Ondanks de sombere economische voorspellingen, blijft het ondernemersvertrouwen bij de Belgische kmo’s op peil: 1 op de 3 ziet de komende zes maanden positief tegemoet. Slechts 14 % kijkt eerder negatief naar de nabije economische toekomst. 42 % plant in het tweede deel van dit jaar zelfs bijkomend personeel aan te werven. Al wordt dat voor de kleine en middelgrote bedrijven wel een uitdaging: 82 % van de kmo’s geeft aan dat het moeilijk tot heel moeilijk wordt om de juiste mensen te vinden door de arbeidskrapte.
Dat blijkt uit de halfjaarlijkse kmo-werkbarometer van hr-dienstenbedrijf Acerta en ondernemersorganisaties ETION en VKW Limburg, die meer dan 500 Belgische kmo’s bevroeg.
Met meer dan een miljoen actieve kleine en middelgrote bedrijven is en blijft België een kmo-land. Om het ondernemersvertrouwen van die bedrijven te meten, peilen Acerta, ETION en VKW Limburg sinds 2021 naar verschillende economische parameters, waaronder de aanwervingsintenties en de impact van de arbeidskrapte op de kmo’s. Ondanks de stijgende vrees voor een economische recessie, is de polsslag van de kmo’s niet verzwakt: 1 op de 3 kmo-werkgevers (31 %) ziet de economische toekomst positief tegemoet en de helft (54 %) is niet positiever of negatiever dan in november 2021. Slechts 14 % – twee procentpunten minder dan in november 2021 – kijkt eerder negatief naar de nabije economische toekomst.
Geert Janssens, hoofdeconoom van ETION: “De twee eerste edities van onze kmo-werkbarometer vielen in volle coronaperiode in 2021. Deze derde editie ontrolde zich in een periode van geopolitieke onrust, inflatie en recessievrees.” Annelies Baelus, experte talentontwikkeling bij Acerta Consult, vult aan: “Ondanks alles zijn de verwachtingen en de plannen van kmo’s niet fel gewijzigd ten opzichte van eind vorig jaar, zowel niet op economisch vlak als op vlak van aanwervingen en arbeidskrapte. Dat is op zich goed nieuws.”
Ook de aanwervingsplannen van kmo’s getuigen niet van pessimisme. Nog altijd 42 % van de kmo’s antwoordde overtuigend ‘ja’ op de vraag of ze bijkomende aanwervingen zullen doen in het komende halfjaar. Het is weliswaar een lichte daling ten opzichte van eind 2021 (toen 45 %) en mei 2021 (toen 46 %). 37 % geeft aan geen extra personeel aan te werven het komende halfjaar. Iets meer kmo’s dan in 2021 nemen een afwachtende houding aan: 22 % kan nog niet zeggen of ze wel of niet zullen aanwerven, eind 2021 was dat maar 17 %.
Figuur 1: Kmo’s plannen voor aanwervingen de komende zes maanden
Wat evenmin veranderd is, is de realiteit van de arbeidskrapte. 82 % van de kmo-werkgevers geeft aan dat het moeilijk tot heel moeilijk wordt om geschikt personeel te vinden. Dat zijn er ongeveer even veel als een jaar geleden. Slechts 4 % durft nu te veronderstellen dat de juiste mensen vinden (heel) gemakkelijk wordt. Een jaar geleden was dat nog 11 %.
Figuur 2: inschatting van kmo’s over haalbaarheid van aanwervingen
Een laatste conclusie uit de kmo-werkbarometer: opvallend meer kmo’s merkten het afgelopen jaar een verandering op vlak van personeelsverloop. 22 % zag het voorbije halfjaar meer mensen vertrekken, 14 % zag dan weer minder verloop. Het deel werkgevers dat geen verandering ziet, is duidelijk gedaald: van 70 % naar 64 %.
Figuur 3: verloop werknemers voorbije halfjaar
Annelies Baelus, experte talent ontwikkeling bij Acerta Consult: “Elk jaar evolueert het verloop of de intentie daartoe na de zomer naar een piek: de vakantie is een periode van reflectie en mensen komen daaruit terug met bepaalde voornemens. Retentie – je mensen houden – blijft daarom een van de belangrijkere hr-uitdagingen voor kmo’s voor het komende halfjaar.”
Over de cijfers
De gegevens zijn het resultaat van de derde kmo-barometer die Acerta in samenwerking met de werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg twee keer per jaar organiseert onder kmo-werkgevers (meer dan 5 en minder dan 100 werknemers). Aan de editie van dit voorjaar 2022 (15-27 juni 2022) namen 502 respondenten-kmo’s deel.