Studie over gevolgen stijgende energieprijzen voor Belgische bedrijven

​De sterk stijgende energieprijzen en lonen raken de bedrijven in alle sectoren. Niet alle ondernemingen bevinden zich echter in een vergelijkbare situatie. Hoe sterk de bedrijven die kostenstijging kunnen doorrekenen aan hun klanten bepaalt de uiteindelijke impact.

Lees hier de volledige studie over de gevolgen voor de marges van de Belgische bedrijven.

​De sterke stijging van de energieprijzen zal alle ondernemingen in alle sectoren van de economie treffen. Niet alle ondernemingen bevinden zich echter in een vergelijkbare situatie. Het aandeel van energie in de totale bedrijfsaankopen verschilt immers sterk tussen de verschillende bedrijfstakken en varieert van minder dan 1% tot meer dan 50%. De meest energie-intensieve sectoren zijn uiteraard het meest blootgesteld. Het gaat hierbij niet enkel over de industrie (basischemie, verdelgingsmiddelen, bakstenen, ...), maar ook over de visserij, de bosbouw, het vervoer of de datacentra.​

Welke impacten ?

De uiteindelijke impact van deze schok op de ondernemingen hangt af van de mate waarin zij de kostenstijging kunnen doorrekenen in hun verkoopsprijzen. Indien ze daarin slagen, wordt de stijging van de productiekosten doorgerekend aan de eindklant. Het zijn dan de gezinnen maar ook de buitenlandse afnemers die de prijsstijgingen uiteindelijk moeten dragen. Op basis van bedrijfsgegevens uit het verleden zien we dat ondernemingen er in zekere mate in slagen kostenstijgingen door te rekenen. Wij stellen vast dat de bedrijven gemiddeld 60% van kostenstijgingen konden doorschuiven naar hun klanten. Deze ‘pass-through’ verschilt per bedrijfstak en is hoger voor grote dan voor kleine ondernemingen. Voor de energie-intensieve industrie is de pass-through in het algemeen hoger dan gemiddeld, waardoor het effect van de energiecrisis op de bedrijven enigszins wordt afgezwakt. Vermits de kosten echter niet volledig kunnen worden doorgerekend, verwachten we wel dat de bedrijfsmarges zullen krimpen en een deel van de schok zullen opvangen.

Via de automatische indexering heeft deze prijsstijging ook een effect op de lonen. Arbeidsintensieve bedrijfstakken, grotendeels in de dienstensector, worden nu getroffen. In het algemeen hebben arbeidsintensieve bedrijfstakken een lage energie-intensiteit en vice versa. Dit betekent dat slechts weinig sectoren zowel een sterke energieschok als een aanzienlijke loonschok ondervinden. De omvang van de gecombineerde schok is voor sommige bedrijfstakken in historisch opzicht wel substantieel. Over het algemeen zijn de marges van de ondernemingen in de loop van 2021 echter gestegen, waardoor ze sterker staan om de directe en indirecte gevolgen van de energieprijsstijging te kunnen opvangen. Ook hier blijven er sectorale verschillen en komen sommige bedrijfstakken die in 2021 al kwetsbaar waren, verder onder druk te staan (lucht- en scheepsvaart, groenten en fruit, diensten in verband met gebouwen).

Links en documenten

• Raadpleeg de studiepdf
• Antwoord van de NBB op de vraag van de regeringpdf
• Download de datasetxlsx