Meer transparantie ...

De federale Ombudsman ontvangt klachten en signalen over het VVA. Hij deed een grondig onderzoek om na te gaan of de FOD Financiën voldoende duidelijk en transparant is tegenover de burgers. Het verslag van dat onderzoek publiceert hij vandaag. Het werd reeds besproken met de FOD Financiën en werd bezorgd aan de minister van Financiën en het federaal parlement. In het verslag staan 12 aanbevelingen voor meer transparantie en vereenvoudiging.

Meer en meer burgers ontvangen een VVA: een voorstel van vereenvoudigde belastingaangifte waarin de FOD Financiën de gegevens waarover hij beschikt vooraf invult. Is het voorstel onvolledig of bevat het fouten, dan kunnen de burgers het aanvullen of corrigeren. Maar reageren ze niet, dan keuren ze het voorstel automatisch goed. Een VVA is niet te verwarren met een klassieke aangifte via Tax-on-web, waarop ook gegevens vooraf ingevuld staan maar die de burgers nog steeds zelf moeten indienen. Dit jaar heeft de FOD Financiën een VVA bezorgd aan 3 920 000 burgers. Dat is 59 % van alle belastingplichtigen (met uitzondering van de zelfstandigen).

De burgers beter informeren

De federale Ombudsman stelt vast dat de FOD Financiën de burgers onvoldoende en niet duidelijk genoeg informeert over eventueel ontbrekende, onvolledige of onjuiste gegevens op het VVA. Sommige burgers verliezen op die manier belangrijke fiscale voordelen die te maken hebben met een hypothecaire lening, de verplaatsingskosten voor woon-werkverkeer of kinderen ten laste. Veel mensen die een VVA ontvangen, hebben hulp nodig om het na te zien. Maar de FOD Financiën biedt hen die hulp niet expliciet, terwijl hij de mensen die een klassieke aangifte moeten indienen, wel proactief helpt. Dit verschil is niet meer gerechtvaardigd omdat meer en meer belastingplichtigen met een complexe fiscale situatie een VVA ontvangen.

De FOD Financiën moedigt de burgers ook sterk aan om hun VVA online aan te passen. Heel wat burgers hebben echter geen toegang tot het internet, of hebben niet de nodige digitale en administratieve vaardigheden om dat online te kunnen doen. Bovendien worden burgers die geen VVA meer ontvangen omdat hun fiscale situatie veranderd is, daar niet van op de hoogte gebracht. Zij ontdekken soms te laat dat ze een klassieke aangifte moeten indienen.

Feitelijk samenwonenden: de regels voor kinderen ten laste vereenvoudigen

Voor feitelijk samenwonenden bracht het onderzoek belangrijke problemen aan het licht met de gegevens over de kinderen ten laste die de FOD Financiën vooraf invult op het VVA en in Tax-on-web. Hij kent de kinderlast standaard toe aan de ouder die als referentiepersoon van het gezin is aangeduid in het bevolkingsregister van de gemeente.

Het onderzoek toont aan dat dit criterium helemaal niet geschikt is om ook toe te passen op de fiscale situatie van het gezin. De FOD Financiën geeft nergens informatie over het feit dat hij dit criterium gebruikt, maar de financiële gevolgen zijn soms aanzienlijk: er zijn burgers die het belastingvoordeel voor kinderen ten laste gedeeltelijk of

volledig verliezen.

De federale Ombudsman stelt vast dat er vandaag geen enkel passend criterium bestaat om de kinderlast toe te kennen bij feitelijk samenwonenden. De FOD Financiën doet zijn best om de VVA’s zo goed mogelijk vooraf in te vullen, maar de combinatie van de complexe regelgeving met de verscheidenheid van de gezinssamenstellingen maakt het hem zo goed als onmogelijk om dat volledig en correct te doen. De federale Ombudsman beveelt het parlement aan om de regelgeving over kinderen ten laste te vereenvoudigen.

David Baele, federaal Ombudsman : « Veel burgers begrijpen de complexe regels van de belastingberekening niet en hebben hulp nodig, niet alleen om een belastingaangifte in te vullen, maar ook om na te gaan of hun voorstel van vereenvoudigde aangifte correct is. Het is onaanvaardbaar dat burgers fiscale voordelen waarop ze recht hebben, verliezen. Daarom moet de FOD Financiën absoluut transparant zijn over het VVA. Het vertrouwen van de burgers in de overheid staat hier op het spel.”

> Lees de samenvatting van het verslag

> Lees het volledige verslag met de 12 aanbevelingen

Bron: de federale Ombudsman