Horizon 2020 het onderzoeks- en innovatieprogramma van de EU dat loopt van 2014 tot en met 2020, met een begroting van bijna 80 miljard euro, heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de opbouw van een in kennis en innovatie gewortelde samenleving en economie in de EU en heeft de Europeanen veel beter gediend dan op nationaal of regionaal niveau had kunnen worden bereikt.
Langdurige investeringen in onderzoek en innovatie bieden een hoge prijs-kwaliteitverhouding voor de samenleving. Het is de hoeksteen van een groenere en slimmere toekomst en een essentieel onderdeel van het concurrentievermogen en de strategische soevereiniteit van de EU. Horizon 2020 heeft cruciale wetenschappelijke doorbraken mogelijk gemaakt met tastbare gevolgen voor ons leven, van het overwinnen van de COVID-19-pandemie tot het bestrijden van de klimaatverandering, en baanbrekende innovaties opgeleverd die onze bedrijven en de samenleving in het algemeen ten goede kwamen. De inzichten van deze eindevaluatie zullen ons helpen bij het verbeteren van Horizon Europa en bijdragen aan de beschouwingen over de toekomst van het onderzoeks- en innovatiebeleid en de onderzoeks- en innovatieprogramma’s van de EU.
Iliana Ivanova, commissaris voor innovatie, onderzoek, cultuur, onderwijs en jeugd
Het mogelijk maken van een snelle respons op de uitbraken van COVID-19, ebola en zika en het leveren van een beslissende bijdrage aan de klimaatwetenschap zijn slechts enkele voorbeelden van de tastbare impact van Horizon 2020. Elke euro aan kosten in verband met het programma zal tegen 2040 uiteindelijk vijf euro voordelen opleveren voor de EU-burgers, wat de hoge prijs-kwaliteitverhouding van investeringen in onderzoek en innovatie voor de Europese samenleving aantoont. Dit zijn enkele van de belangrijkste conclusies van de evaluatie achteraf van Horizon 2020 die vandaag is gepubliceerd.
In het kader van Horizon 2020 werden gedurende zeven jaar meer dan 35 000 projecten gefinancierd en voor oproepen werden meer dan een miljoen individuele aanvragen uit 177 landen ingediend. Het programma heeft een cruciale rol gespeeld bij de bestrijding van de klimaatverandering en 64,4 % van de begroting ervan in duurzame ontwikkeling geïnvesteerd. Horizon 2020 is samen met zijn voorganger KP7 de op één na grootste verstrekker van klimaatwetenschap ter wereld.
Het programma financierde concrete oplossingen op verschillende gebieden, zoals nieuwe transporten op waterstof, mRNA-vaccins, fotonica en micro- en nano-elektronica. Bijna 4,000 octrooien en handelsmerken kwamen voort uit Horizon 2020-financiering. De Europese Innovatieraad heeft zijn ongekende steun uitgesproken voor potentieel baanbrekende technologische innovaties en deeptechbedrijven.
Horizon 2020 zorgde voor een opmerkelijke extra groei van de werkgelegenheid met 20 % en een toename van de omzet en de totale activa van de deelnemende ondernemingen met 30 % ten opzichte van de ondernemingen die ondanks kwalitatief hoogwaardige aanvragen niet succesvol waren. Op lange termijn draagt het programma naar schatting bij tot een gemiddelde jaarlijkse stijging van het bbp van de EU met 15.9 miljard EUR, in totaal 429 miljard EUR in de periode 2014-2040.
Wetenschappers die door Horizon 2020 werden gefinancierd, droegen bij aan meer dan 276,000 collegiaal getoetste publicaties. Horizon 2020 heeft ook de Nobelprijswinnaars van 33 gesteund. Horizon 2020 was ook van cruciaal belang voor het diversifiëren en verbeteren van de vaardigheden en kennis van onderzoekers. Horizon 2020 ondersteunde de mobiliteit van bijna 50,000 onderzoekers tussen sectoren en landen. Daarnaast heeft het programma de EU in staat gesteld grootschalige onderzoeksinfrastructuur op zowel Europees als mondiaal niveau te ontwikkelen en te moderniseren: meer dan 24,000 onderzoekers en organisaties kregen toegang tot deze infrastructuur, waardoor de mogelijkheden voor samenwerking en wetenschappelijke vooruitgang werden uitgebreid.
Uit de evaluatie zijn de volgende verbeterpunten naar voren gekomen:
De inzichten en de belangrijkste conclusies van deze eindevaluatie van Horizon 2020 zullen niet alleen een cruciale rol spelen bij het vormgeven van de lopende uitvoering van Horizon Europa, maar ook bij het beïnvloeden van de beleidsontwikkeling voor toekomstige onderzoeks- en innovatie-initiatieven. Dit zorgt ervoor dat de geleerde lessen doeltreffend worden geïntegreerd in de huidige en toekomstige programma's, waardoor de efficiëntie, relevantie en impact ervan voor de Europeanen worden vergroot.
Horizon 2020 was het achtste financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie van de Europese Unie, dat van 2014 tot 2020 operationeel was en een begroting van bijna 80 miljard euro had. De doelstellingen van Horizon 2020 waren het stimuleren van economische groei, het scheppen van banen, het bevorderen van samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie, het ondersteunen van excellente wetenschap en industrieel leiderschap, en het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen in Europa.
De eindevaluatie was gebaseerd op een brede empirische basis met meer dan 1,000 interviews met begunstigden van projecten, nationale autoriteiten en uitvoerende instanties, en enquêtes onder zowel succesvolle als niet-succesvolle deelnemers, combineert uitgebreide kwantitatieve en kwalitatieve analyses en bouwt voort op een brede openbare raadpleging met bijna 2000 antwoorden.
Verslag van de Commissie over de eindevaluatie van Horizon 2020
Bijlagen 1-6 bij de eindevaluatie van Horizon 2020
Samenvatting van de eindevaluatie van Horizon 2020
Bron : Europese Commissie, januari 2023