Circulaire 2023/C/13 over het belastingstelsel van de vergoedingen voor vrijwilligerswerk. Tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie en retroactieve verhoging van de kilometervergoeding

De Algemene Administratie van de Fiscaliteit – Personenbelasting publiceerde op 30/01/2023 de Circulaire 2023/C/13 over het belastingstelsel van de vergoedingen voor vrijwilligerswerk. Tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie en retroactieve verhoging van de kilometervergoeding.

28ste addendum bij de circulaire nr. Ci.RH.241/509.803 van 05.03.1999 – Belastingstelsel van de vergoedingen voor vrijwilligerswerk.

Bespreking van tijdelijke maatregelen genomen in het kader van de COVID-19-pandemie voor aanslagjaar 2023 en van de eenmalige retroactieve verhoging van de kilometervergoeding voor de periode van 01.03.2022 t.e.m. 30.06.2022.

BIJLAGE: 1

Inhoudstafel

I. Inleiding

II. Bespreking

1. Tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie

A. Verhoging jaarlijks kostenplafond vrijwilligers zorgsector

B. Verlenging van de tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet

2. Retroactieve verhoging van de kilometervergoeding

III. Overzichtstabel

I. INLEIDING

1. De niet-belastbare bedragen van de vergoedingen van vrijwilligers worden besproken in verschillende circulaires (1).

(1) Namelijk de circulaire Ci.RH.241/509.803 van 05.03.1999 en de addenda daaraan, zie meer specifiek de gecoördineerde richtlijnen opgenomen in het 13de addendum van 14.05.2014 en het 19de addendum van 08.01.2020 (wat betreft de verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde vrijwilligers).

2. Deze fiscale regeling sluit zo nauw mogelijk aan bij het sociale stelsel, dat is geregeld met de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (W 03.07.2005, hierna 'de vrijwilligerswet').

3. Op sociaal vlak werden in het kader van de COVID-19-pandemie verschillende tijdelijke maatregelen genomen, die ook op fiscaal vlak worden toegepast (2).

(2) Zie de circulaires 2021/C/13 van 22.02.2021 (22ste addendum bij de circulaire nr. Ci.RH.241/509.803 van 05.03.1999), 2021/C/46 van 20.05.2021 (23ste addendum bij voormelde circulaire), 2021/C/84 van 24.09.2021 (24ste addendum bij voormelde circulaire) en 2022/C/40 van 12.04.2022 (26ste° addendum bij voormelde circulaire).

4. Deze circulaire bespreekt bijkomende maatregelen die in dat verband werden genomen voor aanslagjaar 2023:

1. Het jaarlijks kostenplafond wordt verhoogd tot 3.683,55 euro voor de vrijwilligers die effectief ingezet werden in de zorgsector als bedoeld in artikel 2, van de wet van 08.05.2022 (3) voor activiteiten in het kader van het beheer van de COVID-19 crisis, in de periode van 01.01.2022 t.e.m. 31.12.2022 (4).
2. De tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet tot de organisaties die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector, wordt verlengd van 01.07.2022 t.e.m. 31.12.2022 (5).

(3) Wet van 08.05.2022 houdende verlenging van diverse arbeidsrechtelijke maatregelen ten behoeve van de zorgsector en het onderwijs in het raam van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19, met betrekking tot de schorsing van de door de werkgever opgegeven opzeggingstermijn tijdens een periode van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ten gevolge van de oorlogssituatie in Oekraïne en met betrekking tot het scholingsbeding (BS 10.06.2022).
(4) Art. 1, van het koninklijk besluit van 31.08.2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 20.12.2018 tot verhoging van het jaarlijks kostenplafond, zoals bepaald in artikel 10, eerste lid van de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van de vrijwilligers, voor bepaalde categorieën van vrijwilligers (BS 12.09.2022).
(5) Art. 6, van de wet van 20.11.2022 houdende maatregelen aangaande de personeelsschaarste in de zorgsector (BS 30.11.2022).

5. Daarnaast bespreekt deze circulaire ook de eenmalige retroactieve verhoging van de kilometervergoeding voor de periode van 01.03.2022 tot 30.06.2022. Voor die periode bedraagt de forfaitaire kilometervergoeding 0,4020 euro per kilometer (6).

(6) Art. 2, van het koninklijk besluit van 10.11.2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 13.07.2017 tot vaststelling van de toelagen en vergoedingen van de personeelsleden van het federaal openbaar ambt (BS 16.11.2022).

II. BESPREKING

1. Tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie

A. VERHOGING JAARLIJKS KOSTENPLAFOND VRIJWILLIGERS ZORGSECTOR

6. Het jaarlijks kostenplafond was voor het jaar 2022 (aanslagjaar 2023) verhoogd tot 2.705,97 euro voor de vrijwilligers die effectief ingezet werden in de zorgsector als bedoeld in artikel 40, 1° van de wet van 20.12.2020 (7), voor activiteiten in het kader van het beheer van de COVID-19 crisis (8).

(7) Wet van 20.12.2020 houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de COVID-19-pandemie (BS 30.12.2020).
(8) Zie randnummers 10 en 11 van de circulaire 2022/C/40 (26ste addendum) van 12.04.2022.

7. Om vrijwilligers die sinds het begin van de vaccinatiecampagne zijn ingezet, in staat te stellen hun inzet voor de volksgezondheid voort te zetten, volstaat dat jaarlijkse maximumbedrag echter niet meer.

