De CSRD: een uitdaging en een kans voor accountants en belastingadviseurs

De richtlijn inzake de publicatie van duurzaamheidsinformatie door bedrijven (CSRD), die in 2022 is aangenomen, is op 1 januari 2024 in werking getreden. De lidstaten hebben tot 6 juli 2024 de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving.

Deze richtlijn beoogt de transparantie en de vergelijkbaarheid van de informatie die de bedrijven publiceren over hun impact op het milieu, de samenleving en de governance (ESG) te versterken, om zo de overgang naar een duurzame en veerkrachtige economie te bevorderen.

De CSRD betreft ongeveer 50.000 bedrijven in de Europese Unie, waaronder grote bedrijven, beursgenoteerde kmo's en bepaalde niet-Europese bedrijven met activiteiten in de EU. Zij verplicht deze bedrijven om duurzaamheidsinformatie te publiceren in hun jaarverslag, volgens geharmoniseerde Europese normen, en om deze informatie te onderwerpen aan een externe verificatie.

De CSRD vormt een belangrijke uitdaging voor de bedrijven, die hun systemen voor het verzamelen, verwerken en rapporteren van ESG-gegevens moeten aanpassen, evenals hun strategieën voor het beheer van de risico's en de kansen die verband houden met de duurzaamheid. Maar zij vormt ook een kans voor de accountants en de belastingadviseurs, die de bedrijven kunnen begeleiden bij deze overgang en hun competenties en diensten kunnen valoriseren.

Wat is de impact van de CSRD op de bedrijven?

De CSRD zal een aanzienlijke impact hebben op de bedrijven, zowel op het vlak van hun wettelijke verplichtingen als van hun beheerspraktijken. De bedrijven zullen:

• De relevante informatie identificeren die moet worden bekendgemaakt, rekening houdend met de dubbele materialiteit, d.w.z. de impact van de ESG-kwesties op de financiële prestaties van het bedrijf en de impact van het bedrijf op de ESG-kwesties.
• Een duurzaamheidsverslag opstellen, met behulp van de Europese normen voor duurzaamheidsverslaggeving (ESRS), die door de Europese Commissie in juni 2023 zullen worden vastgesteld. Deze normen zullen de milieu-, sociale, mensenrechten-, corruptiebestrijdings- en governance-aspecten omvatten, evenals de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties.
• De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de duurzaamheidsinformatie waarborgen, door interne controle- en verificatieprocedures in te voeren, en door een beroep te doen op een onafhankelijke derde partij om deze informatie te auditeren. De CSRD voorziet in een gematigde verzekering voor de eerste verslagen, en vervolgens in een redelijke verzekering voor de volgende verslagen.
• Het duurzaamheidsverslag publiceren, hetzij in het jaarverslag, hetzij in een afzonderlijk document, maar dat deel uitmaakt van het jaarverslag. Het duurzaamheidsverslag moet worden gedigitaliseerd en getagd, om de toegang en de analyse ervan door de belanghebbenden te vergemakkelijken.
  

​3 golven van implementatie: van 2024 tot 2026!

De toepassing van de Europese richtlijn CSRD wordt geleidelijk uitgerold:

Wat moet België doen om zich aan te passen?

België, net als de andere lidstaten van de EU, moet de CSRD omzetten in nationaal recht vóór 6 juli 2024. De omzetting van de CSRD in België wordt gecoördineerd door de FOD Economie, in samenwerking met de FOD Buitenlandse Zaken en de FOD Justitie. Een voorontwerp van wet is eind december 2023 naar de betrokken belanghebbenden gestuurd.

​Het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) roept de regering op om een wetsontwerp voor te stellen dat getrouw is aan de Europese tekst, om gelijke concurrentievoorwaarden te waarborgen, een nieuwe versnippering van de interne markt te vermijden en onze bedrijven niet te belasten met complexe en overbodige verplichtingen. De FEB verzet zich met name tegen de invoering van een Belgisch kader inzake een zorgplicht voor de bedrijven, dat niet thuishoort in deze tekst en dat zou overlappen met het toekomstige Europese kader over dit onderwerp.

Hoe kunnen de beroepsgroep en de kantoren van accountants en belastingadviseurs zich voorbereiden?

De CSRD biedt de accountants en de belastingadviseurs een unieke kans om zich te positioneren als sleutelactoren van de overgang naar een duurzame economie.

Om deze kans te grijpen, moeten zij:

• Zich opleiden over de uitdagingen en de normen van de duurzaamheid, door de opleidingen te volgen die worden aangeboden over de CSRD, de ESRS, de audit van de duurzaamheidsinformatie, enz.
• Zich uitrusten met de tools en de methoden die zijn aangepast aan de duurzaamheidsverslaggeving, door gebruik te maken van de bronnen en de gidsen die beschikbaar zijn bij de EFRAG, de ANC (Autoriteit voor Boekhoudnormen), de IRE (Instituut van de Bedrijfsrevisoren), de IFAC (International Federation of Accountants), enz.
• De bedrijven begeleiden bij de uitvoering van de CSRD, door hen diensten aan te bieden op het gebied van advies, bijstand, verificatie en audit van de duurzaamheidsinformatie, rekening houdend met hun behoeften en specificiteiten. De accountants en de belastingadviseurs kunnen de bedrijven ook helpen om de duurzaamheid te integreren in hun strategie, hun beheer, hun fiscaliteit, hun financiering, enz.

De CSRD is een ambitieuze en innovatieve richtlijn, die tot doel heeft van de duurzaamheid een essentieel element te maken van de prestatie van de bedrijven en van de financiën. Zij vormt een grote uitdaging voor de bedrijven, die zich moeten schikken naar strengere eisen op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving, maar ook een kans voor de accountants en de belastingadviseurs, die een sleutelrol kunnen spelen bij het begeleiden van deze overgang.

Wij raden de accountants en de belastingadviseurs aan om zich nu al voor te bereiden op de uitvoering van de CSRD, door zich op te leiden over de uitdagingen en de normen van de duurzaamheid, door zich uit te rusten met de tools en de methoden die zijn aangepast aan de duurzaamheidsverslaggeving, en door de bedrijven kwaliteitsvolle en toegevoegde waarde diensten aan te bieden op het gebied van duurzaamheid.

Wij nodigen hen ook uit om de evolutie van de Europese en nationale regelgeving over dit onderwerp te volgen, en om deel te nemen aan de raadplegingen en de debatten die worden georganiseerd door de autoriteiten en de beroepsorganisaties.