Circulaire 2025/C/9 betreffende AVS-pensioenen van Zwitserse oorsprong

Temps de lecture: 5 min |3 februari 2025 à 09:46

De Algemene Administratie van de Fiscaliteit – Internationale Betrekkingen publiceerde op 03/02/205 de Circulaire 2025/C/9 betreffende AVS-pensioenen van Zwitserse oorsprong.

Deze circulaire behandelt de belastingregeling die van toepassing is op Zwitserse AVS pensioenen die worden toegekend aan inwoners van België.

Belgisch-Zwitsers dubbelbelastingverdrag d.d. 28.08.1978

Inhoudstafel

I. Algemeen

II. Verdragsregeling

III. Fiscale behandeling van AVS-pensioenen

IV. Inwerkingtreding

I. Algemeen

1. Net zoals het Belgisch pensioenstelsel, draait het Zwitserse systeem rond drie pijlers:

- 1ste pijler: pijler van overheidspensioenen, bestaat uit uitkeringen die worden betaald krachtens de sociale wetgeving en omvat met name ouderdoms- en overlevingsverzekeringen (AVS-pensioenen)

- 2de pijler: pijler van bedrijfspensioenen die verband houden met de uitoefening van een beroepsactiviteit waarbij de bijdragen gebeuren op verplichte basis of, wanneer dit stelsel niet verplicht is (zelfstandigen, enz.), op vrijwillige basis

- 3de pijler: de individuele pensioenpijler, deze is facultatief en bestaat uit persoonlijk spaargeld.

2. Het AVS pensioen, dat deel uitmaakt van de 1ste pijler van het Zwitserse pensioenstelsel, wordt uitbetaald aan inwoners van Zwitserland die de leeftijd van 65 jaar hebben bereikt, alsook aan ieder persoon die woonachtig was in Zwitserland en/of heeft gewerkt voor een Zwitsers bedrijf gedurende minstens een jaar. Om in aanmerking te komen voor een AVS-pensioen is het noodzakelijk te hebben bijgedragen aan de verplichte AVS-regeling ('assurance-vieillesse et survivants/ouderdoms- en nabestaandenverzekering'), zonder dat het noodzakelijk is een beroepsactiviteit te hebben uitgeoefend als loontrekkende, zelfstandige of ambtenaar.

In tegenstelling tot de eerste pijler van het Belgisch pensioenstelsel, is de Zwitserse eerste pijler dus niet noodzakelijkerwijs gekoppeld aan de uitoefening van een eerdere beroepsactiviteit.

II. Verdragsregeling

3. Het Dubbelbelastingverdrag dat werd gesloten op 28.08.1978 tussen België en de Zwitserse Bondsstaat bevat slechts één bepaling die specifiek gewijd is aan pensioenen. Deze bepaling is enkel van toepassing op pensioenen die zijn betaald ter zake van een vroegere dienstbetrekking (1).

(1) Artikel 18, § 1, zoals gewijzigd door artikel XII van het Avenant van 10.04.2014: 'Pensioenen en andere soortgelijke beloningen die afkomstig zijn uit een overeenkomstsluitende Staat en betaald zijn aan een inwoner van de andere overeenkomstsluitende Staat ter zake van een vroegere dienstbetrekking zijn in eerstgenoemde Staat belastbaar'.

4. Betaald ter uitvoering van de Zwitserse sociale wetgeving worden de AVS-pensioenen toegekend aan iedereen die heeft bijgedragen aan het verplichte AVS-stelsel, ongeacht of hij of zij al dan niet een beroepsactiviteit heeft uitgeoefend.

Aangezien het AVS-pensioen niet is onderworpen aan de vereiste een vroegere dienstbetrekking te hebben uitgeoefend, valt het AVS-pensioen dus niet onder artikel 18 van het Belgisch-Zwitsers Verdrag.

5. Aangezien het Belgisch-Zwitsers Verdrag geen specifieke bepaling bevat die van toepassing is op betalingen ter uitvoering van de sociale wetgeving van één der beide Staten, geeft het restartikel aan België het exclusieve recht om het AVS-pensioen te belasten dat werd toegekend aan één van zijn inwoners (2).

(2) Artikel 21, § 1, van het verdrag: 'Ongeacht de afkomst ervan zijn bestanddelen van het inkomen van een inwoner van een overeenkomstsluitende Staat die niet in de voorgaande artikelen van deze Overeenkomst worden behandeld, slechts in die Staat belastbaar'.

6. De Zwitserse belastingadministratie deelt deze analyse en is van mening dat enkel pensioenen van de tweede pijler van het Zwitsers stelsel onder artikel 18 van het Verdrag vallen, wanneer deze worden uitbetaald aan voormalige werknemers ter zake van een vorige dienstbetrekking.

III. Fiscale behandeling van AVS-pensioenen

7. Uitbetaald ter uitvoering van de Zwitserse sociale wetgeving, maken AVS-pensioenen die sinds 01.01.2017 zijn betaald of toegekend aan een inwoner van het Koninkrijk, deel uit van inkomsten zoals bedoeld in artikel 34, § 1, 1°, van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen (WIB 92) (3), en zijn als zodanig belastbaar in de personenbelasting.

(3) Artikel 34, § 1, 1°, WIB 92, als gewijzigd door artikel 9 van de wet van 25.12.2017 en houdende diverse fiscale bepalingen III (MB 29.12.2017), rekent onder de categorie pensioenen 'pensioenen en lijfrenten of tijdelijke renten, alsmede als zodanig geldende toelagen, die worden toegekend in het kader van een wettelijke sociale beschermingsregeling'.

8. Voor AVS pensioenen die werden betaald of toegekend tot en met 31.12.2016 inbegrepen, moet worden verwezen naar artikel 34, § 1, 1°, WIB 92, van toepassing tot deze datum (4).

(4) artikel 34, § 1, 1°, WIB 92, zoals het bestond voor het werd gewijzigd door artikel 9 van de wet van 25.12.2017 en houdende diverse fiscale bepalingen III (BS 29.12.2017) rekent onder de categorie belastbare pensioenen 'pensioenen en lijfrenten of tijdelijke renten, alsmede als zodanig geldende toelagen, die rechtstreeks of onrechtstreeks betrekking hebben op een beroepswerkzaamheid'.

Zoals aangegeven in punt 2, kan een AVS-pensioen toegekend worden aan personen die niet in Zwitserland wonen, maar gedurende een bepaalde periode wel gewoond of gewerkt hebben in Zwitserland en bijgevolg rechten hebben opgebouwd.

Wanneer de rechten op een AVS-pensioen opgebouwd werden door middel van een beroepsactiviteit die werd uitgeoefend in Zwitserland (via bv. bijdragen die op de salarissen worden ingehouden), vertegenwoordigt het pensioen een belastbaar inkomen.

Daarentegen, als de rechten op een AVS-pensioen niet werden opgebouwd via een beroepsactiviteit (geval waarbij de persoon gedurende een periode woonachtig was in Zwitserland zonder er een bezoldigde activiteit uit te oefenen) maakt het ontbreken van een verband tussen een beroepsactiviteit en de uitkering, dit pensioen niet-belastbaar.

9. Samengevat, een AVS-pensioen dat werd uitgekeerd aan een inwoner van het Koninkrijk is steeds belastbaar in België:

- wanneer het pensioen werd betaald of toegekend vanaf 01.01.2017

- indien en voor zover het pensioen werd opgebouwd door middel van bijdragen die verband houden met een beroepsactiviteit, wanneer het pensioen werd betaald of toegekend vóór 01.01.2017.