Belgische banksector werkt aan IBAN‑naamcontrole, in de strijd tegen factuurfraude

De strijd tegen fraude in het betaalverkeer staat zeer hoog op de agenda van de Belgische banksector. De sector bestudeert dan ook alle nuttige oplossingen, ook deze van andere landen, die effectief helpen in de strijd tegen deze fraude.

> Bij factuurfraude vervalsen oplichters een factuur. Ze onderscheppen een echte factuur, veranderen het rekeningnummer en versturen de aangepaste factuur.

> Na Nederland en het Verenigd Koninkrijk zal ook de Belgische banksector de IBAN-naamcontrole uitwerken voor digitale overschrijvingen. De IBAN-naamcontrole is een hulpmiddel om bepaalde vormen van fraude met overschrijvingen, in het bijzonder factuurfraude, in te dijken.

Wat is factuurfraude?

De naam zegt het zelf: bij factuurfraude vervalsen oplichters een factuur. Ze onderscheppen een echte factuur tijdens de verzending, veranderen het rekeningnummer van de leverancier (door een rekeningnummer van een ‘geldezel’) en versturen de aangepaste factuur. Zowel particulieren als ondernemingen kunnen slachtoffer worden.

Wanneer de klant de overschrijvingsopdracht invoert voor deze factuur dan kan de bank van de klant niet detecteren dat het rekeningnummer van de geldezel niet overeenstemt met deze van de leverancier omdat ze niet beschikt over gegevens hiervoor want deze zijn opgeslagen bij de bank van de begunstigde. Maar hier zal verandering in komen met de IBAN-naamscontrole.

Wat houdt een IBAN-naamcontrole in?

Tijdens de invoering van een overschrijvingsopdracht controleert de bank of het rekeningnummer (IBAN) en de naam van de begunstigde overeenstemmen. Indien dit niet het geval is, zal de bank dit melden aan jou, wanneer je een overschrijving wenst uit te voeren. Vervolgens zal je de overschrijvingsopdracht al dan niet kunnen bevestigen.

De implementatie is echter een operationele uitdaging, onder meer omwille van de grote variatie in schrijfwijze van voor- en achternamen en het gebruik van afkortingen (voorbeeld: Janssen; Janssens; Jansen; VZW Janssen;…). Het systeem zal, tot een zekere hoogte, rekening houden met deze variaties.

Strijd tegen factuurfraude

Opgelet: de IBAN-naamcontrole helpt evenwel niet bij phishing en andere fraude waar een derde, de phisher, de betalingen initieert aan de hand van codes die (eerder) zijn bekomen via email of telefoon. Het helpt evenmin in die gevallen waar de titularis van de rekening gemanipuleerd wordt, bijvoorbeeld via de telefoon, om een bepaalde overschrijving te doen. Dat kan, want je kan er immers voor kiezen om geen rekening te houden met de melding dat er “geen overeenstemming” is tussen de naam en het rekeningnummer van de begunstigde.

De IBAN-naamcontrole is dus een hulpmiddel voor de consument die zelf finaal beslist om met de “waarschuwing” al dan niet rekening te houden.

Timing

In een eerste fase zal het systeem de Belgische IBAN-nummers controleren en nog niet de buitenlandse rekeningnummers. Dat laatste maakt deel uit van een Europese beslissing en wordt door de Europese Commissie momenteel overwogen.

De Belgische sector wenst echter niet te wachten op de finale beslissing van deze overweging en maakt, via sectoroverleg, werk van zo’n systeem. Een wetgevend initiatief op Belgisch niveau lijkt dus op dit moment niet nodig, aangezien een Europees initiatief wordt verwacht op het einde van het jaar, en de sector intussen gestaag aan een Belgische oplossing werkt.

Bron : Febelfin, pressroom, mei 2022