StarterAtlas 2024: recordaantal stopzettingen van bedrijven!

Het Belgische ondernemingslandschap kende in 2023 een bijzondere dynamiek, gekenmerkt door een opmerkelijke toename van het aantal oprichtingen van bedrijven maar ook een recordaantal stopzettingen. Dit blijkt uit de StarterAtlas 2024, gepubliceerd door UCM, Unizo en Graydon. Hoewel België 120.478 nieuwe bedrijven registreerde, een stijging van 4,2 % ten opzichte van het voorgaande jaar, bereikte het aantal stopgezette activiteiten een hoogtepunt met meer dan 100.000 gesloten bedrijven.

Stijging van de bedrijfsovertichtingen

Het rapport benadrukt een aanzienlijke groei van nieuwe bedrijven in Wallonië en Brussel. In Wallonië werden 25.718 bedrijven opgericht, wat een toename vertegenwoordigt ondanks een hoog aantal stopzettingen (21.505, een stijging van 13 %). In Brussel steeg het aantal stopzettingen met 12,1 %, ondanks een lichte groei van nieuwe bedrijven.

Kwetsbare sectoren

De horeca en de detailhandel zijn bijzonder getroffen. Het overlevingspercentage na vijf jaar is 59,7 % voor de horeca en 54,7 % voor de detailhandel, wat betekent dat de helft van de detailhandelszaken niet langer dan vijf jaar overleeft. De bouwsector heeft ook te maken met moeilijkheden, met een verminderd aantal nieuwe bedrijven, wat wijst op aanhoudende uitdagingen bij het economisch herstel en de ecologische transitie.

Belemmeringen voor ondernemerschap

Het huidige economische klimaat, gekenmerkt door een hoge belastingdruk en zware administratieve lasten, vormt een aanzienlijke belemmering voor ondernemers. Dit blijkt uit de daling van het aantal bedrijven dat binnen de eerste vijf jaar personeel aanneemt, vooral in Wallonië (8,5 % in 2023 tegen 14,5 % in 2022) en Brussel (6,6 % tegen 15,37 %).

Caroline Cleppert, secretaris-generaal van de UCM, benadrukt het belang van een andere benadering om ondernemerschap te bevorderen. Ze pleit voor maatregelen om het tekort aan arbeidskrachten te bestrijden, de fiscaliteit aantrekkelijker te maken en een partnerschapsgerichte administratie voor KMO’s te ontwikkelen.

Uitdagingen en vooruitzichten

De horeca en de detailhandel blijven de gevolgen voelen van opeenvolgende crises (Covid-19, energiecrisis, enz.). Op de lange termijn zijn de vooruitzichten nog zorgwekkender, met minder dan twee op de vijf winkels die tien jaar geleden zijn gestart nog steeds actief.

De voorstellen van de UCM omvatten administratieve vereenvoudiging, financiële steun voor digitalisering en het behoud van toegang tot contant geld om de ondernemingsdynamiek te ondersteunen. Deze maatregelen zijn essentieel om de veerkracht en overlevingskansen van bedrijven te verbeteren, vooral in sectoren die zwaar getroffen zijn door recente crises.

Concluderend presenteert de StarterAtlas 2024 een gemengd beeld van het ondernemerschap in België: een onmiskenbare vitaliteit in termen van bedrijfsovertichtingen maar ook een aanhoudende kwetsbaarheid, geïllustreerd door het hoge aantal stopzettingen. De aanbevelingen van organisaties zoals de UCM zijn gericht op het creëren van een gunstiger klimaat voor ondernemers, met het oog op het versterken van de groei en stabiliteit van het Belgische economische weefsel.