In drie op de vier kmo’s kunnen werknemers nog geen individuele extralegale voordelen kiezen

Hoewel steeds meer kmo’s extralegale voordelen aanbieden, kunnen werknemers in drie op de vier kleine en middelgrote ondernemingen nog niet zélf kiezen welke voordelen ze willen. Maaltijdcheques, ecocheques en opleidingen zijn de meest toegekende voordelen in de Belgische kmo’s. Opvallend is ook dat kmo’s steeds vaker peilen naar het mentaal welzijn van hun werknemers.

Dat blijkt uit de halfjaarlijkse kmo-barometer van hr-dienstenbedrijf Acerta en werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg die meer dan 500 bedrijfsleiders bij kmo’s bevraagt.

Steeds meer werknemers in ons land kunnen zelf extralegale voordelen kiezen binnen een flexibel loonpakket. Ook bij de kmo’s: 90% van de kleine en middelgrote bedrijven voorziet voor de medewerkers extralegale voordelen. Toch sluit die verloning vaak nog niet helemaal aan op de individuele noden van werknemers. Het gros van de kmo’s (75%) biedt nog geen individuele extralegale voordelen aan. Er geldt dus vooral nog: iedereen krijgt dezelfde extra’s. Nochtans erkennen de Belgische kmo’s in de halfjaarlijkse kmo-barometer van Acerta, ETION en VKW Limburg dat verloning en loopbaanperspectief dé factoren zijn die mensen kunnen verleiden om de onderneming te verlaten.

Figuur 1: extralegale voordelen wel of niet ingezet om verloning te individualiseren

Hannelore Van Meldert, experte talent ontwikkeling van Acerta Consult: “De aanhoudende arbeidskrapte maakt dat elk vrijwillig vertrek bij een kmo er een te veel. Factoren zoals verloning en loopbaanperspectief zijn daarom meer impactvol dan ooit. Toch zien we dat kmo’s hier nog kansen laten liggen. Nog te weinig kleine en middelgrote bedrijven zetten in op een individuele verloning. Hoe beter het hele loonpakket de individuele medewerker vooruithelpt, hoe meer die het apprecieert en hoe beter die investering rendeert. Want medewerkers die individuele appreciatie ervaren zullen minder geneigd zijn om te vertrekken.”

Opleidingen in kmo’s in de top 3

Werknemers in kmo’s krijgen op vlak van extralegale voordelen meestal maaltijdcheques (60%) voorgeschoteld. Ook ecocheques zijn populair (60%). Daarnaast zijn ook opleidingen aan een opmars bezig. In bijna de helft van de kmo’s (49%) krijgen werknemers opleidingsmogelijkheden (terug)betaald. Daarmee komen opleidingen in de top 3 van meest toegekende extralegale voordelen bij de kleine en middelgrote bedrijven.

Figuur 2: top drie extralegale voordelen

Annelies Baelus, experte Opleidingen en Reward van Acerta Consult: “Goede extralegale voordelen zijn voordelen die de werknemer apprecieert en die voor de werkgever budgetneutraal én administratief beheersbaar zijn. Het cafetariaplan mag dan qua concept al bijna een klassieker zijn, blijkbaar is het nog geen evidentie in kmo’s: slechts 7% biedt het cafetariaplan aan. Misschien is er wat startbegeleiding nodig, maar dit is voor kmo’s laaghangend fruit. Wat de kmo’s dan weer heel goed inschatten is de rol van opleidingen, die staan op de derde plaats van meest toegekende extralegale voordelen. Het is een feit dat loopbanen niet langer vlak zijn: technieken, materialen, grondstoffen, omstandigheden en de inhoud van het werk evolueren. Het is dus belangrijk dat ook kleine bedrijven investeren om mensen duurzaam inzetbaar te houden.”

Welzijn op het werk: ook in kmo’s

Hoe zit het in onze kmo’s wat betreft welzijn op het werk? Eén op de drie kmo-werkgevers bevraagt zijn medewerkers expliciet over dit thema. En 87% van de kmo-werkgevers zegt in te grijpen als de werkdruk te hoog wordt.

Figuur 3: kmo’s die welzijnsbevragingen uitvoeren bij hun personeel

Hannelore Van Meldert: “In kleine en middelgrote ondernemingen is de afstand tussen mensen meestal korter dan in grote ondernemingen. Toch mogen ook kmo’s er niet zomaar van uitgaan dat het qua welzijn bij hen goed zit. Belangrijk is om preventief tewerk te gaan. Uit de kmo-bevraging blijkt bijvoorbeeld dat als de werkdruk te groot wordt, er wordt gekeken om taken/rollen te herverdelen. Waarom zou je die mogelijkheid niet inzetten om mensen hun eigen job deels zelf te laten invullen en/of om interne mobiliteit mogelijk te maken? Ook wordt verlonen nog altijd vooral klassiek gekoppeld aan de geleverde prestaties en zelfs aan anciënniteit. Maar in een krappe arbeidsmarkt kan het een troef zijn als verloning ook gekoppeld wordt aan het leervermogen en de competenties van werknemers. Traditioneel wordt deze vorm van verlonen toegeschreven aan grote organisaties, maar er is geen enkele reden waarom ook kmo’s deze types van verloning niet zouden kunnen gebruiken om de war for talent te winnen.”

Over de cijfers

De gegevens zijn het resultaat van de kmo-barometer die Acerta tweemaal per jaar in samenwerking met de werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg organiseert onder kmo-werkgevers (minder dan 100 werknemers). Aan deze editie van mei 2023 namen 527 respondenten-kmo’s deel.