De oorlog in Oekraïne: antwoorden op veelgestelde vragen

Belgische handelsrelaties met Oekraïne en Rusland !

Handel

Oekraïne

In 2021 voerden 1396 Belgische ondernemingen goederen uit naar Oekraïne. Deze export vertegenwoordigde een totaalbedrag van 566 miljoen euro. Sinds de annexatie van de Krim door Rusland is de uitvoer naar het land gedaald. 690 in België gevestigde bedrijven importeren goederen uit Oekraïne. Het aantal neemt toe. De omzet van de import fluctueert. In 2021 ging het om 525 miljoen euro.

Rusland

In 2021 voerden 1556 Belgische bedrijven goederen uit naar Rusland. 1023 bedrijven importeerden Russische goederen naar ons land. Het totale exportvolume bedroeg in 2021 ruim 3,4 miljard euro en het importvolume 6,9 miljard euro. De uitvoer omvat vooral chemische en farmaceutische producten. De geïmporteerde goederen zijn vooral metalen, staal, mineralen en (afgeleide) petroleum(producten). Rusland is een kleine handelspartner van België, goed voor ongeveer 0,9 %. van onze totale export en 1,8 % van onze import. Volgens de FOD Economie was in 2019 ongeveer 3 % van het in België gebruikte gas afkomstig uit Rusland.

Directe investeringen

De directe investeringen zijn beperkt. De investeringen van bedrijven uit Oekraïne of Rusland in ons land zijn bijna nihil. De directe investeringen van Belgische bedrijven in Oekraïne bedroegen in 2020 slechts 56 miljoen euro. De investeringen in Rusland waren goed voor ongeveer 1,5 miljard euro. Ter vergelijking: deze investeringen in Rusland bedragen slechts 1,5 % van alle directe investeringen door Belgische bedrijven.

Wat zijn de economische gevolgen van de oorlog voor het eurogebied en het inflatiepeil?

Omdat de situatie snel verandert, is het moeilijk om vandaag al een goede inschatting te maken. De Raad van Bestuur van de ECB is overeengekomen dat er een uitgebreide impactanalyse zal worden gemaakt in de loop van de volgende dagen. Die impactanalyse zal als basis dienen voor de volgende vergadering van de Raad van Bestuur (10 maart) waarop het monetair beleid en de economische situatie worden besproken. De ECB en de centrale banken van het Eurosysteem zullen alles doen om de financiële stabiliteit en prijsstabiliteit te bewaren.

Wat zijn de economische gevolgen van de oorlog voor ons land?

Het blijft afwachten wat de impact zal zijn. De potentiële rechtstreekse impact is eerder beperkt, aangezien zowel Oekraïne als Rusland kleine handelspartners zijn. De handel vertegenwoordigt voor de meeste Belgische bedrijven die actief zijn op deze markten een laag percentage van hun totaalomzet.

Wel wordt het uitkijken wat de weerslag van de oorlog zal zijn op de evolutie van de energieprijzen in ons land. Het is moeilijk om daar nu al voorspellingen over te maken.

Welke sancties zijn er genomen tegen Rusland?

De ECB implementeert het sanctiepakket dat werd goedgekeurd door de Europese Commissie. De Algemene Administratie van de Thesaurie, bevoegd voor de administratieve behandeling van en de controle op de naleving van de financiële sancties in België, heeft de Belgische banken rechtstreeks geïnformeerd over de financiële sancties die werden genomen tegen Rusland en die moeten worden gerespecteerd.

Wat zijn de gevolgen van deze sancties voor Belgische bedrijven of burgers?

Uiteraard moet iedereen de wettelijk opgelegde sancties strikt respecteren. Dit kan onder meer betekenen dat financiële transacties met gesanctioneerde entiteiten, banken of personen niet kunnen worden uitgevoerd.

SWIFT

De voorbije dagen raakte bekend dat Russische banken gedeeltelijk zullen worden afgesloten van de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT). Het bedrijf SWIFT werd door de Nationale Bank van België vergund in 1997 en is gevestigd in ons land. SWIFT is met haar gestandaardiseerde berichtenservice een kritieke dienstverlener aan het wereldwijde financiële systeem (banken, marktinfrastructuren, brokers, investment managers,…). SWIFT is actief in meer dan 200 landen en haar communicatietechnologie verbindt 11 000 klanten. In 2020 werden dagelijks gemiddeld 37,7 miljoen berichten over financiële transacties door SWIFT verstuurd. De gebruikers van SWIFT zijn de eigenaars van het bedrijf.

De Nationale Bank is de voornaamste toezichthoudende autoriteit op de activiteiten van SWIFT maar wordt gezien de wereldwijde schaal van de SWIFT-activiteiten in deze rol bijgestaan door de centrale banken van de G10-landen plus 15 bijkomende centrale banken waarmee gecoördineerd wordt. Meer info: https://www.nbb.be/doc/ts/publications/fmi-and-paymentservices/latest/fmi_swift.pdf.

Gezien het strikte beroepsgeheim dat verbonden is aan de rol van een toezichthouder kunnen we geen bijkomende informatie verstrekken over de maatregelen met betrekking tot SWIFT en Rusland.

Hoe groot is de blootstelling van de Belgische financiële sector aan Rusland?

De blootstelling van de financiële sector aan Rusland is eerder beperkt. Voor de verzekeringsmaatschappijen is deze blootstelling zelfs bijna nihil. Voor de banken varieert de blootstelling van bank tot bank. In assets varieert ze van enkele honderdduizenden tot enkele honderden miljoenen euro. In ‘liabilities’ varieert ze van 0 euro tot enkele miljarden euro maar blijft ze voor elke bank beperkt tot maximaal 1,5 % van het balanstotaal.

Bron: NBB, maart 2022