, o.a. de mogelijkheid tot het invoeren van een regeling van volledige schorsing voor arbeiders voor 12 weken, gevolgd door drie weken werkhervatting).

Voor meer uitleg, zie de infobladen:

• E22 (Tijdelijke werkloosheid – werkgebrek op grond van economische oorzaken voor arbeiders)
• E54 (Schorsing bedienden ingevolge werkgebrek voor ondernemingen in moeilijkheden – preliminaire voorwaarden)
• E55 (Schorsing bedienden ingevolge werkgebrek voor ondernemingen in moeilijkheden – uitleg over de schorsingsregeling)
• E4 (Tijdelijke werkloosheid wegens de coronapandemie of de oorlog in Oekraïne – overgangsregeling vanaf 01.07.2022)

Welke regeling kunt u invoeren?

Als u onder het stelsel tijdelijke werkloosheid energie valt kunt u, afhankelijk van het werkgebrek, een regeling van volledige schorsing of een regeling van gedeeltelijke arbeid invoeren.

Opmerking : Het invoeren van een regeling van gedeeltelijke arbeid waarbij er minstens drie arbeidsdagen per week of minstens één arbeidsweek per twee weken wordt voorzien (regeling ‘kleine schorsing’), is in dit stelsel van tijdelijke werkloosheid niet voorzien.

U kunt:

• Een regeling van volledige schorsing invoeren voor maximum vier weken;
• Een regeling van gedeeltelijke arbeid, waarbij er minder dan drie arbeidsdagen per week of minder dan één arbeidsweek per twee weken wordt gewerkt (regeling ‘grote schorsing’), invoeren voor maximum drie maanden.

Bij het bereiken van die termijn van vier weken of drie maanden kunt u onmiddellijk aansluitend een nieuwe regeling van volledige schorsing of gedeeltelijke arbeid invoeren zonder eerst een verplichte werkweek te hoeven invoeren.

Deze regeling is van toepassing van 01.10.2022 tot en met 31.12.2022. Dat betekent dat u gedurende die periode opeenvolgende regelingen van volledige schorsing kunt invoeren zonder verplichte werkweek.

Aangezien het stelsel tijdelijke werkloosheid energie een bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken is, moet u ook de volgende formaliteiten verrichten ten opzichte van de werknemers, de RVA en de ondernemingsraad (zie punt 3.2).

Welke formaliteiten moet u verrichten?

Kennisgeving van de voorziene economische werkloosheid aan de werknemers

U moet de werknemers ten minste drie dagen vooraf (de dag van de kennisgeving niet inbegrepen) in kennis stellen van de voorziene economische werkloosheid

Die kennisgeving gebeurt door aanplakking op een goed zichtbare plaats in de onderneming of door een individuele kennisgeving aan ieder werkloos gestelde werknemer en moet de volgende vermeldingen bevatten:

• de identiteit van de werknemers die u werkloos stelt (naam, voornaam, INSZ-nummer) of de afdeling waar tijdelijke werkloosheid wordt ingevoerd;
• het aantal werkloosheidsdagen en de data waarop elke werknemer werkloos zal zijn;
• de begindatum en de einddatum van de regeling van volledige schorsing of gedeeltelijke arbeid;
• de verbintenis om het normale werk van de werknemers die u tijdelijk werkloos stelt, tijdens de duur van de schorsing van de uitvoering van hun arbeidsovereenkomst, niet uit te besteden aan derden.

Mededeling van de voorziene economische werkloosheid aan de ondernemingsraad (of de vakbondsafgevaardigde)

Op dezelfde dag als de kennisgeving van de voorziene economische werkloosheid aan de werknemers, moet u aan de ondernemingsraad (of de vakbondsafgevaardigde) de economische redenen meedelen die de volledige schorsing of een stelsel van gedeeltelijke arbeid rechtvaardigen.

Mededeling van de voorziene economische werkloosheid aan de RVA

U moet ten minste drie dagen vooraf een elektronische mededeling (via het web of via batch) van de voorziene economische werkloosheid versturen naar de RVA.

