Fiscale behandeling van schenkingen aan kinderen in het buitenland

Heel wat Belgen willen aan hun in het buitenland verblijvende kinderen een schenking doen. Met een correct geregelde schenking kunnen de verschillende troeven van de toepasbare wetgeving benut en de valstrikken van de internationale context vermeden worden.

Als een Belgische ingezetene overlijdt, dienen zijn erfgenamen in België successierechten te betalen op zijn vermogen wereldwijd. Deze rechten zijn progressief. Ze kunnen tot 30% oplopen als de kinderen, de partner of, in sommige gevallen, de samenwonende erven. In andere gevallen kunnen ze zelfs 80% bedragen. Om die fiscale kosten te drukken, realiseren veel Belgen nog tijdens hun leven schenkingen aan hun kinderen (of andere erfgenamen).

Eerste troef van een schenking van financiële activa: in sommige omstandigheden kan deze zo worden gerealiseerd dat ze volledig vrijgesteld is van belastingen. Als deze gift echter voor een notaris wordt verricht, zijn schenkingsrechten verschuldigd. De daarvoor toepasbare tarieven schommelen tussen 3 en 7% (naargelang van de bevoegde regio en de graad van verwantschap tussen de schenker en de begunstigde). Ondanks deze beperkte registratierechten, biedt een schenking doorgaans een significant voordeel.

Geven zonder op te geven

Nog een troef van een schenking: ze kan zo geregeld worden dat de schenker het gewenste niveau van veiligheid behoudt. Zo kan hij voor zichzelf garanderen dat hij de geschonken financiële activa vrij blijft beheren, de inkomsten ervan blijft innen (interesten en dividenden), de meerwaarde ervan in geval van verkoop blijft ontvangen, en in sommige omstandigheden en onder bepaalde voorwaarden zelfs in zijn eigen voordeel blijft beschikken over de geschonken financiële activa.

Deze schikkingen moeten met de grootst mogelijk voorzichtigheid worden getroffen om te vermijden dat de schenking door de belastingadministratie in twijfel wordt getrokken (o.a. op basis van mogelijk misbruik of simulatie); verder moet geanticipeerd worden op de geplande hervorming van het zakenrecht, die op 1 september 2021 van kracht wordt.

Wat als het begunstigde kind in het buitenland woont?

Als het begunstigde kind in het buitenland verblijft, moet nagegaan worden of in het land in kwestie op deze schenking eventueel belastingen betaald moeten worden. Als belastingen verschuldigd zijn, vormt dat een extra bedrag boven op het Belgische schenkingsrecht. Aangezien België inzake schenkingen geen enkel fiscaal verdrag heeft ondertekend en er in het Belgische binnenlandse recht geen oplossing is, is het gevaar groot dat schenkingen in een internationale context dubbel belast worden.

We nemen een voorbeeld: Marc (Belgische ingezetene) is vader van twee kinderen, Jasper en Sofie. Deze laatste woont in het buitenland. Marc is eigenaar van Belgische financiële activa, die hij aan zijn kinderen wenst te schenken.

• Als Sofie in het Verenigd Koninkrijk, Portugal, Italië, Israël of de Verenigde Staten woont (als Marc geen "US Person" is en onder voorbehoud van specifieke bepalingen i.v.m. de verblijfplaats van Sofie), is geen buitenlandse belasting verschuldigd.
• Als Sofie echter in Frankrijk, Duitsland of Spanje woont (tenzij de autonome gemeenschap waar zij woont, vrijstelling geeft), zijn buitenlandse schenkingsrechten verschuldigd en dit, onder voorbehoud van belastingverminderingen en andere lokale specifieke bepalingen.

Verder kan Marc proberen om zich te baseren op een dubbelbelastingverdrag inzake successierechten, om dan aan Sofie, op termijn en in sommige omstandigheden, een deel van de financiële activa van het gezin te schenken, onder gunstige fiscale voorwaarden.

Van een plicht een kans maken

Aangezien de combinatie van Belgische en buitenlandse rechts- en belastingregels zo complex is, is behoedzaamheid zeker geboden! Toch kunt u van deze plicht ook een kans maken. Met een correct geregelde schenking kunt u immers profijt halen uit de prerogatieven van elk van de landen en een schema bepalen dat optimaal inspeelt op de internationale context.