Vooral arbeiders kiezen om voltijdse werkweek in vier dagen af te werken
Een voltijdse werkweek afwerken in vier dagen mét behoud van loon: de Arbeidsdeal maakt het sinds eind 2022 voor alle werknemers mogelijk om de vraag te stellen aan hun werkgever. Bijna drie maanden na de invoering van het systeem, maakt 0,5% van de werknemers gebruik van de vierdagenwerkweek. Bij arbeiders (0,7%) is de fulltime vierdagenweek opvallend populairder dan bij bedienden (0,4%). Dat blijkt uit de eerste analyse van hr-dienstenbedrijf Acerta op basis van de cijfers van 35.000 werkgevers en 320.000 werknemers.
Sinds 20 november 2022 kan een werknemer in het kader van de Arbeidsdeal een voltijds contract in 4 dagen presteren. De eerste cijfers van hr-dienstenbedrijf Acerta geven aan dat ondertussen 5 op de 1000 (0,5%) werknemers volgens het regime van de vierdagenwerkweek werken. Dat is een kleine stijging ten opzichte van de jaren voordien (+ 0,09 procentpunt), toen het systeem al bestond in enkele sectoren.
Annelies Bries, juridisch experte bij Acerta Consult: “De mogelijkheid om een volle werkweek in vier dagen te presteren bestond vóór de Arbeidsdeal bijvoorbeeld al in de bouwsector, waar soms vanwege verre verplaatsingen naar een werf het werk in vier dagen werd geconcentreerd. Sinds het systeem nu ook voor werknemers in alle sectoren mogelijk is, zien we een lichte stijging. Dat de vierdagenwerkweek (nog) maar beperkt populair is, is op dit moment niet onlogisch. Uit een recente bevraging die we hielden onder kmo’s bleek al dat slechts 8% van de bedrijven het systeem haalbaar achtte in hun organisatie en dat nog eens 10% het regime overwoog. En hoe dan ook moet de mogelijkheid van een vierdaagse werkweek in de onderneming eerst worden voorzien, hetzij via het arbeidsreglement, hetzij via een cao op ondernemings- of sectorniveau. Dat vergt administratie en wellicht wachten ondernemingen liever nog even af wat er voor hun sector wordt beslist. We verwachten wel dat het regime van de vierdagenwerkweek in 2023 nog aan populariteit zal winnen.”
Opvallend is dat vooral arbeiders op dit moment gewonnen lijken voor de vierdagenweek. 7 op de 1000 arbeiders (0,7%) zitten momenteel in zo’n vierdagensysteem. Dat is een stijging van 0,13 procentpunt in vergelijking met vóór de invoering ervan. Bij bedienden ligt het percentage slechts op 0,4%, een toename met 0,07 procentpunt in vergelijking met 2021.
Figuur 1: Percentage werknemers met een voltijds contract van onbepaalde duur en een vierdagenwerkweek
Annelies Bries: “Dankzij de Arbeidsdeal kan je als werknemer aan je werkgever laten weten dat je geïnteresseerd bent om een voltijdse werkweek in vier dagen te ballen. Enkel wie een voltijds contract heeft, kan de vraag stellen. De werkgever kan aanvaarden of weigeren. In het eerste geval, moet er een schriftelijke overeenkomst gemaakt worden, waarin start- en einddatum, uurrooster, rusttijden en eventuele andere elementen opgenomen worden. De toezegging is dan geldig voor zes maanden en is na die periode eventueel te herhalen. Als een werkgever de vraag van een werknemer naar een vierdagenweek weigert, moet hij die beslissing en de redenen daarvoor binnen de maand duidelijk motiveren.”
De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van 320.000 werknemers in dienst bij meer dan 35.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.