Bankenpakket 2021: nieuwe EU-regels voor grotere veerkracht van de banken en betere voorbereiding op de toekomst

27 oktober 2021 à 16:19

De Europese Commissie heeft op 27 oktober 2021 een herziening van de EU-bankvoorschriften goedgekeurd (de verordening kapitaalvereisten en de richtlijn kapitaalvereisten). Deze nieuwe regels zullen ervoor zorgen dat EU-banken beter bestand worden tegen mogelijke toekomstige economische schokken. Tegelijk zullen ze bijdragen aan het herstel na de COVID-19-pandemie en aan de transitie naar klimaatneutraliteit.

Met het pakket van vandaag wordt de uitvoering van het Bazel III-akkoord in de EU afgerond. De EU en haar G20-partners in het Bazels Comité voor bankentoezicht bereikten deze overeenkomst om banken beter bestand te maken tegen mogelijke economische schokken. De voorstellen van vandaag vormen de laatste stap in deze hervorming van de bankregels.

>>> Questions and Answers on the Banking Package 2021

De herziening bestaat uit de volgende wetgevingselementen:

een wetgevingsvoorstel tot wijziging van de richtlijn kapitaalvereisten (Richtlijn 2013/36/EU);
een wetgevingsvoorstel tot wijziging van de verordening kapitaalvereisten (Verordening 2013/575/EU);
een afzonderlijk wetgevingsvoorstel tot wijziging van de verordening kapitaalvereisten op het gebied van afwikkeling (het zogenoemde “daisychain”-voorstel).

Uitvoering van Bazel III - betere bestendigheid tegenover economische schokken

Het pakket van vandaag geeft een getrouwe uitvoering aan het internationale Bazel III-akkoord en houdt tevens rekening met de specifieke kenmerken van de bankensector in de EU, bijvoorbeeld wat hypotheken met een laag risico betreft. Meer bepaald moet het voorstel van vandaag ervoor zorgen dat “interne modellen” die banken gebruiken om hun kapitaalvereisten te berekenen, de risico's niet onderschatten. Zodoende moet het kapitaal dat nodig is om deze risico's te dekken, toereikend zijn. Op die manier zal het ook makkelijker worden om risicogebaseerde kapitaalratio's tussen banken te vergelijken, en wordt het vertrouwen in die ratio's en de deugdelijkheid van de sector in het algemeen hersteld.

Het voorstel heeft tot doel de veerkracht te versterken zonder dat dit leidt tot aanzienlijke verhogingen van de kapitaalvereisten. Het algemene effect op kapitaalvereisten blijft met het voorstel beperkt tot wat noodzakelijk is en het concurrentievermogen van de EU-bankensector wordt gevrijwaard. Het pakket vermindert ook de kosten voor de naleving, met name voor kleinere banken, zonder dat de prudentiële normen worden versoepeld.

Duurzaamheid — bijdragen aan de groene transitie

De versterking van de veerkracht van de banksector ten aanzien van milieu-, sociale en governancerisico's (ESG) is een belangrijk aspect van de strategie voor duurzame financiering van de Commissie. Het is van essentieel belang de manier waarop banken deze risico's beter meten en beheren, te verbeteren; ook is het belangrijk dat de markten kunnen controleren hoe banken dit aanpakken. Hierbij is een cruciale rol weggelegd voor prudentiële regelgeving.

Het voorstel van vandaag vereist dat banken ESG-risico's systematisch omschrijven, openbaar maken en beheren als onderdeel van hun risicobeheer. Daar horen ook regelmatige klimaatstresstests bij door zowel toezichthouders als banken. Toezichthouders zullen ESG-risico's moeten beoordelen als onderdeel van regelmatige toezichttoetsingen. Alle banken moeten ook bekendmaken in welke mate zij aan ESG-risico's zijn blootgesteld. Om onnodige administratieve lasten voor kleinere banken te vermijden, zullen de openbaarmakingsregels evenredig zijn.

De voorgestelde maatregelen zullen niet alleen de banksector veerkrachtiger maken, maar er ook voor zorgen dat banken rekening houden met duurzaamheidsoverwegingen.