De mededeling aan de RVA moet dezelfde vermeldingen bevatten als de kennisgeving aan de werknemers, met uitzondering van de data waarop de werknemers werkloos zullen zijn (enkel de voorziene schorsingsregeling moet worden vermeld). Zij moet eveneens de economische oorzaken vermelden die de volledige schorsing of het stelsel van gedeeltelijke arbeid rechtvaardigen.

Bij het versturen van de mededeling van de voorziene economische werkloosheid aan de RVA moet u hiermee rekening houden:

• Als u een regeling van tijdelijke werkloosheid energie voorziet voor uw arbeiders en bedienden, dan moet u een aparte mededeling versturen voor de arbeiders en de bedienden.

In de mededeling tijdelijke werkloosheid voor de bedienden vermeldt u bij de reden van economische werkloosheid ‘SCHORSING BEDIENDEN’.

• U kunt in de mededeling een regeling van volledige schorsing aanvragen voor maximum vier weken. Als u onder het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energie valt (dat blijkt uit de voorafgaandelijke indiening van het formulier C106A-ENERGIE), kunt u evenwel tot 31.12.2022 onmiddellijk aansluitend een nieuwe regeling van volledige schorsing aanvragen voor vier weken. Er zijn dus geen verplichte weken werkhervatting;
• Als u op 01.10.2022 nog mededelingen tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken lopende hebt (algemeen stelsel of overgangsregeling) en u wenst over te schakelen naar de regeling tijdelijke werkloosheid energie, dan moet u een nieuwemededeling versturen in het kader van de tijdelijke werkloosheid energie, ten vroegste vijf dagen na verzending van het formulier C106A-ENERGIE naar de RVA. De RVA zal deze nieuwe mededeling linken aan het formulier C106A-ENERGIE zodat voor de werknemers vermeld in de nieuwe mededeling de regeling tijdelijke werkloosheid energie van toepassing is. U moet de lopende mededeling economische werkloosheid die u voor de toekomst wil vervangen door de mededeling in het kader van de tijdelijke werkloosheid energie niet noodzakelijk stopzetten.

Maandelijkse mededeling van de 1ste effectieve werkloosheidsdag wegens economische oorzaken aan de RVA

U moet elke maand, voor elke werknemer die u tijdelijk werkloos stelt, aan de RVA de eerste effectieve werkloosheidsdag van de maand elektronisch meedelen (via de portaalsite van de sociale zekerheid of via batch).

De mededeling moet worden verstuurd:

• ofwel de eerste dag van de effectieve schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst;
• ofwel de volgende werkdag;
• ofwel, als u met zekerheid weet dat de werknemer werkloos zal zijn, ten vroegste de vijfde werkdag voorafgaand aan de eerste effectieve werkloosheidsdag.

Opmerkingen:

• De mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag kan niet worden verstuurd vóór de mededeling van de voorziene economische werkloosheid (zie vorig punt).
• Indien u in de loop van de maand reeds een mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag heeft verstuurd (ongeacht de reden van tijdelijke werkloosheid), dan moet u geen nieuwe mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag meer versturen. Er mag voor elke werknemer per maand maar één mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag verstuurd worden.

De maandelijkse mededeling van de eerste effectieve werkloosheidsdag aan de RVA moet de volgende vermeldingen bevatten:

• uw naam, adres en ondernemingsnummer of die van de onderneming;
• de naam, de voornaam, het identificatienummer van de sociale zekerheid van de werkloos gestelde werknemers (er kunnen meerdere werknemers in één mededeling worden vermeld);
• de eerste dag waarop de arbeidsovereenkomst van de betreffende werknemers in de beschouwde maand wordt geschorst wegens werkgebrek.
• het volledige adres van de plaats waar de werknemer die dag normaal zou hebben gewerkt.

Welke formaliteiten moet u verder nog verrichten?

Maandelijkse elektronische aangifte ASR scenario 5

Op het einde van de maand moet u, voor elke werknemer die u tijdelijk werkloos hebt gesteld, een elektronische aangifte ASR scenario 5 verrichten waarin u het aantal uren vermeldt dat de werknemer tijdelijk werkloos is geweest (code 5.1 voor een arbeider, code 5.11 voor een bediende).

