Terug naar hogere inflatie... en indexering

De inflatie koelde het voorbije jaar fors af, maar die neerwaartse trend lijkt nu achter de rug. De komende maanden zal de inflatie snel terug oplopen richting zo’n 4%. Dat betekent ook dat er voor 2024 terug een hogere indexering zit aan te komen.

De totale Belgische inflatie zakte in oktober terug tot 0,4%, een spectaculaire afkoeling van de piek van 12,3% een jaar eerder. Volgens de Europese cijfers, waarbij een iets andere weging van de verschillende prijscomponenten gehanteerd wordt, kwam de Belgische inflatie in oktober zelfs uit op -1,7%. Dat is het laagste van Europa. Die lage inflatiecijfers willen evenwel niet zo heel veel zeggen. De huidige cijfers geven een nogal vertekend beeld.

Schokken

De inflatie wordt vooral vertekend door het relatief grote gewicht van energie in onze inflatiecijfers. Daardoor is de Belgische inflatie gevoeliger voor schokken in de energieprijzen. De eerdere spectaculaire daling van die energieprijzen trekt de inflatie in ons land forser naar beneden dan in de meeste andere landen, maar dat effect is stilaan uitgewerkt.

De inflatie zonder energieproducten bedraagt in ons land nog altijd 6,5%, duidelijk hoger dan het gemiddelde in de Eurozone (4,9%). Nu de neerwaartse impact van de energieprijzen uitgewerkt is, zal de totale inflatie de komende maanden terug aansluiting zoeken bij die hogere kerninflatie.

De komende maanden zal ook de totale inflatie dan ook snel weer oplopen. Volgens de jongste ramingen van het Planbureau zal de inflatie tegen februari alweer 4% bedragen (en in april zelfs 4,7%). De rest van het jaar zou de inflatie rond die 4% blijven hangen.

Dat is in een scenario waarbij de energieprijzen min of meer stabiel blijven rond de huidige niveaus. Eventuele nieuwe verrassingen in die energieprijzen zouden uiteraard ook die vooruitzichten veranderen.

Hogere indexering op komst

De inflatiecijfers hebben uiteraard directe implicaties voor de loonindexering. 2023 bracht een adempauze in de indexering (afgezien van de grote sprong in januari voor de sectoren die eenmaal per jaar in januari indexeren), maar in 2024 zou die indexering toch weer duidelijk hoger uitvallen dan normaal. De jongste vooruitzichten van het Planbureau suggereren de volgende indexeringen voor 2023-2024 (afhankelijk van het gevolgde indexeringspatroon):

• De spilindex werd in oktober 2023 overschreden, en zou in 2024 twee keer overschreden worden (in maart en in september), waarbij er telkens 2% indexering bijkomt voor de sectoren die de spilindex volgen
• Voor de sectoren die doorheen het jaar indexeren: de afgevlakte gezondheidsindex zou in december 2023 0,6% hoger liggen dan in januari. In december 2024 zou die 4,2% hoger liggen dan in december 2023
• Voor de sectoren die éénmaal per jaar in januari indexeren, zou de indexering in januari 2024 uitkomen op 1,5% en in januari 2025 op 4,3%

Afhankelijk van het gevolgde indexeringspatroon zou de loonindexering in 2023 (met uitzondering van de januarisprong) dus grosso modo uitkomen op een relatief normale ‘iets onder 2%’. Voor 2024 wordt dat eerder een dikke 4% (voor de éénmalige januari-indexering komt die dan telkens in het daaropvolgende jaar). Over de periode 2021-2024 zou de gemiddelde loonkost per gewerkt uur daarmee zo’n 18% toenemen.