Daarnaast moet ook de zorgsector worden ondersteund om de zware werkdruk die nu al langer dan twee jaar aanhoudt de baas te kunnen blijven. De opeenvolgende golven van de pandemie hebben geleid tot een hoog absentieniveau door besmettingen, quarantaine en uitputting van het personeel. De inzet van vrijwilligers is en blijft dus een belangrijk instrument om de mensen in de zorgsector te helpen om deze toename het hoofd te bieden.

Hiertoe wordt het jaarlijks kostenplafond verhoogd tot 3.683,55 euro voor de vrijwilligers die effectief ingezet werden in de zorgsector als bedoeld in artikel 2, van voormelde wet van 08.05.2022, voor activiteiten in het kader van het beheer van de COVID-19 crisis, in de periode van 01.01.2022 t.e.m. 31.12.2022 (9).

(9) Art. 1, KB 31.08.2022 (BS 12.09.2022).

8. De vrijwilligers die in 2022 effectief werden ingezet in de vaccinatiecentra, worden beoogd door deze bepaling en hebben dus recht op het verhoogd kostenplafond van 3.683,55 euro voor aanslagjaar 2023.

B. VERLENGING VAN DE TIJDELIJKE UITBREIDING VAN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN DE VRIJWILLIGERSWET

9. De uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet tot de door de bevoegde overheid erkende voorzieningen voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector, was voor het jaar 2022 (aanslagjaar 2023) reeds voorzien van 01.01.2022 t.e.m. 31.03.2022 (10).

(10) Zie randnummers 12 en 13 van de circulaire 2022/C/40 (26ste addendum) van 12.04.2022.

10. Die maatregel wordt verlengd van 01.07.2022 t.e.m. 31.12.2022 (11).

(11) Art. 6, § 1, W 20.11.2022 (BS 30.11.2022).

11. De bedoelde organisaties zijn evenwel uitgesloten van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet voor de periodes waarin zij een werknemer die in tijdelijke werkloosheid wordt gesteld, in de door hem uitgeoefende functie vervangen door een vrijwilliger (12).

(12) Art. 6, § 2, W 20.11.2022 (BS 30.11.2022).

2. Retroactieve verhoging van de kilometervergoeding

12. Voor de toepassing van de kilometervergoeding verwijst de vrijwilligerswet naar het koninklijk besluit van 13.07.2017 (12) dat de toelagen en vergoedingen van federale ambtenaren vaststelt.

(12) KB van 13.07.2017 tot vaststelling van de toelagen en vergoedingen van personeelsleden van het federaal openbaar ambt (BS 19.07.2017).

13. Het bedrag van de forfaitaire kilometervergoeding die de staat aan zijn personeel toekent, wordt in principe jaarlijks aangepast en is geldig vanaf 1 juli. Voor de periode van 01.07.2021 tot 30.06.2022 was het bedrag van de forfaitaire kilometervergoeding vastgesteld op 0,3707 euro per kilometer. Vanaf 01.07.2022 is dit 0,4170 euro per kilometer.

Wegens de sterke stijging van de brandstofprijzen, wordt de forfaitaire kilometervergoeding éénmalig en retroactief verhoogd voor de periode van 01.03.2022 tot 30.06.2022. Voor die periode bedraagt de forfaitaire kilometervergoeding 0,4020 euro per kilometer (13).

(13) Art. 2, van het koninklijk besluit van 10.11.2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 13.07.2017 tot vaststelling van de toelagen en vergoedingen van de personeelsleden van het federaal openbaar ambt (BS 16.11.2022).

14. Die verhoging tot 0,4020 euro per kilometer voor de periode van 01.03.2022 tot 30.06.2022 is op sociaal vlak ook van toepassing voor vrijwilligers (14). Dit standpunt wordt op fiscaal vlak gevolgd.

(14) Zie de mondelinge parlementaire vraag 55032170C van Nahima Lanjri, CRIV 55 COM 945, blz. 1-2.

15. Daarnaast gebeurt de aanpassing van de kilometervergoeding vanaf 01.10.2022 per kwartaal i.p.v. jaarlijks. Het bedrag van de forfaitaire kilometervergoeding van toepassing vanaf 01.10.2022 is 0,4201 euro per kilometer (15). Het bedrag van toepassing vanaf 01.01.2023 t.e.m. 31.03.2023 is 0,4259 euro per kilometer (16).

(15) Zie de circulaire 2022/C/121 van 22.12.2022 over de kilometervergoeding voor dienstverplaatsingen.
(16) Zie omzendbrief nr. 713 van 19.12.2022 van de Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning (BS 27.01.2023, ed. 2).

III. OVERZICHTSTABEL

16. Als bijlage bij deze circulaire is een overzichtstabel gevoegd die voor de aanslagjaren 2021, 2022 en 2023 de geïndexeerde bedragen vermeldt die van toepassing zijn voor de verschillende categorieën van vrijwilligers.

Deze tabel actualiseert en vervangt de tabel als bijlage bij de circulaire 2022/C/40 (26ste addendum) van 12.04.2022.

De wijzigingen betreffen enkel het aanslagjaar 2023. De tabellen met betrekking tot de aanslagjaren 2021 en 2022 zijn ongewijzigd, maar worden volledigheidshalve hernomen.

Interne ref.: 509.803