De loonbonus CAO 90 bestaat sinds 2008 en is fiscaal een interessant instrument om medewerkers die een gezamenlijke doelstelling halen te belonen. Het geeft werkgevers vrijheid omdat het niet aangerekend moet worden op de loonmarge.
“Er is nog steeds een grote spreidstand: slechts vier procent van de organisaties met minder dan 20 werknemers kent een loonbonus CAO 90 toe. Onbekend is jammer genoeg onbemind bij deze kleine kmo’s, zeker bij startende werkgevers,” verduidelijkt Annelies Rottiers van SD Worx de cijfers van 2021. “Er is een serieuze kloof met grotere organisaties. Vanaf 20 werknemers stijgt het succes naar 17%: dat is één werkgever op zes. Vanaf 100 werknemers merken we zelfs een verdubbeling tot één werkgever op drie. Het succes loopt op tot zelfs bijna de helft (tot 45%) bij werkgevers met meer dan 250 werknemers. Het is duidelijk dat grotere organisaties vlotter hun weg vinden naar deze bonus. Toch kunnen ook kleinere organisaties en hun medewerkers er voordeel uit halen.”
Annelies Rottiers, Business Unit Manager Consultancy KMO van SD Worx: “De collectieve loonbonus CAO 90 bestaat ondertussen bijna 15 jaar: al die tijd is er een gestage opmars geweest. In 2021 zien we een daling in uitbetaalde loonbonussen. Ofwel zijn er minder bedrijven met bonusplannen ofwel is het mogelijk dat niet alle doelstellingen behaald zijn in het tweede coronajaar. Zelfs al doen er zich jaarlijkse schommelingen voor, geloven we dat dit een groeiverhaal kan blijven. Een grote groep kmo’s ondernemers heeft de weg naar de voordelen nog niet ontdekt.” De specialist vervolgt: “Ook als het financieel wat minder gaat, willen werkgevers mensen ook in groep motiveren. Bovendien maakt deze bonus je aantrekkelijker ten opzichte van andere werkgevers.”
In een aantal sectoren ligt de adoptie rond één op tien werkgevers. Bij opslag en transport, voedingsproductie en verzekering en pensioenfondsdiensten gaat het in de richting van 15%. Ook daar zit nog extra potentieel. Dat er nog groei mogelijk is, bewijst de stijging van het aandeel werkgevers met loonbonus CAO 90 in volgende sectoren: adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer, software en computerconsultancy-activiteiten, en detailhandel (met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen). Ten opzichte van 2019 gaan van dit lijstje enkel de opslag en transport en juridische en boekhoudkantoren erop achteruit. Wat betreft de belangrijkste paritaire comités zien we ook bij de arbeiders in de chemie (PC 116) in 2021 nog een groei van 3,5%: meer dan een kwart van de werkgevers kiest er voor de loonbonus CAO 90 (25,5%). Ook in het paritair comité van de bedienden van de voeding (PC 220) en de chemie (PC 207) kiest meer dan één op vier van de werkgevers voor werken met groepsobjectieven.
De objectieven en bonussen worden minimum 3 maand -soms een jaar- op voorhand bepaald zodat de medewerkers er naartoe kunnen werken.
In 2019 bereikte het mediaanbedrag een dip; sinds 2019 steeg het uitgekeerde bedrag opnieuw met bijna 20%, van € 650 tot € 772 bruto.
“We zien dat het mediaanbedrag van de loonbonus CAO 90 over de verschillende sectoren en provincies heen stijgt met 4,28% in 2021 (772 euro) t.o.v. 2020 (740 euro). Ook hier zijn er verschillen: hoe kleiner het bedrijf, hoe meer kans op een hoger bedrag. Qua regio zijn er ook verschillen: het hoogste mediaanbedrag vind je bij werkgevers in Brussel (1034 euro).”
De cijfers zijn gebaseerd op de laatste loonsgegevens van SD Worx, de grootste loonberekenaar van België. De resultaten zijn bijzonder betrouwbaar door de omvang van de steekproef en de databron: ze zijn gebaseerd op werkelijke gegevens van de loonadministratie. De waarden zijn niet gewogen proporties, maar het onderzoek is representatief op vlak van basisparameters zoals sector (NACE), geslacht, leeftijd, regio, bedrijfsgrootte. De statistische analyse formuleert inzichten op groepsniveau en zijn in lijn met de toepasselijke wetgeving, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming.