Eerste hulp bij cryptomunten

Tegenwoordig kan men er niet meer omheen: cryptomunten. De op blockchaintechnologie gebaseerde “tokens” zijn mede gelet op de media-aandacht en de bij wijlen mooie waardestijgingen, ondertussen ook bij een groot deel van het publiek belanden gemeengoed geworden.

Net door die populariteit en de relatief nog steeds belangrijke waardestijgingen, merken we een heel aantal vragen omtrent de fiscale kwalificatie van de inkomsten die belastingplichtigen realiseren of reeds hebben gerealiseerd.

Niettegenstaande het leeuwendeel van de inkomsten vaak resulteren uit de handel in munten (of afgeleide producten), staking, lending, mining, leert de praktijk ons dat de verdienmodellen verder reiken.

In een “crypto-weekly ” hebben we het over diverse fiscale vragen (en antwoorden) die rijzen wanneer het over cryptomunten gaat. Dat kan eerder algemeen zijn, maar tevens ingaan op specifieke topics zoals nft’s, ico’s,…

In deze eerste crypto-weekly: het realiseren van meerwaarden op cryptomunten – wat kunnen de gevolgen zijn voor uw aangifte personenbelasting?

Wettelijke omkadering

De fiscale situatie van natuurlijke personen die een cryptomuntenportefeuille aanhouden is op dit ogenblik niet geregeld door een duidelijk wetgevend kader.

Ook al zijn er reeds een niet-verwaarloosbaar aantal fiscale rulings ter beschikking die een indicatie kunnen geven van hoe de fiscale administratie naar bepaalde crypto-investeringen kijkt, betreffen deze welbepaalde – concrete – feitenconstellaties. Los van een aantal eerder algemene parlementaire vragen en beleidsopinies, blijft ook enige wetgevende actie uit.

Gelet op de relatief recente ontstaansgeschiedenis is er voor zover we weten evenmin rechtspraak voorhanden met betrekking tot de verwerking van cryptomunten in de personenbelasting.

Niettegenstaande voorgaande, zijn we op vandaag niet volledig stuurloos. In afwezigheid van specifieke wetgeving moeten de algemene fiscale principes worden toegepast op de verschillende situaties.

Te onderscheiden situaties

Voor de personenbelasting is de mate van activiteit en het investeringsgedrag van tel. Er kunnen hierbij dan ook drie soorten situaties/personen worden onderscheiden.

1. Normaal beheer van privévermogen – niet-belastbaar

Eerst en vooral hebben we de personen die uit een gezonde interesse een of meerdere munten gekocht hebben en deze gedurende geruime tijd hebben bijgehouden, of waarmee ze een aantal andere munten hebben gekocht. De munten die werden aangekocht worden op vandaag nog in portefeuille gehouden, of worden slechts beperkt verhandeld. Met andere woorden, voor deze personen zijn de handelsfrequentie en het initieel geïnvesteerde vermogen eerder beperkt.

Voor wat deze personen betreft, menen wij algemeen gesproken dat er zeer goede argumenten zijn om te stellen dat de winsten die worden gerealiseerd bij een verkoop van de munten, vrij van inkomstenbelasting zijn.

2. Divers inkomen – belastbaar

Daarnaast is er de categorie belastingplichtigen die beduidend actiever zijn dan de “goede huisvader” en vaker, maar soms ook “anders” handelen. Hierbij kan gedacht worden aan een hoog aantal transacties, andere en meer uitgekiende complexere handelsstrategieën, de inzet van vreemd vermogen, alsook het gebruik van bijvoorbeeld een zelf gemaakt software-programma dat 24/7 op meerdere exchanges handelt en honderden transacties per dag uitvoert in naam en voor rekening van de belastingplichtige.

In dergelijk geval zullen de winsten – rekening houdend met bepaalde gerealiseerde verliezen en kosten – belastbaar zijn tegen +- 35%.

3. Beroepsinkomen – belastbaar in de personenbelasting en sociale zekerheid

Tot slot zijn er ook nog een aantal belastingplichtigen voor wie de handelsactiviteit danig belangrijk en intensief wordt dat het gezien kan worden als een tweede beroepsactiviteit.

Behoudens in enkele uitzonderingsgevallen waarin de belastingplichtige bijvoorbeeld bewust de job stopzet om zich actief toe te leggen op de cryptomarkt, is het niet steeds eenvoudig te bepalen vanaf wanneer een activiteit gekwalificeerd dient te worden als een beroepsactiviteit.

Zoals gemeld zijn er op vandaag nog geen vonnissen gekend waarin geoordeeld werd dat een belastingplichtige een crypto-beroepsactiviteit uitoefent.

Niettegenstaande er op vandaag binnen de rechtspraak wel enkele richtsnoeren worden aangereikt om te besluiten wanneer sprake is van een beroepsinkomen, staat het ons voor dat alles zeer feitengebonden is.

Men zal zich moeten afvragen hoeveel tijd een belastingplichtige investeert in diens activiteit, welke middelen hij aanwendt om de activiteit uit te bouwen, welke organisatie schuil gaat achter diens activiteit, hoeveel transacties worden uitgevoerd, enzoverder.

In de mate een beroepsactiviteit kan worden weerhouden, leidt dit er niet alleen toe dat een belastingplichtige sociale zekerheidsbijdragen zal moeten afdragen, maar ook dat de winsten belastbaar zijn tegen de progressieve tarieven (i.e. oplopend tot wel 50%).

Terzelfdertijd heeft een belastingplichtige die gekwalificeerd wordt als zelfstandige wel de mogelijkheid om eventuele verliezen af te zetten van andere beroepsinkomsten (die bijvoorbeeld behaald werden in loondienst).

Conclusie

Opdat enige houvast kan bekomen worden inzake de fiscale kwalificatie van meerwaarden gerealiseerd nav de verkoop van cryptomunten is het zaak de feitelijke omstandigheden grondig te analyseren. In een volgend artikel gaan wij nader in op de mogelijkheden om meer zekerheid te verkrijgen omtrent de kwalificatie (rulingprocedure).

Pieter Souffriau - Partner (pieter.souffriau@tiberghien.com)

Mitchell Hoefman - Senior Associate (mitchell.hoefman@tiberghien.com)

Emma Lermyte - Associate (emma.lermyte@tiberghien.com)

Bron: Tiberghien​