2025: Nieuwe ontslagbescherming voor minimumloonontvangers

Sinds 1 januari 2025 genieten werknemers die hun rechten met betrekking tot het minimumloon opeisen, van een versterkte bescherming. De nieuwe wetgeving verbiedt werkgevers om nadelige maatregelen tegen hen te nemen, inclusief ontslag, behalve om redenen die losstaan van de klacht.

Wat is de context van deze hervorming?

De wet van 17 december 2024, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 31 december 2024, zet de Europese richtlijn 2022/2041 over adequate minimumlonen om in Belgisch recht. De belangrijkste doelstellingen van deze richtlijn zijn:

• Een controle van de collectieve onderhandelingen over lonen, met een minimale dekkingsgraad van 80%, om de twee jaar herzien.
• De publicatie van de conventionele minimumlonen door de FOD WASO.
• Een betere bescherming van werknemers tegen nadelige behandelingen en ontslag in geval van een klacht met betrekking tot het niet-naleven van het minimumloon.

Op wie zijn deze nieuwe maatregelen van toepassing?

De maatregelen betreffen:

• Alle werknemers gebonden door een arbeidsovereenkomst, zowel in de privésector als contractuelen in de publieke sector.
• De personen die de werknemer hebben bijgestaan of gesteund bij het indienen van zijn klacht.

Waaruit bestaat de bescherming tegen nadelige maatregelen?

Wanneer een werknemer een klacht indient tegen zijn werkgever (intern, bij de inspectiediensten of via de rechter), kan de werkgever:

• Geen nadelige maatregel tegen hem of zijn vertegenwoordigers nemen, tenzij hij bewijst dat deze maatregelen geen verband houden met de klacht.
• Indien een nadelige maatregel ongerechtvaardigd is, moet de werkgever een forfaitaire vergoeding betalen die gelijk is aan twee tot drie maanden bruto loon of overeenkomt met de werkelijk geleden schade.

De beschermingsperiode bedraagt 12 maanden vanaf het indienen van de klacht. Indien een gerechtelijke procedure wordt ingeleid, wordt de bescherming verlengd tot drie maanden na de definitieve gerechtelijke beslissing.

Hoe is de bescherming tegen ontslag van toepassing?

Tijdens de beschermingsperiode kan de werkgever:

• De werknemer niet ontslaan, tenzij hij kan bewijzen dat het ontslag geen verband houdt met de klacht.
• Indien een ontslag plaatsvindt:
  • Zonder rechtvaardiging of in verband met de klacht, moet de werkgever een forfaitaire vergoeding betalen die gelijk is aan vier tot zes maanden bruto loon.
  • Deze vergoeding is cumuleerbaar met de verbrekingsvergoeding.

De werknemer kan de werkgever ook vragen om hem schriftelijk de redenen voor het ontslag te verstrekken.

Wanneer zijn deze nieuwe regels in werking getreden?

De versterkte beschermingen zijn van kracht sinds 31 december 2024.

Conclusie

Deze hervorming beoogt een versterkte bescherming van de rechten van werknemers inzake minimumloon te garanderen, door hen in staat te stellen misbruiken aan te klagen zonder vrees voor represailles. Werkgevers zijn nu verplicht om elke nadelige maatregel of elk ontslag te rechtvaardigen, op straffe van aanzienlijke financiële sancties.

Wettelijke bron:

Wet van 17 december 2024 houdende gedeeltelijke omzetting van Richtlijn (EU) 2022/2041 van het Europees Parlement en de Raad van 19 oktober 2022 betreffende adequate minimumlonen in de Europese Unie, B.S. 31 december 2024.