Diplomatiek agent vs. begrip “rijksinwonerschap” en vrijstelling gezinswoning

Op 21 december 2021 verscheen het standpunt nr. 19064(1) van Vlabel omtrent de toepassing van het begrip “rijksinwonerschap” op diplomatieke agenten.

• Een Belgisch diplomatiek agent die tijdens een diplomatieke zending in het buitenland overlijdt, kwalificeert als een Belgisch rijksinwoner. Dit heeft tot gevolg dat erfbelasting (onder de vorm van “het successierecht”) verschuldigd is op diens wereldwijde vermogen.

• Een buitenlands diplomatiek agent die tijdens een diplomatieke zending in België overlijdt, kwalificeert als een niet-rijksinwoner. Dit zorgt ervoor dat slechts erfbelasting verschuldigd zal zijn (onder de vorm van “het recht van overgang”) met betrekking tot de vererving van in België gelegen onroerende goederen uit de nalatenschap van de niet-rijksinwoner.

Is er aldus erfbelasting in België verschuldigd dan bestaat er een vrijstelling in hoofde van de langstlevende partner voor het aandeel dat hij/zij erft in de gezinswoning. De Vlaamse Codex Fiscaliteit definieert de “gezinswoning” als de gezamenlijke hoofdverblijfplaats van de erflater en zijn langstlevende partner.

• Wanneer een Belgisch diplomatiek agent tijdens diens diplomatieke zending in het buitenland overlijdt, dan heeft de langstlevende partner de keuze om de vrijstelling gezinswoning toe te passen op de gezinswoning die is gelegen in het land van de diplomatieke zending of op de gezinswoning die gelegen is in België. Kiest de langstlevende partner voor de gezinswoning in België, dan hanteert Vlabel - voor de beoordeling van de toepassingsvoorwaarden om van de vrijstelling gezinswoning te kunnen genieten - de fictie dat de laatste fiscale woonplaats in België voorafgaand aan de missie de woonplaats van de erflater is gebleven gedurende de volledige buitenlandse missie.

• Overlijdt een buitenland diplomatiek agent tijdens diens diplomatieke zending in België dan kan de vrijstelling van erfbelasting voor de gezinswoning in hoofde van de langstlevende partner worden toegepast op een in België gelegen gezinswoning.

Het Vlabel standpunt zegt uiteraard niets over de fiscale gevolgen in het buitenland wanneer een Belgisch diplomatiek agent daar overlijdt of een buitenlands diplomatiek agent overlijdt in België. Het is in een dergelijke situatie altijd belangrijk om beide rechtssystemen en hun fiscale gevolgen verder te onderzoeken om niet alleen correct aan alle verplichtingen te voldoen, maar waar mogelijk ook te kunnen genieten van een fiscaal meer gunstig regime.

Cazimir kan u verder begeleiden bij vragen hierover, alsook wanneer u meer informatie zou moeten bekomen omtrent de fiscale gevolgen van een overlijden in buitenlandse context.

(1) Vlabel standpunt nr. 19064 d.d. 6 december 2021, gepubliceerd op 21 december 2021

Bron: Cazimir​