Groen licht voor een belasting van 45% op de invoer van Chinese elektrische auto’s: verdeeldheid in Europa en spanningen met Peking

Op 4 oktober 2024 nam de Europese Unie een historische beslissing door invoerrechten van maximaal 45% op elektrische auto’s uit China goed te keuren. Deze maatregel, die voortkomt uit een onderzoek waaruit bleek dat Chinese autofabrikanten aanzienlijke subsidies van hun regering ontvangen, is bedoeld om oneerlijke concurrentie tegen te gaan.

Hoewel deze beslissing door een meerderheid van de Europese landen werd gesteund, benadrukt ze ook de diepe verdeeldheid binnen de Unie en vreest men voor een escalatie van de handelsgeschillen met China.

Waar gaat het om?

De maatregel houdt in dat er aanvullende invoerrechten van maximaal 45% worden opgelegd op elektrische voertuigen die in China zijn geproduceerd. Uit het onderzoek van de Europese Commissie bleek dat Chinese autofabrikanten aanzienlijke staatssteun krijgen, waardoor zij hun voertuigen tegen zeer concurrerende prijzen op de Europese markt kunnen verkopen, wat een bedreiging vormt voor de lokale auto-industrie. Het doel van deze heffing is om de eerlijkheid op de Europese markt te herstellen, waar lokale fabrikanten moeite hebben om te concurreren tegen gesubsidieerde prijzen.

De invoerrechten, die bovenop de reeds bestaande 10% komen, worden variabel toegepast afhankelijk van de mate van samenwerking van de Chinese fabrikanten tijdens het onderzoek. Zo zal SAIC Motor getroffen worden door een belasting van 35,3%, Geely door 18,8%, BYD door 17%, en Tesla (die sommige van haar modellen in China produceert) door 7%. Andere fabrikanten krijgen een tarief van 20,7% opgelegd.

Vanaf wanneer?

De nieuwe invoerrechten worden van kracht eind oktober 2024, waardoor Chinese autofabrikanten weinig tijd hebben om hun strategie aan te passen. Deze maatregel is bedoeld om de invoer van Chinese voertuigen te beperken en tegelijk de productie in Europa te stimuleren. Het doel van de Commissie is duidelijk: de 14 miljoen banen in de Europese auto-industrie beschermen.

Wie stemde wat?

De stemming onder de lidstaten van de Europese Unie toonde aan dat er aanzienlijke verdeeldheid is:

• Tien landen, waaronder Frankrijk en Italië, stemden voor de belastingheffing, in de hoop dat deze maatregel de lokale auto-industrie zal ondersteunen.
• Vijf landen, onder leiding van Duitsland, verzetten zich sterk tegen deze beslissing. Duitsland vreest dat deze maatregelen zullen leiden tot Chinese vergeldingsacties, aangezien China een cruciale handelspartner is, vooral voor grote Duitse autofabrikanten zoals Volkswagen en BMW.
• Twaalf landen, waaronder België, kozen ervoor zich te onthouden, wat hun voorzichtige houding weerspiegelt gezien de strategische economische belangen.

Waarom is Duitsland tegen?

Het Duitse verzet is te verklaren door verschillende factoren:

• China is een belangrijke markt voor Duitse autofabrikanten, en zij vrezen een handelsoorlog die hun export naar China zou kunnen schaden. Bedrijven zoals Volkswagen en BMW produceren ook voertuigen in China die bestemd zijn voor de Europese markt, zoals de BMW iX3, die rechtstreeks getroffen zal worden door deze nieuwe invoerrechten.
• Duitse fabrikanten stellen dat deze invoerrechten de Europese auto-industrie juist kunnen schaden door de kosten voor consumenten te verhogen en de concurrentiepositie van Europese fabrikanten te ondermijnen, in plaats van hen te helpen de concurrentie met Chinese fabrikanten aan te gaan.

Welke modellen zijn getroffen?

De belasting is specifiek gericht op elektrische voertuigen die uit China worden geïmporteerd. Hier zijn enkele van de getroffen fabrikanten en modellen:

• SAIC Motor: Een grote speler op de Europese markt, getroffen door het maximale tarief van 35,3%.
• Geely: Eigenaar van Volvo en de Londense taxiproducent, wordt getroffen door 18,8%.
• BYD (Build Your Dreams): De grootste Chinese fabrikant van elektrische auto’s, met een belasting van 17%.
• Tesla: Hoewel een Amerikaans merk, worden modellen die in China worden geproduceerd, zoals de Model 3, belast met 7%.

Deze heffingen zullen ook van invloed zijn op Europese modellen die in China worden geproduceerd, zoals de BMW iX3 en sommige versies van de Mini.

Moeten we vergeldingsmaatregelen uit China verwachten?

Peking heeft reeds heftig gereageerd op deze beslissing en deze bestempeld als protectionistisch en in strijd met de internationale handelsregels. Vergeldingsmaatregelen zijn te verwachten, waarbij verschillende Europese sectoren de gevolgen zullen ondervinden:

1. De auto-industrie: China zou op zijn beurt de invoerrechten op Europese auto’s die naar China worden geëxporteerd, kunnen verhogen, wat een harde klap zou zijn voor bedrijven zoals Volkswagen, BMW en Mercedes, die sterk afhankelijk zijn van de Chinese markt.
2. Landbouwproducten: Peking heeft de export van Europese melk en varkensvlees als sectoren genoemd die waarschijnlijk getroffen zullen worden. Dit zou een harde klap zijn voor landen die sterk afhankelijk zijn van deze export naar China.
3. Juridische strijd: China zou de zaak kunnen voorleggen aan de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en de wettigheid van deze invoerrechten aanvechten.

De voorzichtige houding van België

België onthield zich tijdens de stemming, een weerspiegeling van zijn voorzichtige aanpak in deze complexe situatie. België bevindt zich in een delicate positie, onder meer met de Volvo-fabriek (eigendom van Geely) in Gent en de Audi-fabriek in Brussel, die op zoek is naar een nieuwe eigenaar. Bovendien deden geruchten de ronde dat de Chinese autofabrikant Nio mogelijk geïnteresseerd was in de overname van de Audi-fabriek in Brussel, hoewel deze later werden ontkend.

De Belgische onthouding lijkt dan ook een strategische keuze te zijn, die België enige speelruimte geeft om de ontwikkelingen af te wachten voordat het duidelijk een kant kiest.

Conclusie

De beslissing van de Europese Unie om invoerrechten tot 45% op Chinese elektrische auto’s op te leggen, markeert een keerpunt in de handelsrelaties tussen Europa en China. Hoewel deze maatregel bedoeld is om de Europese auto-industrie te beschermen, legt het ook de breuken binnen de EU bloot en opent het de deur naar een mogelijke escalatie van handelsgeschillen met Peking.

De komende maanden zullen cruciaal zijn om het effect van deze maatregel op de auto-industrie te evalueren en de bredere economische gevolgen in te schatten. Wat duidelijk is, is dat we een periode van verhoogde spanningen en mogelijke vergeldingsmaatregelen tegemoet gaan, wat de Europese economie in verschillende sectoren kan beïnvloeden.