Ontwikkelde landen hebben hun klimaatfinancieringsverplichting van USD 100 miljard in 2022 materieel overtroffen - OESO

Ontwikkelde landen hebben in 2022 USD 115,9 miljard aan klimaatfinanciering verstrekt en gemobiliseerd voor ontwikkelingslanden, waardoor voor het eerst de jaarlijkse doelstelling van 100 miljard werd overschreden en een niveau werd bereikt dat voor 2025 niet werd verwacht.

Volgens nieuwe cijfers van de OESO was de klimaatfinanciering in 2022 met 30% gestegen ten opzichte van 2021, of met USD 26,3 miljard. Dit is de grootste jaar-op-jaar toename tot nu toe en betekent dat de grens van 100 miljard een jaar eerder werd bereikt dan de OESO eerder had voorspeld, zij het twee jaar later dan de oorspronkelijke streefdatum van 2020.

Klimaatfinanciering Verstrekt en Gemobiliseerd door Ontwikkelde Landen in 2013-2022 is de zevende beoordeling van de OESO van de voortgang naar het UNFCCC-doel, overeengekomen in 2009, om jaarlijks USD 100 miljard tegen 2020 te mobiliseren – een verbintenis die later werd verlengd tot 2025 – om ontwikkelingslanden te helpen klimaatverandering te mitigeren en zich eraan aan te passen. Dit gebeurt terwijl de UNFCCC-besprekingen aan de gang zijn om een Nieuwe Collectieve Gekwantificeerde Doelstelling (NCQG) voor klimaatfinanciering voor de periode na 2025 vast te stellen, rekening houdend met de behoeften en prioriteiten van ontwikkelingslanden en de zich ontwikkelende mondiale economische situatie.

“Het is goed om te zien dat ontwikkelde landen de doelstelling van USD 100 miljard in 2022 hebben overschreden. Het materieel overschrijden van deze jaarlijkse verbintenis met meer dan 15% is een belangrijke en symbolische prestatie die enigszins compenseert voor de vertraging van twee jaar, wat zou moeten helpen om vertrouwen op te bouwen. We moedigen ontwikkelde landen aan om dit momentum vast te houden, ook om het verder te benutten met aanvullende beleidsinspanningen om particuliere klimaatfinanciering te stimuleren,” zei Mathias Cormann, secretaris-generaal van de OESO.

“Het zal belangrijk zijn om dit niveau van verhoogde ondersteuning tot 2025 te handhaven terwijl we ook onze ambitie voor de nieuwe doelstelling na 2025 verhogen. Multilaterale verstrekkers en de particuliere sector zullen essentieel zijn om de investeringskloof verder te overbruggen, met name op gebieden zoals schone energie, landbouw en veerkracht. Voor de periode na 2025 moet de reikwijdte en het ontwerp van de Nieuwe Collectieve Gekwantificeerde Doelstelling voor klimaatfinanciering meer omvattend en effectiever zijn dan de bestaande doelstelling door de rollen van verschillende actoren, financieringsbronnen en beleidsprikkels te optimaliseren om de omvang en het bereik van klimaatgerelateerde financieringsbehoeften aan te pakken.”

Aanvullende OESO-analyse die deze week is gepubliceerd, benadrukt de noodzaak dat de NCQG voor klimaatfinanciering bijdragen van een breed scala aan bronnen weerspiegelt en stimuleert in overeenstemming met de schaal van de investeringen die nodig zijn om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te bereiken. Het rapport onderzoekt manieren waarop de nieuwe doelstelling elementen zou kunnen opnemen met betrekking tot publieke interventies die klimaatmaatregelen direct kunnen financieren of particuliere klimaatfinanciering kunnen mobiliseren. Het bespreekt ook opties voor het opnemen van elementen met betrekking tot de kwaliteit van de financiering, evenals het aanpakken van belangrijke kwesties waarmee ontwikkelingslanden worden geconfronteerd, zoals toegang tot financiering en de duurzaamheid van schulden.

De klimaatfinancieringsgegevens voor 2022 laten zien dat publieke middelen, zowel uit bilaterale als multilaterale kanalen, het grootste deel van de klimaatfinanciering blijven uitmaken, goed voor 80% van het totaal. Over de geregistreerde periode vertoonde multilaterale publieke klimaatfinanciering de grootste stijging, met USD 35 miljard of 226% sinds 2013. De groei van de publieke klimaatfinanciering in 2022 ging gepaard met een sprong van 52%, of USD 7,5 miljard, in gemobiliseerde particuliere financiering, die USD 21,9 miljard bereikte in 2022 na enkele jaren van relatieve stagnatie.

De cijfers laten ook een opleving zien in klimaatfinanciering voor aanpassingsmaatregelen. Na een kleine daling in 2021 bereikte de aanpassingsfinanciering USD 32,4 miljard in 2022, driemaal het niveau van 2016. Het bedrag aan publieke aanpassingsfinanciering dat door de OESO in 2019 werd gevolgd, was USD 18,8 miljard en USD 20,3 miljard met gemobiliseerde particuliere financiering inbegrepen. Op basis van deze cijfers waren ontwikkelde landen in 2022 ongeveer halverwege om te voldoen aan de oproep van het COP26 Glasgow Climate Pact in 2019 om de verstrekking van aanpassingsfinanciering tegen 2025 te verdubbelen.

Net als bij eerdere OESO-beoordelingen biedt de editie van dit jaar inzichten met betrekking tot financiële instrumenten en de geografische spreiding van klimaatfinanciering. Het toont aan dat leningen het grootste deel van de publieke klimaatfinanciering blijven uitmaken, vooral voor multilaterale ontwikkelingsbanken die typisch grote infrastructuurprojecten financieren, hoewel subsidies worden voorrang gegeven in lagere-inkomenslanden. De mix is meer gebalanceerd voor multilaterale klimaatfondsen en bilaterale verstrekkers, dankzij een groter en diverser scala aan activiteiten en projecten. Tussen 2016 en 2022 namen de subsidies toe met USD 13,4 miljard (meer dan een verdubbeling met een stijging van 109%) en de publieke leningen met USD 30,3 miljard (een stijging van 91%).

De klimaatfinanciering voor lage-inkomenslanden bleef relatief laag op 10% in 2022. Belangrijk is echter dat de minst ontwikkelde landen (MOL’s) en kleine eilandstaten in ontwikkeling (SIDS) profiteerden van een groter bedrag aan financiering voor aanpassing (ongeveer 50%) dan het gemiddelde voor alle ontwikkelingslanden (25%). Aan de andere kant was de particuliere gemobiliseerde financiering voor MOL’s en SIDS zeer beperkt, wat de noodzaak onderstreept van gerichte internationale steun om de uitdagingen aan te pakken waarmee deze landen worden geconfronteerd bij het aantrekken van particuliere investeringen voor klimaatactie.

De OESO zal blijven toezien op de vervulling van de doelstelling van USD 100 miljard tot 2025 en, afhankelijk van de uitkomst van COP29 in Bakoe, bijdragen aan internationale inspanningen om de NCQG op een effectieve manier uit te voeren.

Download Climate Finance Provided and Mobilised by Developed Countries in 2013-2022, as part of the OECD book series on Climate Finance and the USD 100 Billion Goal.

Download The New Collective Quantified Goal on climate finance: Options for reflecting the role of different sources, actors, and qualitative considerations.