CBAM : overgangsbepalingen vanaf 1 oktober 2023!

Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit voor de hele economie te bereiken, heeft de Europese Unie een mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens ingesteld (hierna aangeduid met het Engelse acroniem CBAM, Carbon Border Adjustment Mechanism).

Het CBAM is een antwoord op het risico van koolstoflekkage als gevolg van de invoering van geharmoniseerde prijzen voor broeikasgasemissies in de Europese Unie, die in eerdere verordeningen is vastgesteld.

Wat is het CBAM?

In 2005 heeft de Europese Unie met Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 oktober 2003 tot vaststelling van een systeem voor de handel in broeikasgasemissierechten binnen de Unie en tot wijziging van Richtlijn 96/61/EG van de Raad(externe link) een Gemeenschapsregeling voor de handel in broeikasgasemissierechten binnen de Europese Unie ingevoerd. Dit Europese systeem voor emissiehandel, ook EU-ETS genoemd, heeft tot doel de uitstoot van broeikasgassen in de Europese Unie geleidelijk te verminderen, streefdoel is een vermindering van ten minste 62 % tegen 2030 (ten opzichte van het niveau van 1990).

Het CBAM, dat is vastgesteld bij Verordening (EU) 2023/956 van het Europees Parlement en de Raad van 10 mei 2023 tot instelling van een mechanisme voor koolstofgrenscorrectie(externe link) (hierna ‘CBAM-verordening’ genoemd), vormt een aanvulling op het Europese systeem voor emissiehandel door gelijkwaardige regels toe te passen op de invoer van de bedoelde goederen in het douanegebied van de Unie.

De maatregelen van de CBAM-verordening(externe link) zullen in verschillende fasen in werking treden. Eerst zullen overgangsbepalingen van toepassing zijn van 1 oktober 2023 tot en met 31 december 2025. Vervolgens zal vanaf 31 december 2024 het CBAM-register, zoals bepaald in de verordening, in werking treden en zullen marktdeelnemers zich erin kunnen registreren om de status van toegelaten CBAM-aangever te verkrijgen. Ten slotte zal met ingang van 1 januari 2026 de volledige verordening van toepassing zijn en zullen de overgangsbepalingen niet langer van toepassing zijn.

Daarnaast worden de rapportagemodaliteiten vastgelegd in de Uitvoeringsverordening (EU) 2023/1773 van de Commissie van 17 augustus 2023 tot vaststelling van de uitvoeringsbepalingen voor Verordening (EU) 2023/956 van het Europees Parlement en de Raad wat betreft rapportageverplichtingen voor de toepassing van het mechanisme voor koolstofgrenscorrectie tijdens de overgangsperiode(externe link).