Commissie neemt maatregelen om de kwaliteit van stages in de EU te verbeteren

Temps de lecture: 5 min |22 maart 2024 à 07:23

Hoogwaardige stages kunnen jongeren helpen praktische werkervaring op te doen, nieuwe vaardigheden te leren en uiteindelijk een hoogwaardige baan te vinden. Voor werkgevers bieden zij een kans om talent aan te trekken, op te leiden en te behouden. Voor een hoogwaardige stage moeten eerlijke en transparante arbeidsvoorwaarden en een adequate leerinhoud worden geboden.

In het EU-kwaliteitskader voor stages van 2014 worden 21 kwaliteitsbeginselen voor stages vermeld. De lidstaten wordt aanbevolen deze beginselen in de praktijk te brengen met het oog op hoogwaardig onderricht en hoogwaardige arbeidsomstandigheden. In 2023 stelde de Commissie in haar evaluatie van deze aanbeveling van de Raad vast dat het kwaliteitskader een positief effect had op de kwaliteit van stages in de EU. Tegelijk werd in de evaluatie vastgesteld dat er ruimte is voor verbetering bij de toepassing, monitoring en handhaving van de kwaliteitsbeginselen van het kader.

Naar schatting zijn er ongeveer 3,1 miljoen stagiairs in de EU (waaronder 1,6 miljoen betaalde stagiairs) en de vraag naar stages zal tegen 2030 naar verwachting met ten minste 16% toenemen. Volgens een Eurobarometer-enquête van 2023 heeft 78% van de Europese jongeren ten minste één keer stage gelopen en heeft 68% aangegeven daarna een baan gevonden te hebben. 21% van de respondenten liep stage in een andere lidstaat, een aanzienlijke stijging ten opzichte van 2013 (9%).

Doel

Vandaag (20/03/2024p neemt de Europese Commissie maatregelen en stelt zij voor om de arbeidsomstandigheden voor stagiairs te verbeteren, onder meer wat de beloning, inclusiviteit en de kwaliteit van de stages in de EU betreft. Het initiatief bestaat uit:

een voorstel voor een richtlijn betreffende de verbetering en handhaving van de arbeidsomstandigheden voor stagiairs en de bestrijding van reguliere arbeidsverhoudingen die als stages worden verhuld, en
een voorstel tot herziening van de aanbeveling van de Raad van 2014 inzake een kwaliteitskader voor stages om kwesties met betrekking tot kwaliteit en inclusiviteit aan te pakken, zoals een billijke beloning en toegang tot sociale bescherming.

In 2019 waren er volgens de meest recente betrouwbare gegevens in de EU naar schatting 3,1 miljoen stagiairs. Ongeveer de helft van alle stagiairs (1,6 miljoen) volgde betaalde stages.

Deze nieuw pakket is een vervolg op de resolutie van het Europees Parlement van juni 2023, waarin de Commissie wordt opgeroepen het kwaliteitskader van 2014 te actualiseren; de Conferentie over de toekomst van Europa, waar EU-burgers de Commissie verzochten om hoogwaardige stages te waarborgen, en het Europees Jaar van de Jeugd. Het draagt ook bij tot de uitvoering van het Europees Jaar van de Vaardigheden en vormt een aanvulling op de versterkte jongerengarantie en andere initiatieven van de Commissie ter ondersteuning van de werkgelegenheid voor jongeren.

Meer rechten voor stagiairs

De voorgestelde richtlijn zal de lidstaten helpen de arbeidsomstandigheden van stagiairs te verbeteren en te handhaven, en om reguliere arbeidsverhoudingen die als stage worden verhuld, te bestrijden.

De belangrijkste elementen van de voorgestelde richtlijn zijn:

het non-discriminatiebeginsel, dat ervoor zorgt dat stagiairs wat betreft arbeidsvoorwaarden, met inbegrip van beloning, gelijk worden behandeld ten opzichte van gewone werknemers, tenzij een verschillende behandeling gerechtvaardigd is op objectieve gronden, zoals verschillende taken, minder verantwoordelijkheden, arbeidsintensiteit of de omvang van de leer- en opleidingscomponent;
ervoor zorgen dat stages niet worden gebruikt om reguliere banen te verhullen door middel van controles en inspecties, waarbij de lidstaten de duur als een mogelijk criterium gebruiken om te beoordelen of dit het geval is, en door bedrijven te vragen het aantal stages, de duur en de arbeidsomstandigheden mee te delen;
werknemersvertegenwoordigers in staat stellen om namens stagiairs hun rechten af te dwingen;
lidstaten verplichten om te zorgen voor kanalen voor stagiairs om wanpraktijken en slechte arbeidsomstandigheden te melden.`

Eerlijkere en inclusievere stages

De versterkte aanbeveling van de Raad is van toepassing op alle stagiairs, ongeacht hun arbeidssituatie, ook op stages die deel uitmaken van formele onderwijs- en opleidingsprogramma's en stages die nodig zijn om toegang te krijgen tot specifieke beroepen.

De belangrijkste elementen van de herziene aanbeveling van de Raad zijn:

een billijke beloning voor stagiairs aanbevelen;
zorgen voor toegang tot adequate sociale bescherming voor stagiairs, met inbegrip van een passende dekking overeenkomstig de nationale wetgeving van de lidstaat;
een mentor aanstellen om stagiairs gerichte ondersteuning en advies te bieden.
gelijke toegang tot stagemogelijkheden bevorderen door mensen in kwetsbare situaties te bereiken en ervoor te zorgen dat werkplekken toegankelijk zijn voor stagiairs met een handicap;
hybride en telewerken toestaan door ervoor te zorgen dat stagiairs de nodige uitrusting krijgen;
de inzetbaarheid op de arbeidsmarkt verhogen door aanvullende loopbaanbegeleiding en stimulansen voor stageaanbieders om stagiairs na hun stage een reguliere baan aan te bieden.

Deze nieuwe elementen komen bovenop die van de aanbeveling inzake het kwaliteitskader voor stages van 2014, zoals de bekendmaking van duidelijke vacatures, het verstrekken van een schriftelijke overeenkomst voor het begin van de stage met de voorwaarden en het belang om ervoor te zorgen dat stages niet buitensporig lang zijn of worden herhaald, dat de leerervaring centraal staat, dat de gezondheids- en veiligheidsaspecten in acht worden genomen en dat de stage achteraf wordt erkend.

Volgende stappen

De voorgestelde richtlijn van de Commissie zal door het Europees Parlement en de lidstaten worden besproken. Zodra de voorgestelde richtlijn door de medewetgevers is aangenomen, hebben de lidstaten twee jaar de tijd om deze in nationaal recht om te zetten.

De aanbeveling van de Raad zal ter overweging en vaststelling aan de Raad worden voorgelegd. In aansluiting hierop zal de Commissie de lidstaten ondersteunen bij de uitvoering van de aanbeveling en hen verzoeken updates te verstrekken over nationale initiatieven, hervormingen, beste praktijken en statistieken.