Phishingfraude in 2021: de cijfers

• Het aantal fraudepogingen via phishing blijft hoog, en geen enkele sector wordt gespaard, maar het aantal geslaagde gevallen van phishingfraude neemt af. In 2021 werd er via phishing 9 miljoen euro minder buitgemaakt dan in 2020. Dat is een daling van meer dan 26%. Intensieve monitoring door de banken, samenwerking tussen verschillende stakeholders en de verscheidene sensibiliseringsacties dragen hiertoe bij.
  
• Er is echter wel een belangrijke verschuiving richting andere fraudevormen, zoals beleggings-, factuur-, hulpvraag- of kluisrekeningfraude, waarbij het slachtoffer wordt overgehaald om zelf geld over te maken.
  
• Banken hebben verschillende systemen ingebouwd om transacties veilig te laten verlopen, zoals tweestapsauthenticatie bij online en mobiel bankieren. Door intensieve monitoring wordt ook veel schade vermeden: ongeveer 75% van alle frauduleuze transacties via phishing werd geblokkeerd of teruggevorderd.
  
• Maar sensibiliseringscampagnes zullen altijd belangrijk blijven: de campagne “Wees slimmer dan een phisher” (een samenwerking tussen Febelfin, het Centrum voor Cybersecurity België en de Cyber Security Coalition) wordt op 3 mei opnieuw gelanceerd.
  
• Deze campagne promoot de Safeonweb-app en het emailadres verdacht@safeonweb.be voor het melden van fraude en het blokkeren van valse websites. De app werd al meer dan 180.000 keer gedownload en 129.920 frauduleuze websites werden geblokkeerd.
  
• Fraudeurs maken gebruik van verschillende kanalen - zoals email, brief, telefoon, sms, sociale media en whatsapp - en plegen de fraude in naam van verschillende organisaties en instellingen zoals banken, overheidsadministraties, telecomoperatoren, nutsbedrijven, enzovoort. In de strijd tegen online fraudeurs is samenwerking dus essentieel.

Waakzaamheid

De vindingrijkheid van fraudeurs mag dan indrukwekkend zijn, door waakzaam te zijn is veel schade te voorkomen:

• Geef nooit persoonlijke codes (pincode & response code) door naar aanleiding van een email, telefoongesprek, sms, sociale media of whatsappbericht. Zulke vragen worden nooit gesteld door je bank of een bankmedewerker.
• Een bankmedewerker zal je ook nooit vragen om geld over te schrijven naar een andere, zogezegd veilige rekening.
• Klik ook nooit op een ontvangen link om online overschrijvingen uit te voeren, maar typ altijd zelf het adres van de gewenste bankwebsite in je browser of gebruik je eigen mobiele banking app. Alleen dan ben je zeker dat er niks aan de hand is.
• Krijg je een bericht van een bekende die je vraagt om geld over te maken, bel hem of haar eerst op voordat je een overschrijving uitvoert. Zorg er altijd voor dat je weet met wie je te maken hebt.
• Ook om je te wapenen tegen beleggingsfraude, geeft de FSMA enkele tips:
  • Wees op je hoede als je via telefoon of e-mail gecontacteerd wordt met een financieel aanbod zonder dat je daar als belegger vooraf om hebt verzocht. Dit is vaak de eerste stap van een frauduleuze praktijk.
  • Kijk uit als wordt gevraagd om geld over te maken naar een land dat geen enkele band heeft met de vennootschap, noch met je thuisland als belegger. Let er ook op dat bij boilerroomfraude in de meeste gevallen wordt gevraagd om geld over te maken op bankrekeningen die zijn geopend bij banken gevestigd in Azië.
  • Wees wantrouwig als een torenhoge winst wordt beloofd. Vaak laten oplichters van meet af aan uitschijnen dat er aanzienlijke winst wordt geboekt. Het loopt pas fout op het ogenblik dat de belegger zijn inleg terugvraagt.

Sensibilisering

• Bel Card Stop op 078 170 170
• Breng onmiddellijk je bank op de hoogte.
• Verzamel alle gegevens om de feiten en de geleden schade te bewijzen.
• Doe meteen aangifte bij de politie.