1 op de 20 werknemers geconfronteerd met fysieke bedreigingen

Grootschalige bevraging

Als externe preventiedienst ondersteunt Liantis bedrijven en organisaties bij het uitvoeren van risicoanalyses op de werkvloer. Zo brengt ze bijvoorbeeld ook psychosociale risico’s in kaart - iets wat bedrijven in ons land verplicht moeten doen. In 2022 bevroeg Liantis 8.302 werknemers over psychosociaal welzijn op de werkvloer, onder meer rond fysieke bedreigingen.

Fysieke bedreigingen

Eén van de vragen in die enquête was: werd je het afgelopen jaar geconfronteerd met fysieke bedreigingen door collega’s of leidinggevenden? De inschatting hiervan lag bij de respondenten zelf. In 2022 antwoordde 4,9% dat ze hiermee te maken kregen. In 2021 ging het nog om 5,6%. Een opvallende daling ten opzichte van de jaren daarvoor (zie onderstaande grafiek).

“Het is inderdaad zo dat we rond psychosociaal welzijn – denk ook aan verbale bedreigingen – dalingen opmerken. Een mogelijke verklaring kan te vinden zijn bij het feit dat we met z’n allen meer thuis- en telewerken. Wanneer er minder fysieke contactmomenten zijn tussen collega’s op de werkvloer zelf, is het op zich niet onlogisch dat er hierdoor ook minder kans is op onaangename situaties zoals verbale en fysieke bedreigingen of zelfs fysieke agressie”, vertelt Marco Vandamme, expert psychosociaal welzijn bij Liantis.

Vooral mannen

“We zagen in het verleden al dat verbale bedreigingen vaker gerapporteerd werd door mannen. Die trend zien we dus ook bij fysieke bedreigingen”, aldus Marco Vandamme van Liantis. “In 2022 rapporteerde 7,0% van de mannen fysieke bedreigingen terwijl het bij vrouwen om 3,5% ging. Een exacte oorzaak voor dergelijke verschillen kunnen we niet meteen duiden aangezien verschillende factoren hierop inspelen, maar het is wel een trend die we verder moeten onderzoeken”, aldus Vandamme.

Hoe ga je ermee om?

Fysieke bedreigingen kunnen een grote impact hebben op individuele werknemers én op de werkorganisatie. Maar wat moet je precies ondernemen als je hiermee geconfronteerd wordt of dit soort gedrag opmerkt?

“Fysieke bedreigingen hebben nergens een plaats, dus zeker niet in de professionele context. Wanneer een medewerker hiermee geconfronteerd wordt, is het belangrijk dat hij of zij de nodige opvang krijgt. Daarnaast is het ook belangrijk dat de medewerker hierover kan spreken met een leidinggevende, en indien nodig met een vertrouwenspersoon of preventieadviseur psychosociale aspecten. Uiteraard moeten ook de agressoren aangesproken worden op hun ongepast gedrag op de werkvloer. Het is sowieso belangrijk dat de organisatie de nodige maatregelen treft om te voorkomen dat dit gedrag zich zou stellen. Ben je zelf getuige van agressief gedrag op het werk? Bespreek dit dan zeker met je leidinggevende of een vertrouwenspersoon. Het is enorm belangrijk dat over dergelijke zaken geen doofpotcultuur of gedoogbeleid ontstaat.”, aldus Vandamme.

Last but not least: gelukkig komt het maar erg zelden tot effectief geweld. In 2022 rapporteerde 1,99% dat ze effectief te maken kregen met fysiek geweld op de werkvloer. Over alle jaren heen is het een consistent patroon dat meldingen rond effectief geweld ongeveer 35% lager liggen dan de bedreigingen, gelukkig maar. “Toch moeten we hier streven naar een absoluut minimum. Geweld en agressie horen nergens thuis, dus ook niet op het werk”, besluit Marco Vandamme