De cruciale rol van accountants en fiscale adviseurs met betrekking tot de ESRS: het begrijpen van de Green Deal, de CSRD en de XBRL-taxonomie

De Europese Green Deal en de CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive) brengen nieuwe uitdagingen met zich mee voor Europese bedrijven, die zich moeten houden aan strenge duurzaamheidsrapportagenormen. Het EFRAG, verantwoordelijk voor de ontwikkeling van deze normen via de ESRS, heeft ook een XBRL-taxonomie gepubliceerd om de implementatie van deze rapporten te vergemakkelijken. Gezien deze veranderingen spelen accountants en fiscale adviseurs een fundamentele rol bij het begeleiden van hun klanten tijdens deze transitie.

Wat is de Green Deal en hoe heeft deze geleid tot de CSRD?

De Europese Green Deal is de strategische initiatief van de Europese Unie om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Om dit te realiseren, introduceert de EU verschillende regels, waaronder de CSRD, die grote bedrijven verplicht rapporten te publiceren over hun milieu-, sociale en governance-impact (ESG). De CSRD vervangt de richtlijn over niet-financiële informatie (NFRD) met strengere eisen en een bredere reikwijdte. Door meer volledige en vergelijkbare duurzaamheidsrapporten te eisen, probeert de EU bedrijven aan te zetten tot verantwoordelijker praktijken. Accountants en fiscale adviseurs moeten betrokken worden om ervoor te zorgen dat hun klanten aan deze vereisten voldoen.

Wat is de rol van EFRAG in dit verband en waarom is het belangrijk voor accountants?

EFRAG (European Financial Reporting Advisory Group) is de Europese adviesgroep die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van Europese duurzaamheidsrapportagenormen, de ESRS. In het kader van de CSRD is het EFRAG belast met het definiëren van uniforme normen voor het rapporteren van ESG-informatie door bedrijven. Als deskundigen in boekhouding spelen accountants een essentiële rol bij het voorbereiden en verifiëren van deze rapporten. Door zich de ESRS-normen eigen te maken, kunnen ze hun klanten helpen de duurzaamheidsvereisten te begrijpen en te integreren in hun financiële en boekhoudkundige strategie, waardoor een overgang naar duurzamere praktijken mogelijk wordt.

Wat is het eerste set van de ESRS en hoe is het van toepassing op de werkzaamheden van fiscale adviseurs?

Het eerste set van de ESRS omvat 12 normen, waarvan sommige transversaal zijn (toepasbaar op alle sectoren) en andere thematisch (gericht op specifieke aspecten zoals klimaat of mensenrechten). Deze normen begeleiden bedrijven in hun rapportage van ESG-prestaties en zorgen voor harmonisatie van rapportagepraktijken in de EU. Voor fiscale adviseurs ligt de uitdaging in het begeleiden van bedrijven bij het evalueren van fiscale risico’s in verband met hun ESG-activiteiten, het optimaliseren van hun processen om aan de vereisten te voldoen, en ervoor te zorgen dat de verstrekte informatie nauwkeurig en conform is.

Waaruit bestaat een taxonomie concreet, en hoe beïnvloedt dit de boekhouding?

De XBRL-taxonomie (eXtensible Business Reporting Language) is een computertaal die het mogelijk maakt duurzaamheidsgegevens te taggen in rapporten. Dit vergemakkelijkt de verzameling, analyse en vergelijking ervan door zowel toezichthouders als investeerders. Het is essentieel voor accountants om deze taxonomie te begrijpen, omdat het een nieuwe dimensie toevoegt aan financiële rapporten. Door de ESRS-normen te integreren, brengt de XBRL-taxonomie duurzaamheid binnen het boekhoudkundig domein, wat betekent dat accountants niet alleen financiële cijfers moeten controleren, maar ook de kwaliteit en nauwkeurigheid van getagde ESG-informatie.

Zal deze taxonomie evolueren?

De taxonomie evolueert voortdurend om in lijn te blijven met nieuwe regelgeving, internationale normen en de behoeften van datagebruikers. Het eerste set van de XBRL-taxonomie is reeds gepubliceerd, maar wordt nog beoordeeld door de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) en de Europese Commissie. Accountants moeten dus op de hoogte blijven van deze ontwikkelingen om hun klanten goed te kunnen adviseren en de duurzaamheidsrapporten dienovereenkomstig aan te passen.

Waar kan ik de documentatie over de ESRS en de XBRL-taxonomie vinden, en hoe kan ik deze gebruiken in advieswerk?

De documenten over de ESRS en de XBRL-taxonomie zijn beschikbaar op de website van het EFRAG (EFRAG - ESRS XBRL Taxonomy). Daar vind je:

• Een Excel-versie van de taxonomie,
• Uitlegnotities om de normen te begrijpen,
• Voorbeelden van rapporten.

Deze documenten stellen accountants en fiscale adviseurs in staat zich voor te bereiden op de nieuwe vereisten en hun klanten te adviseren over naleving. Door gebruik te maken van deze bronnen kunnen ze niet alleen hun klanten helpen hun duurzaamheidsgegevens te structureren, maar ook ervoor zorgen dat de rapporten voldoen aan de kwaliteit- en transparantiestandaarden van de CSRD.

Illustratief voorbeeld voor accountants en fiscale adviseurs

Stel een energiebedrijf dat onder de CSRD valt. Het moet informatie rapporteren over zijn CO₂-uitstoot, investeringen in hernieuwbare energie en zijn inzet voor mensenrechten. Door de XBRL-taxonomie te gebruiken, kan de accountant elke data op een manier taggen die voor belanghebbenden gemakkelijk te interpreteren is. De fiscale adviseur kan er daarnaast voor zorgen dat de duurzame activiteiten fiscaal geoptimaliseerd zijn en dat subsidies of belastingkredieten met betrekking tot groene investeringen correct worden geboekt.

Adviezen en aanbevelingen voor accountants en fiscale adviseurs

Integreer duurzaamheid in uw praktijken: Accountants moeten hun vaardigheden uitbreiden om ESG-prestaties te evalueren. Deze nieuwe normen vereisen beheersing van niet-financiële concepten.

1. Volg opleidingen over ESRS-normen en de XBRL-taxonomie: Het begrijpen van deze normen en de XBRL-taxonomie is essentieel om te anticiperen op de verwachtingen van toezichthouders en passend advies te bieden.
2. Begeleid klanten tijdens deze transitie: Bedrijven hebben ondersteuning nodig om te begrijpen hoe ze ESG-gegevens kunnen verzamelen en structureren. Accountants kunnen hun expertise bieden om de integriteit en betrouwbaarheid van deze informatie te waarborgen.
3. Blijf op de hoogte van regelgevingsontwikkelingen: De CSRD en de XBRL-taxonomie evolueren voortdurend, dus het is cruciaal om updates te volgen om compliant te blijven.

​

Samengevat versterken de CSRD en de ESRS-normen het belang van duurzaamheid in bedrijfsrapportages. Voor accountants en fiscale adviseurs vertegenwoordigt deze ontwikkeling een kans om hun werkzaamheden uit te breiden met een nieuwe adviesdimensie. Door zich te verdiepen in de nieuwe normen, kunnen zij hun klanten begeleiden naar optimale naleving en bijdragen aan een duurzamer economisch model.