Nieuwe trend in nalatenschap: steeds meer Belgen staan hun erfenis gratis af

Maandelijks verwerpen bijna 4.000 Belgen kosteloos een erfenis via een notaris. Zo vermijden deze erfgerechtigden dat ze de schulden van de overleden persoon moeten betalen. Een kosteloze verwerping was tot voor kort enkel mogelijk voor erfenissen die niet meer waard waren dan 5.219,21 euro. Sinds 1 augustus gaat het om een bedrag van 6.093,20 euro.

Moet je een erfenis sowieso aanvaarden?

Als erfgerechtigde heb je drie opties: je kan de erfenis zuiver aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. De laatste optie is aangeraden als je niet zeker bent van wat er precies in de erfenis zit. De notaris zal een inventaris opmaken van de inkomsten en de schulden. Zo weet je waar je aan toe bent.

Een erfenis gratis verwerpen onder bepaalde voorwaarden: grensbedrag onlangs verhoogd

Weet je als erfgerechtigde zeker dat de erfenis meer schulden dan baten bevat, dan kan je de erfenis verwerpen. Het verwerpen van een deficitaire of kleine erfenis kan door een verklaring van verwerping op te laten maken door een notaris.

Je kan de erfenis kosteloos verwerpen als het bedrag dat je zou ontvangen, na aftrek van alle schulden, niet hoger is dan 6.093,20 euro. Dit grensbedrag geldt sinds 1 augustus 2023.

Verklaring van verwerping wordt geregistreerd

De notaris schrijft de gegevens van de verklaring van verwerping in het zogenaamde Centraal Erfrechtregister (kortweg CER) in. Dat register wordt beheerd door de Federatie van het Notariaat (Fednot).

Deze inschrijving in het CER is gratis voor de erfgerechtigde die onder de voorwaarde van een kosteloze verwerping valt. De kosten worden gedragen door een fonds dat door het notariaat is opgericht.

Als je de erfenis hebt verworpen, kunnen de schuldeisers van de overledene niet meer voor de betaling van de schulden bij je aankloppen.

Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Het volstaat dat de erfgerechtigde een kopie van de akte van verwerping aan de schuldeiser voorlegt. Gevolg is wel dat de erfgenaam afstand doet van alle goederen uit de nalatenschap van de overleden persoon. Persoonlijke zaken, denk maar aan foto’s, uit de nalatenschap opeisen, kan dus niet.”

267.643 Belgen hebben erfenis al gratis verworpen via een notaris

Uit cijfers van Fednot blijkt dat al 267.643 Belgen een verklaring van verwerping voor een notaris hebben afgelegd in de periode van maart 2018 tot september 2023. Dit zijn gemiddeld 3.995 Belgen per maand. In de eerste 9 maanden van 2023 ging het om 38.632 personen. Gemiddeld 4.292 personen per maand.

Hoeveel tijd heb je om een erfenis te verwerpen?

In theorie heb je als erfgenaam 30 jaar de tijd om een erfenis te verwerpen.

Notaris Carol Bohyn: “Maar je wacht best niet te lang. Anders bestaat het risico dat je iets doet dat als een zogenaamde stilzwijgende aanvaarding van de nalatenschap wordt aanzien. En dan moet je de schulden van de overledene toch nog betalen. Zo kan de overschrijving van een miniem bedrag van de bankrekening van de overledene naar de bankrekening van de erfgerechtigde als stilzwijgende aanvaarding worden bestempeld.”

Er is nog een goede reden om niet te talmen met de verwerping van een nalatenschap: als de erfgerechtigde zou overlijden zonder dat hij de nalatenschap heeft verworpen, dreigen zijn kinderen de dupe te worden.

Heb je al een erfenis verworpen?

Wanneer de notaris de verklaring heeft geregistreerd in het Centraal Erfrechtregister, komt de akte van verwerping ook automatisch terecht in je persoonlijke digitale kluis op https://www.izimi.be/nl/
Izimi bevat alle notariële akten sinds 2015. Via je Izimi kluis kan je de akte delen met wie je wil.