Verplaatsingen spelen een grote rol in het leven van de Belgen: woon-werkverplaatsingen, wandelingen, boodschappen, ... ze maken integraal deel uit van het dagelijkse leven. 49% van de respondenten geeft aan zich bijna elke dag te verplaatsen, over alle vervoersmodi heen. Wat is de meest gebruikte vervoerswijze? Welke zit in de lift?
De resultaten van dit rapport behelzen de gegevens van vier analysegolven, uitgevoerd tussen maart en december 2022 bij een panel van meer dan 4.600 respondenten tussen de 18 en 79 jaar oud. Ze werden bevraagd over de gebruiksfrequentie van hun dagelijkse verplaatsingswijzen (auto, openbaar vervoer, actieve vervoerswijzen, micromobiliteit, motorfiets of bromfiets).
Het volledige rapport is beschikbaar op deze website en in bijlage.
Bovenaan de lijst met de meest gebruikte vervoerswijzen staan verplaatsingen te voet (95%) en met de auto (94%). En dit ten minste 3 keer per week door meer dan de helft van de bevolking.
Het openbaar vervoer en de fiets zijn de twee populairste alternatieven voor de auto en worden door respectievelijk 65% en 56% van de Belgen gebruikt. De uitdagingen op milieu- en klimaatvlak verklaren deels waarom duurzamere mobiliteit aan belangstelling wint.
Meer dan de helft van de respondenten neemt minstens één keer per jaar de trein. Een ruime meerderheid daarvan neemt deze slechts een paar keer per jaar (39%). Dit vormt een potentiële modale verschuiving als deze mensen ertoe kunnen worden bewogen vaker de trein te gebruiken.
Deze verhoudingen veranderen drastisch met de leeftijd. Bijna een kwart (23%) van de 18-24-jarigen neemt minstens één keer per week de trein. Dankzij de studenten wordt dit percentage nog opgetrokken: 37% van de studenten onder de 24 jaar neemt minstens één keer per week de trein, tegenover 14% van de werknemers van dezelfde leeftijd.
Het aandeel regelmatige treingebruikers neemt vervolgens geleidelijk af met de leeftijd.
De gezondheids- en klimaatvoordelen van fietsen hoeven niet meer te worden aangetoond. Volgens deze enquête is 31% van de fietsers van plan om hun fietsgebruik in de komende 12 maanden te verhogen. Bovendien verklaart 20% van de niet-fietsers te willen starten met fietsen. Ook al vertalen intenties zich niet altijd in een daadwerkelijke gedragsverandering, deze hoge cijfers tonen de groeiende populariteit van de fiets in de samenleving aan.
De resultaten van de enquête illustreren ook het succes van de elektrische fiets. 14% van de gebruikers van een niet-elektrische fiets, ofwel 8% van de respondenten, geeft aan te overwegen hun fiets in de toekomst te vervangen door een elektrische fiets voor sommige verplaatsingen.
Hoewel steeds meer Belgen zich met de fiets verplaatsen, zijn slechts een deel van deze verplaatsingen utilitair, bijvoorbeeld naar het werk gaan of boodschappen doen, en kan slechts een deel ervan tot een modale overstap uit de wagen leiden.
Bron: Fod Mobiliteit, mei 2023