Europarlementariërs willen dat bedrijven hun negatieve impact op mens en planeet inperken

Temps de lecture: 4 min |2 juni 2023 à 08:28

Bedrijven worden verplicht worden om de negatieve gevolgen van hun activiteiten op mensenrechten en het milieu, zoals kinderarbeid, slavernij, vervuiling of verlies van biodiversiteit, identificeren en waar nodig voorkomen of beperken. Zij zullen ook de impact van hun waardeketenpartners, waaronder niet alleen leveranciers, maar ook verkoop, distributie, vervoer, opslag, afvalbeheer en andere gebieden, moeten monitoren en beoordelen.

De nieuwe regels zullen van toepassing op ondernemingen die gevestigd zijn in de EU, ongeacht hun sector, met inbegrip van financiële diensten, met meer dan 250 werknemers en met een wereldwijde omzet van meer dan 40 miljoen euro, evenals op moedermaatschappijen met meer dan 500 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan 150 miljoen euro. Niet-EU-bedrijven met een omzet van meer dan 150 miljoen euro — als er in de EU ten minste 40 miljoen euro werd gegenereerd — zullen ook onder de wetgeving vallen.

Achtergrond

Het Europees Parlement heeft consequent aangedrongen op meer verantwoordingsplicht van bedrijven en verplichte wetgeving inzake passende zorgvuldigheid. De Europese Commissie presenteerde haar voorstel op 23 februari 2022. Het vormt een aanvulling op andere bestaande en toekomstige wetgevingshandelingen, zoals de ontbossingsverordening, de verordening betreffende conflictmineralen en een ontwerpverordening die producten met dwangarbeid verbiedt.

Quote

“De steun van het Europees Parlement is een keerpunt in het denken over de rol van bedrijven in de samenleving. Een wet op verantwoord ondernemen moet ervoor zorgen dat de toekomst ligt bij bedrijven die mens en milieu op een gezonde manier behandelen — niet bij bedrijven die een verdienmodel hebben gemaakt van milieuschade en -exploitatie. De meeste bedrijven nemen hun plicht jegens mens en milieu serieus. Wij helpen deze bedrijven met deze ‘anti-wegkijkwet'. Tegelijkertijd hebben we die paar grote cowboybedrijven afgesneden die de regels uit de weg gaan.” zei rapporteur Lara Wolters (S&D, NL) na de stemming in de plenaire vergadering.

Zorgplicht van bestuurders en betrokkenheid van het bedrijf bij aandeelhouders

Bedrijven zullen een overgangsplan moeten uitvoeren om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 °C. Voor grote bedrijven met meer dan 1000 werknemers zullen de gestelde doelstellingen de variabele beloning van een bestuurder beïnvloeden (bijv. bonussen). De nieuwe regels vereisen ook dat bedrijven samenwerken met degenen die door hun acties worden getroffen, waaronder mensenrechten- en milieuactivisten, een klachtenmechanisme invoeren en regelmatig toezicht houden op de doeltreffendheid van hun zorgvuldigheidsbeleid. Om de toegang van beleggers te vergemakkelijken, moet informatie over het verantwoord ondernemen-beleid van een bedrijf ook beschikbaar zijn op het Europees Single Access Point (ESAP).

Sanctie- en toezichtmechanisme

Niet-conforme ondernemingen zijn aansprakelijk voor schade en kunnen worden bestraft door nationale toezichthoudende autoriteiten. Sancties omvatten maatregelen zoals “naming and shaming”, de goederen van een bedrijf van de markt halen of boetes van ten minste 5% van de netto wereldwijde omzet. Niet-EU-bedrijven die zich niet aan de regels houden, worden in de EU verboden om overheidsopdrachten te plaatsen.

De aangenomen tekst stelt dat de nieuwe verplichtingen na drie of vier jaar van toepassing zullen zijn, afhankelijk van de grootte van de onderneming. Kleinere bedrijven kunnen de toepassing van de nieuwe regels met nog een jaar uitstellen.

Het onderhandelingsstandpunt van het Parlement is aangenomen met 366 stemmen voor en 225 tegen, bij 38 onthoudingen.

Volgende stappen

Nu het Parlement zijn standpunt heeft vastgesteld, kunnen de onderhandelingen met de lidstaten over de definitieve versie van de tekst beginnen. De lidstaten hebben in november 2022 hun standpunt over de ontwerprichtlijn bepaald.

Met de aanneming van deze wetgeving beantwoordt het Parlement aan de verwachtingen van de burgers met betrekking tot duurzame consumptie, zoals uitgedrukt in voorstel 5(13), versterking van de ethische dimensie van de handel, zoals uitgedrukt in de voorstellen 19, leden 2 en 3, en het model voor duurzame groei, zoals weergegeven in de voorstellen 11, leden 1 en 8, van de conclusies van de Conferentie over de toekomst van Europa.