U dient die aangifte ASR in via de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be(link is external) > Onderneming > Onlinediensten > ASR - aangifte sociale risico's > Scenario 5 'Maandelijkse aangifte van de uren tijdelijke werkloosheid of uren schorsing bedienden(link is external)') of via batch.

!!! Tot 31.12.2022 vervangt die aangifte ASR scenario 5 ook de ASR scenario 2 als de werknemer een uitkeringsaanvraag moet indienen.

Maandelijkse controlekaart C 3.2A?

!!! Tot 31.12.2022 moet u geen maandelijkse controlekaart C3.2A aan uw werknemers bezorgen. Aangezien er geen controleformulieren moeten worden afgeleverd, moet u die ook niet inschrijven in het validatieboek.

Hebben de werknemers die u tijdelijk werkloos stelt wegens de energiecrisis recht op uitkeringen tijdelijke werkloosheid?

Vanaf 01.07.2022 heeft iedere werknemer die tijdelijk werkloos wordt gesteld onmiddellijk recht op uitkeringen tijdelijke werkloosheid. Dat betekent dat de werknemer niet eerst een bepaald aantal arbeidsdagen in loondienst (wachttijd) moet bewijzen gedurende een bepaalde periode (referteperiode) om toegelaten te worden tot het recht op uitkeringen.

Om effectief uitkeringen te ontvangen, moet de werknemer ook aan vergoedbaarheidsvoorwaarden voldoen. Dat betekent o.a. dat de werknemer voor de dagen waarop hij uitkeringen aanvraagt arbeidsgeschikt moet zijn, zonder loon moet zijn, geen vervangingsinkomen mag ontvangen …

Tot 31.12.2022 gelden nog een aantal afwijkende regelingen.

Zie voor meer info het infoblad T3 ‘Tijdelijke werkloosheid wegens de coronapandemie of de oorlog in Oekraïne - overgangsregeling vanaf 01.07.2022’.

Hoeveel bedraagt de uitkering tijdelijke werkloosheid?

Bij tijdelijke werkloosheid ontvangt de werknemer een bedrag gelijk aan 65% van het gemiddelde begrensde loon (begrensd tot 3.075,04 euro per maand).

De werknemers die worden tewerkgesteld in een energie-intensief bedrijf en die tijdelijk werkloos worden gesteld wegens economische oorzaken op grond van dit bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid, ontvangen van 01.10.2022 tot 31.12.2022 een bedrag gelijk aan 70% van het gemiddelde begrensde loon.

Op de uitkeringen tijdelijke werkloosheid wordt 26,75% bedrijfsvoorheffing ingehouden.

De werkgever moet, bovenop de werkloosheidsuitkering, voor elke dag waarop de werknemer tijdelijk werkloos wordt gesteld op grond van dit bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid, een supplement betalen van minstens 6,22 euro per dag (geïndexeerd bedrag). Dit supplement kan in geen geval lager zijn dan het supplement dat in het kader van de klassieke stelsels wordt toegekend. De betaling van dat supplement kan geheel of gedeeltelijk gebeuren door een Fonds voor Bestaanszekerheid.

Kan de arbeidsovereenkomst worden beëindigd tijdens de schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst in toepassing van het stelsel tijdelijke werkloosheid energie?

Zowel de werknemer als de werkgever kunnen de arbeidsovereenkomst beëindigen tijdens de schorsing van de uitvoering van arbeidsovereenkomst die voortvloeit uit de toepassing van het stelsel tijdelijke werkloosheid energie.

• Als de werknemer zijn opzegging heeft gegeven vóór of tijdens de schorsing, loopt de opzeggingstermijn verder tijdens de schorsing;
• Bij opzegging gegeven door de werkgever vóór of tijdens de schorsing, loopt de opzeggingstermijn niet tijdens de schorsing.

Geldigheidsduur van het bijzonder stelsel tijdelijke werkloosheid energiecrisis?

Dit bijzonder stelsel van tijdelijke werkloosheid is van toepassing van 01.10.2022 tot 31.12.2022.