Sterker toezicht — zorgen voor goed beheer van EU-banken en betere bescherming van de financiële stabiliteit

Het pakket van vandaag voorziet in sterkere instrumenten voor toezichthouders van EU-banken. Het voert een duidelijke, robuuste en evenwichtige reeks regels die geschikt en betrouwbaar zijn om toezichthouders te laten oordelen of senior personeelsleden over de vereiste vaardigheden en kennis beschikken voor het beheer van een bank.

Als reactie op het WireCard-schandaal krijgen de toezichthouders ook betere instrumenten om toezicht te houden op fintech-groepen, met inbegrip van bankfilialen. Deze verbeterde toolkit zal zorgen voor een gezond en voorzichtig beheer van EU-banken.

De herziening van vandaag heeft ook - op evenredige wijze - betrekking op de vestiging van bijkantoren van banken uit derde landen in de EU. Momenteel zijn zij voornamelijk onderworpen aan nationale wetgeving, die slechts in zeer beperkte mate is geharmoniseerd. Met dit pakket worden de EU-regels op dit gebied geharmoniseerd: toezichthouders zullen zich dan beter kunnen toeleggen op het beheer van de risico's in verband met deze entiteiten, die hun activiteiten in de EU de jongste jaren aanzienlijk hebben uitgebreid.

Enkele reacties van commissarissen:

Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: "Europa heeft een sterke banksector nodig om de kredietverlening aan de economie te behouden terwijl we herstellen van de COVID-19-pandemie. Met deze voorstelen zorgen we ervoor dat we cruciale delen van de internationale Bazel-III-normen uitvoeren. Dat is voor de stabiliteit en veerkracht van onze banken van groot belang. Wij houden daarbij rekening met de specifieke kenmerken van de bankensector in de EU, en vermijden een aanzienlijke verhoging van de kapitaalvereisten. Het pakket van vandaag zal de banken in de EU sterker maken en in staat stellen het economisch herstel en de groene en de digitale transities te ondersteunen.”

Mairead McGuinness, commissaris voor Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktenunie: “Banken spelen een essentiële rol in het herstel en het is in ons aller belang dat de banken in de EU in de toekomst veerkrachtig zijn. Het pakket van vandaag zorgt ervoor dat de bankensector in de EU klaar is voor de toekomst en een betrouwbare en duurzame financieringsbron voor de economie van de EU kan blijven. Door ESG-risicobeoordelingen op te nemen, zullen banken beter voorbereid zijn op en beschermd zijn tegen toekomstige uitdagingen zoals klimaatrisico's.”

Didier Reynders, commissaris voor Justitie: “De leden van de raad van bestuur en de houders van sleutelfuncties van banken kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de activiteiten van een kredietinstelling. Zij spelen een sleutelrol bij het voorzichtig en degelijk sturen en beheren van de bedrijfsactiviteiten. Geharmoniseerde regels waren nodig om te beoordelen of bestuursleden en houders van sleutelfuncties geschikt zijn voor hun taken. De vandaag aangenomen regels zullen de respectieve verplichtingen van kredietinstellingen en bevoegde autoriteiten verduidelijken. Zij zullen dan zorgen voor consistentie op EU-niveau en uiteindelijk bijdragen tot een grotere robuustheid van de banken.”

Volgende stappen

Het wetgevingspakket zal nu door het Europees Parlement en de Raad worden besproken.

Chronologisch overzicht

In de nasleep van de financiële crisis hebben toezichthouders van 28 jurisdicties over de hele wereld in het Bazels Comité voor bankentoezicht (BCBS) overeenstemming bereikt over een nieuwe internationale norm ter versterking van de bankenunie, die bekend staat als Bazel III. Deze overeenkomst is in 2017 afgerond. De EU heeft de overgrote meerderheid van deze regels al uitgevoerd, waardoor de bankensector in de EU veel robuuster is gekapitaliseerd.

Hierdoor bleef de veerkracht van de EU-banken tijdens de COVID-19-crisis overeind, wat ook blijkt uit het feit dat zij leningen zijn blijven verstrekken. De hervormingen van vandaag vormen een aanvulling op de agenda voor de periode na de financiële crisis, om het concurrentievermogen en de duurzaamheid van de bankensector in de EU aanzienlijk te stimuleren.

Meer informatie

Bron

Europese Commissie, pershoek, 27 oktober 2021