Aantal vrouwen dat loopbaanonderbreking neemt, is voorbije jaren sterk gedaald !

​Het aantal werkende vrouwen in ons land dat enige vorm van loopbaanonderbreking neemt, is de voorbije jaren sterk gedaald. In vergelijking met 2022 kozen 5% minder vrouwen ervoor om hun loopbaan tijdelijk te onderbreken of hun wekelijkse werktijd te verminderen. Vooral tijdskrediet is de laatste jaren fors minder in trek.

Bij mannen zien we dan weer de omgekeerde beweging: zij namen in 2023 voor het eerst in twee jaar weer iets meer loopbaanonderbreking (+0,7%). De enige vorm van loopbaanonderbreking die zowel bij mannen als vrouwen in de lift zit, is die van (deeltijds) ouderschapsverlof, zoals ook de RVA maandag signaleerde.

Dat blijkt uit een analyse door hr-dienstenbedrijf Acerta van de gegevens van meer dan 330.000 werknemers in dienst bij meer dan 27.000 privébedrijven in ons land.​

Kantelpunt in loopbaanonderbrekingen in 2023

Via loopbaanonderbreking kunnen werknemers in de privésector en openbare sector hun carrière tijdelijk onderbreken of hun arbeidsduur verminderen, bijvoorbeeld om voor hun kinderen te zorgen of ernstig zieke familieleden. Vorig jaar verstrengde de regering de regels voor wie bepaalde vormen van loopbaanonderbrekingen wou nemen. Ouders die tijdskrediet willen nemen om te zorgen voor een kind, hebben vanaf 1 juni pas recht op een uitkering als ze minstens drie jaar bij dezelfde werkgever zitten. Daarnaast krijgt een persoon die voltijds tijdskrediet wil nemen om te zorgen voor een kind, alleen nog een uitkering tot het kind vijf jaar is. Die maatregelen lijken ervoor te zorgen dat het aantal loopbaanonderbrekingen in ons land blijft dalen.

Afgelopen jaar is het aantal loopbaanonderbrekingen (over alle vormen heen) naar 6,15% gedaald (-2,86%). Vooral vrouwen onderbreken hun carrière opvallend minder. 7,14% van de vrouwen koos er in 2023 voor om tijdelijk niet of minder te werken. Dat zijn er 5,1% minder dan het jaar voordien. Vooral de cijfers van deeltijds tijdskrediet, waarbij je halftijds of vier vijfde kan werken, namen een duik bij vrouwen (-8,11%).

Bij de mannen nam 5,13% loopbaanonderbreking. Dat is een lichte stijging ten opzichte van 2022 (+0,66%) en de eerste toename in de voorbije drie jaar.

Figuur 1: Evolutie loopbaanonderbreking algemeen en deeltijds tijdskrediet, mannen en vrouwen

Annelies Bries, juridisch experte van Acerta Consult: “Doordat thuiswerk nu volledig ingeburgerd is in het bedrijfsleven, hebben werknemers meer flexibiliteit en hebben ze minder behoefte aan loopbaanonderbreking. De trend die we in de cijfers zien, is opmerkelijk: de percentages van mannen en vrouwen met loopbaanonderbreking groeien steeds verder naar elkaar toe. Het toont dat ook mannen meer thuisblijven om het gezinsleven met het werkleven te combineren en dat vrouwen minder vaak hun carrière on hold moeten zetten. Bovendien lijkt het dat de verstrengde maatregelen werknemers ertoe aanzetten om bewuster en gerichter met tijdskrediet om te gaan.”

Populariteit 1/10-ouderschapsverlof

Eén vorm van loopbaanonderbreking die wel aan populariteit blijft winnen, is het ouderschapsverlof. Dat signaleerde ook de RVA afgelopen maandag. Papa’s en mama’s kunnen er via deze formule bijvoorbeeld voor kiezen om een halve dag per week of één volledige dag om de twee weken thuis te blijven, waarbij ze een vergoeding van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) ontvangen.

Het succes van het deeltijds ouderschapsverlof is voor een groot deel toe te schrijven aan het succes van het 1/10 ouderschapsverlof. Dat was al zo in 2022, dat wordt in 2023 weer bevestigd. Opmerkelijk: deze specifieke formule is onder papa’s populairder dan onder mama’s. Bijna 3 op de 10 (27,99%) vaders die deeltijds ouderschapsverlof nemen, kiezen voor de 1/10-formule, bij de moeders gaat het om 2 op de 10 (19,98%).

Annelies Bries: “1/10 ouderschapsverlof heeft minder impact, zowel op het inkomen als op de organisatie van het werk en dat blijkt vooral vaders over de streep te trekken. Het blijft nog altijd zo dat vooral vrouwen hun loopbaan deels of tijdelijk onderbreken als de privé-situatie – en dat zijn dikwijls de kinderen - dat vraagt, maar de kloof met mannen verkleint. Er zijn veel verschillende manieren van loopbaanonderbreking, allemaal met hun eigen voorwaarden en voordelen. Zo is ouderschapsverlof niet de enige vorm van loopbaanonderbreking waarop ouders een beroep kunnen doen, er bestaat ook het tijdskrediet met uitkering voor het verzorgen van een kind, waarvan de modaliteiten dus in 2023 verstrengd zijn. Het is aan werkgever en werknemer om samen afspraken te maken om te bepalen welke vorm van loopbaanonderbreking de interessantste vorm is.”

Over de cijfers

De verzamelde, geanonimiseerde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van meer dan 330.000 werknemers in dienst bij meer dan 27.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren. Gezien de mix van sectoren, regio’s, geslacht, leeftijd, enz. kunnen we stellen dat de bestudeerde dataset representatief is voor de Belgische arbeidsmarkt.

Bron : Acerta Rh, pers, januari 2024